عملیات فرانسویان علیه اسلامگرایان شمال لیبی وارد مرحله جدیدی شده است. در ادامه حملات هوایی، حملات زمینی نیز آغاز شده است. ۸۰۰ سرباز فرانسوی در خاک مالی مستقر شده‌اند و تعدادشان به ۲۵۰۰ سرباز افزایش خواهد یافت.
فرانسوا اولاند، رئیس جمهوری فرانسه هدف این عملیات را اینگونه تشریح کرد: «ماموریت ما به اتمام نرسیده است. یادآوری می‌کنم که ماموریت ما شامل آماده سازی و بکارگیری نیروی آفریقایی است که به کشور مالی امکان می‌دهد تا تمامیت ارضی خود را مطابق با قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل بدست آورد.»
پاریس بر آن است تا در اسرع وقت فرماندهی عملیات را به یک نیروی آفریقایی که از سوی کشورهای عضو جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا وعده داده شده، واگذار کند. نیرویی مشتمل بر سه هزار سرباز که توسط اتحادیه اروپا آموزش دیده است. این تصمیم در نوامبر گذشته در باماکو اتخاذ گردید.
«جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا باید بیش از گذشته خود را مجهز و آماده کند تا در کنار مالی به دفاع از تمامیت ارضی این کشور بپردازد و شبکه‌های تروریست‌ها و مجرمان را منهدم و حاکمیت دولت را برقرار کند.»
شبکه‌هایی که او از آن سخن می‌گوید، به گفته آمریکایی‌ها مرکب از هشتصد تا یک هزار و دویست نیرو و توسط پیکارجویان اسلامگرا تشکیل شده‌اند. جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا این تعداد را دو برابر اعلام کرده که در مجموع در سه گروه جا می‌گیرند: «القاعده مغرب اسلامی»، «انصارالدین» که در کیدال مستقر است و «جنبش اتحاد و جهاد آفریقای غربی» مستقر در شهر گائو.
تهاجم هفته گذشته اسلامگرایان که با دفع نیروی هوایی فرانسه روبرو شد حاکی از آن است که این گروه‌ها در برابر تهدیدهای ناشی از مداخله خارجی در کنار یکدیگر خواهند بود.
انصارالدین توسط ایاد حاج قالی، رهبر اهل مالی طوارق ایجاد شده است. او در دوران اقامتش در عربستان سعودی گرایش های تندی پیدا کرده و از متحدان سابقش که از جنبش آزادیخواه ازواد جدا شده بودند، فاصله گرفته است. اما به گفته میشل دوتی، تحلیلگر امور سیاسی از سنگال، تفاوتی بین این گروه‌ها وجود ندارد. او گفت: «تفاوت بین القاعده مغرب اسلامی و جنبش اتحاد و جهاد آفریقای غربی مثل تفاوت بین پپسی و کوکاکولا است. دو روی یک سکه‌اند. هر دو با جاری ساختن قوانین و شریعت اسلامی موافقند. تفاوت تنها در پوسته و ظاهر است. آنچه در حال حاضر به چشم می‌خورد این است که عناصری از جنبش اتحاد و جهاد از کشورهای آفریقای غربی بویژه نیجریه، بنین و توگو برخاسته‌اند.»
به نظر می‌رسد در برابر جهادگرایی شاخه مغرب اسلامی القاعده واقع در الجزایر، جهادگرایی سیاهپوستان در حال ظهور است.
در همین زمینه، یورونیوز با فرانسیس پاتیندی، کارشناس مسائل آفریقا گفتگویی انجام داده است:
یورونیوز: در حالی که نیروهای ارتش فرانسه عملیات زمینی خود را در مالی آغاز کرده اند، پی آمدهای سیاسی و استراتژیک این عملیات چه خواهد بود؟ فرانسیس پاتیندی کارشناس مسائل آفریقا با ماست.
فرانسیس! این جنگ در درجه اول با یک سکوت اجباری در رسانه ها روبرو شده چون دیدن تصاویری از آن تقریبا غیر ممکن است. چرا چنین سانسوری وجود دارد؟
فرانسیس پاتیندی: “اجازه دهید بگویم که استراتژی رسمی بر مبنای ندادن تصاویر به دشمن است. این اسلام گرایان و جهادگرایانی که شمال مالی را به اشغال درآورده اند، برخی از افراد غیر نظامی را سپر خود قرار می دهند. بنابراین فکر می کنم هدف، پرهیز از ایجاد ترس و نگرانی در مردم و نیز نشان دادن اینست که کسانی هستند که به کمک آن ها بیایند و در عین حال پرهیز از نشان دادن تصاویر مربوط به خسارات مادی این نبرد.
یورونیوز: از این پس استراتژی فرانسه و نیز استراتژی نیروهای آفریقایی چه خواهد بود و این جنگ تا کی طول خواهد کشید؟
فرانسیس: این جنگی است که سال ها طول خواهد کشید و من خیلی خوش بین هستم. اسلام گرایانی که شمال و غرب مالی را اشغال کرده اند، زمین آنجا را خوب می شناسند. این برتری آن هاست که از همان منطقه هستند و سال هاست که آنجا زندگی می کنند. آنها به کوچکترین صخره ها و کوچکترین غارهای آن منطقه شناخت دارند.
یورونیوز: در میان تهدیدهای موجود، احتمال انتقام جویی اسلام گرایان از کشورهایی چون نیجریه، الجزایر، نیجر و حتی سنگال وجود دارد.
فرانسیس: مطلقا همینطور است و می توانم بگویم که سرویس های اطلاعاتی، ارتش و نیروهای امنیتی سنگال در هوشیاری حداکثر قرار دارند. اما سنگال اکنون تنهاکشور مورد هدف نیست. نیجر همسایه مالی است. الجزایر هم هست که فکر می کنم بهترین شناخت را درباره جهادگرایان بویژه شبکه القاعده در مغرب واقع در شمال غربی آفریقا دارد. اما شکننده ترین کشورها در منطقه سنگال، نیجر و شاید گینه و پس از آن ساحل عاج باشد.
یورونیوز: روز پنجشنبه در پاریس کنفرانسی درباره وضعیت انسانی و حقوق بشر در مالی برگزار می شود که میزبان آن وزارت امور خارجه فرانسه است. نظر شما درباره این کنفرانس چیست؟
فرانسیس: “کنفرانس مهمی است. این ثابت می کند که باید از قبل به واکنش های پس از جنگ اندیشید. این علامت خوب و زیبایی است، زیرا همانگونه که وزیر دفاع گفت، شما می جنگید تا دشمن را از بین ببرید، اما باید به مردم غیر نظامی و بازگشت آن ها پس از جنگ و بازسازی زیر ساخت ها فکر کنید.
برای ماه ها این جهادگرایان به قطع دست، آزار زنان به اتهام بی عفتی، ممنوع کردن استعمال دخانیات، سینما و بازی فوتبال برای مردم دست زده اند. این غیر قابل قبول است. شمال مالی باید آرامش خود را بازیابد. این کشوری است که مردم آن زندگی را دوست دارند و مایلند خوشی و تفریح داشته باشند. آنها فقیرند ولی مردم خوبی هستند. اسلام آنها دینی با مداراست. مالی نیازمند بازگشت آرامش جذاب خویش است.