آگهیاز زمان تشکیل سازمان تجارت جهانی حدود بیست سال می گذرد. این نهاد با هدف یکپارچه کردن اقتصاد جهان پا به عرصه حیات گذاشت و توسعه یافت، اما نه تنها این هدف تاکنون محقق نشده که موافقتنامه های بازرگانی انحصاری نظیر مذاکرات در جریان بین اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا موجودیت این سازمان و کارکرد آنرا در مسیری بیهوده و بی ربط در معرض تهدید قرار داده است.
فریبا مودت خبرنگار یورونیوز فارسی در این مورد با پاسکال لَمی، دبیرکل کنونی این سازمان که برای هشت سال سکاندار آن بوده گفتگویی انجام داده است که شرح آن در ادامه می آید.
یورونیوز: آقای لمی به چه میزانی شخص خودتان، دیدگاه هایتان و سیاستهایتان را مسئول وضعیت فعلی سازمان تجارت جهانی می دانید؟
پاسکال لمی: « خوب فکر نمی کنم نقطه نظرات ما مشابه باشد. شما با این نکته شروع کردید که سازمان تجارت جهانی در حال تبدیل شدن به سازمانی بی ربط و ناکارآمد است. این درحالیست که میزان مبادلات جهانی نسبت به ده سال پیش دو برابر شده است. آیا این در راستای توسعه بوده؟ بله. واقعیت این است که سهم کشورهای اروپایی در مبادلات بین المللی و توسعه داخلی خودشان چشمگیر و حیرت آور بوده است.»
یورونیوز: پس چرا دور مذاکرات دوحه رها شد، به نوعی یک مرگ دردناک؟
پاسکال لمی: « موافق نیستم که مذاکرات دوحه مرده باشند. به نوعی به بن بست رسیدند و اینطور نبوده که رها شوند. به هر حال…»
یورونیوز: چرا به بن بست رسید؟
پاسکال لمی: « به بن بست رسید برای اینکه تغییرات دنیا خیلی سریع بود…»
یورونیوز: آیا شما هم با دنیا تغییر کردید؟
پاسکال لمی: « البته ما هم در این تغییر سهم داشتیم. سرمنشا اصلی این تغییرات فن آوری و توسعه بود. سهم تجارت هم در این خصوص کمتر از عوامل دیگر نیست برای اینکه بر جیب مردم تاثیر می گذارد تا در نهایت کمتر فقیر شوند و بتوانند با خرج کردن بیشتر، در رشد اقتصادی شان موثر باشند.»
یورونیوز: در سال 2009 شما جنگ تمام عیاری را علیه «حمایت گرایی» آغاز کردید. در حال حاضر بیش از پیش شاهد این هستیم که توافقات تجاری منطقه ای موجب رونق حمایت گرایی شده اند و بطور کاملا متناقض و خبر سازی مذاکرات تجاری که قرار است بین اتحادیه اروپا و ایالات متحده برگزار شود هم اینگونه هستند. آیا نباید این مذاکرات را بواسطه ذات و طبیعت شان یک اقدام حمایت گرایانه دانست؟
پاسکال لمی: « اگر به کل این موافقتنامه های تجاری نگاه کنید این موارد حدود هشتاد درصد تجارت جهانی را در بر می گیرد. بنابراین مسئله این است که آیا این موارد در مسیری همگرا اتفاق خواهند افتاد یا نه. اگر اینگونه نباشد جواب نخواهد داد.»
یورونیوز: موافقید درباره مذاکرات دو سوی اقیانوس اطلس صحبت کنیم؟
پاسکال لمی: « این مذاکرات تازه شروع شده اند و باید بار دیگر بر این مسئله تاکید کنم که ابتدای مذاکره، پایان آن نیست. من بسیاری از توافقات تجاری را می شناسم که مذاکرات عقد آنها بگونه ای کاملا متفاوت با آنچه در نهایت از آب درآمدند، شروع شده بود.»
یورونیوز: مذاکرات دو سوی اقیانوس اطلس می توانیم بگوییم که شروع مناسبی نداشت، بخصوص اینکه فرانسه در تلاش است تا از سینما و صنعت فیلم سازی حمایت شود. بنظر شما آقای باروسو، رییس کمیسیون اروپا در ارتجاعی خواندن این اقدام فرانسه حق داشت؟
پاسکال لمی: « اگر بخواهم رک باشم باید بگویم این یک اشتباه بزرگ سیاسی بود. این یک سوء تفاهم جدی است که دو موضوع کاملا متفاوت را با هم مخلوط کرده است. یکی از آنها تنوع فرهنگی است. معاهدات اتحادیه اروپا تنوع فرهنگی را به عنوان یک مانع محتمل در برابر بازار آزاد منظور کرده به این دلیل ساده که محصولات فرهنگی کالاهایی مثل ساک و تی شرت نیستند. مسئله دیگر دیدگاهی است که طبق آنها برخی «حمایت گرایی» را چیز خوبی می دانند. من قصد ندارم این دو دیدگاه را با هم قاطی کنم. من کاملا با آقای باروسو موافقم که مفهوم حمایت گرایی و مخالفت با جهانی شدن یک روش ارتجاعی است. از دیدگاه سازمان تجارت جهانی، کشورها متناسب با ظرفیت خود، می توانند خدمات فرهنگی خود را ارائه بکنند یا نکنند و در این مسئله هیچ اجباری وجود ندارد.»
یورونیوز: به نظر می رسد که مسائل غیر تعرفه ای به نوعی در مذاکرات مشکل ساز باشند.
پاسکال لمی: « با شما در این زمینه موافقم ولی موضوع در حد یک مشکل نیست. مسئله ای مربوط به وضعیت حال حاضر دنیاست و در فردای توسعه تجارت جهانی ممکن است عدم تطابق مقررات، مانعی بر سر راه تجارت شوند از این رو مسئله اصلی، همگرایی است.»
آگهییورونیوز: این مانع بزرگی است برای اینکه در شرایط اقتصادی فعلی، نمی توان مانع حمایت دولتها از اقتصاد کشورشان شد.
پاسکال لمی: « مولفه های حمایت گرایی دیگر مثل گذشته نیستند. زمانیکه نیمی از صادرات شما وارد شود، یعنی مدل فعلی ادغام اقتصادی که ما در آن زندگی می کنیم، کاهش دادن واردات منجر به تخریب و آسیب دیدن قدرت رقابت پذیری صادرات شما هم می شود. در نتیجه، این شیوه حمایت گرایی جواب نمی دهد. چیزی که امروز مورد نظر ماست، رعایت استاندارد، مقررات و نرمهایی است که نه برای حمایت از تولید کننده که برای حمایت از مصرف کننده وضع شده اند. چیزی که مهم است، این است که آیا اروپایی ها و آمریکایی ها می توانند در اتخاذ اقدامات احتیاطی درخصوص گیاهان اصلاح شده ژنتیکی، شیوه کنسرو کردن مرغ به سبک آمریکایی (افزودن کلرین) یا اطلاعات خصوصی افراد به یک نقطه نظر مشابه برسند یا خیر.»
یورونیوز: اگر تولید کننده ای وجود نداشته باشد و کارگران سر کار نروند، قاعدتا مصرف کننده ای هم وجود نخواهد داشت. مردم اگر شغل و درآمدی نداشته باشند چیزی هم نمی توانند خریداری کنند.
پاسکال لمی: «با نگاهی به تاریخ توسعه اقتصادی بشر در می یابیم که پیشرفت اقتصادی نتیجه توسعه اجتماعی است که خود مدلول کاهش فقر است که راه رسیدن به آن جایگزین کردن فعالیت رقابتی کمتر با فعالیت رقابتی بیشتر است. اما نکته مهم در پایان روز این است که آیا اتخاذ این تدابیر به پیدایش شغل منجر می شود یا نه. پاسخ این سئوال مثبت است.»
یورونیوز: بنابراین در یک کلام شما فکر می کنید که اروپا به عنوان یک کل واحد دچار بحران شده و آیا می تواند خود را در مسیر رفاه قرار دهد؟
آگهیپاسکال لمی: « به نظرم کاملا شدنی است. موتور محرکه این کار هنوز هم توسعه تجارت و مبادله است. نیاز به مهیا کردن شرایطی است که متناسب با کیفیت سیاستهای داخلی، نظامهای اجتماعی، نظام آموزشی، ظرفیت نوآوری و همچنین گسترش شرکت ها باشد. کشورهایی که در روند جهانی شدن کارنامه موفقی دارند، آنهایی هستند که در گام اول، نظامهای اجتماعی خود را بهبود و ارتقا داده اند.»
یورونیوز: آقای لمی شما در ماه سپتامبر مسئولیت را به آقای آزاودو واگذار می کنید. آیا او دیدگاه شما را ادامه خواهد داد؟
پاسکال لمی: « شکی ندارم که او بهترین و مناسبترین گزینه است.»
یورونیوز: و مسئولیت بعدی شما در کجا خواهد بود. شاید اینجا در بروکسل؟
پاسکال لمی: « باید به کار بعدی خودم فکر کنم. در عین حال فراموش نکنید که 66 سال دارم و بنابراین با یک انسان 36 ساله و مسئولیت هایی که می تواند بر عهده بگیرد تفاوتهایی پیدا کرده ام. ولی به هر حال از شامگاه 31 اوت که رسما مسئولیتم را واگذار می کنم به شغل آینده خود هم فکر خواهم کرد.»
آگهی