ماموریت کمیسیون بین المللی شناسایی ناپدیدشدگان چیست؟

ماموریت کمیسیون بین المللی شناسایی ناپدیدشدگان چیست؟
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

گزارش تفصیلی

میلیون ها نفر در سراسر دنیا، ناپدید شده اند و بیشتر این افراد، در خلال جنگ و یا در دوران استقرار حکومت های دیکتاتوری و یا نظامی در کشورها، سر به نیست می شوند و کمتر اثری از آنها یافت می شود.

در سال ۱۹۹۶ میلادی، بیل کلینتون، رییس جمهوری وقت ایالات متحده آمریکا در نشست گروه هفت در شهر لیون فرانسه پیشنهاد کرد نهادی به منظور یافتن نشانی از مفقود شدگان جنگ بوسنی و حمایت روانی از خانوادۀ آنها تشکیل شود. هدف اولیه این نهاد که به نام “کمیسیون بین المللی شناسایی مفقودالاثرها” شناخته می شود و مقر آن در شهر سارایوو، پایتخت بوسنی و هرزگوین قرار دارد، شناسایی گورهای دسته جمعی بیشمار دوران جنگ یوگسلاوی سابق و یافتن هویت قربانیان با استفاده از دی ان ای آنها بود.

متخصصان این کمیسیون که افراد حرفه ای در زمینۀ ژنتیک و پزشکی قضایی هستند، علاوه بر شناسایی قربانیان مناقشه های نظامی، برای یافتن هویت قربانیان حوادث طبیعی نیز فعالیت می کنند.

ماموریت عمدۀ این کمیسیون، شناسایی قربانیان و بویژه قتل عام هایی نظیر کشتار سربرنیتسا است. تا پایان سال ۲۰۱۱، متخصصان این کمیته بیش از ۱۶ هزار قربانی جنگ در بوسنی را شناسایی کردند

این کمیته، علاوه بر شناسایی هویت قربانیان مفقود شده، با ارائۀ مدارکی دال بر شکل قتل عام ها، به دولت ها و مراجع قضایی بین المللی در به دام انداختن جنایتکاران جنگی کمک می کند. ضمن آنکه، ارائۀ خدمات و حمایت های روانی از خانوادۀ قربانیان نیز از دیگر وظایف این کمیته است.

در جریان جنگ بوسنی، تنها در این جمهوری سابق یوگسلاوی، بیش از ۴۰ هزار نفر مفقود شده اند که تاکنون نزدیک به ۷۰ درصد از این تعداد توسط این کمیته شناسایی شده است.

علاوه بر بالکان و یوگسلاوی سابق، مناطق پرمناقشه دیگر از جمله عراق و مکزیک و سوریه نیز از جاهایی است که متخصصان این کمیته، برای شناسایی قربانیان جنگ، اقدام می کنند.

بر اساس آمار اعلام شده، تنها در عراق، ۲۵۰ هزار نفر مفقود الاثر وجود دارد که هنوز یافت نشده اند. در سوریه نیز، از زمان آغاز مناقشه داخلی در این کشور، بر اساس اعلام سازمان های مدافع حقوق بشر، تخمین زده می شود که بیش از ۵۰ هزار نفر ناپدید شده اند.

مکزیک نیز یکی دیگر از کشورهایی است که تعداد مفقود شدگان در آنها زیاد است و بر اساس گزارش های اعلام شده، بیش از ۲۶ هزار نفر از سال ۲۰۰۶، یعنی زمان آغاز درگیری های میان کارتل های مواد مخدر و ارتش این کشور، ناپدید شده اند.

در تمام این کشورها، شهروندان غیرنظامی هدف اصلی متجاوزان هستند. تا پیش از جنگ جهانی اول، در برابر هفت قربانی نظامی، یک غیرنظامی جان خود را از دست می داد اما امروزه این میزان برعکس شده و در برابر ۹ غیرنظامی، تنها یک نفر از میان نظامی ها قربانی عملیات جنگی می شود.

عراق یک نمونۀ کاملا ملموس برای این مثال است. طی ۱۰ سالی که از حملۀ آمریکا و متحدان این کشور به عراق می گذرد، این کشور تلفات انسانی زیادی را تحمل کرده است. بیش از ۵ میلیون نفر به کشورهای خارجی گریخته اند و دهها هزار نفر ناپدید شده اند. به گفتۀ متخصصان کمیسیون بین المللی شناسایی مفقودالاثرها، برای یافتن گمشدگان در این کشور به کار و زمان زیادی نیاز هست.

علاوه بر جنگ و مناقشه، جستجو برای یافتن هویت افراد گم شده در نتیجۀ حوادث طبیعی نیز در ماموریت های این کمیته تعریف شده است. شناسایی هویت نزدیک به هزار و هفتصد نفر از قربانیان فاجعۀ سونامی در دسامبر ۲۰۰۴ در آسیا با استفاده از استخوان های آنها، و همچنین یافتن هویت واقعی ۲۵۰ نفر از قربانیان گردباد کاترینا در سال ۲۰۰۵ در آمریکا از دیگر ماموریت های موفق این کمیته است.

میلیون ها نفر در سراسر دنیا در انتظار هستند تا نشانی از بستگان ناپدید شدۀ خود بیابند و کمیسیون بین المللی برای شناسایی افراد مفقود، به دنبال گسترش دامنۀ فعالیت خود برای پایان دادن به این انتظار دردناک است.

در همین زمینه خبرنگار یورنیوز با ملکه نور، عضو «کمیسیون بین المللی شناسایی مفقودالاثر ها» گفتگویی انجام داده که متن آن در ادامه آمده است.

یورونیوز: این کنفرانس با نام «برنامه آینده، ناپدیدشدگان» تشکیل شده است. با توجه به مسائل ناشی از درگیری های نظامی، نقض حقوق بشر یا بلایای طبیعی، تا چه اندازه به آینده نظر داشتن دشوار است؟

ملکه نور: ما تنها سازمانی هستیم که در جهان به امور افراد ناپدید شده در تمامی ابعاد و تمامی شرایط می پردازد. و در این کنفرانس در لاهه، برای نخستین بار توجه کار شناسان و سیاستگذاران را به موضوع ناپدیدشدگان و جنبه ها مختلف این مساله در هر وضعیت وشرایطی جلب کردیم.

یورونیوز: به نظر می رسد مشکل اصلی تعیین اولویتهاست. چه کسانی و در کجا بیش از همه به کمک نیاز دارند؟ به این موضوع چطور می پردازید؟

آگهی

ملکه نور: «کمیسیون بین المللی شناسایی مفقودالاثر ها» بزرگ ترین، موثر ترین و مقرون به صرفه ترین سازوکار آزمایشگاهی برای شناسایی انسان ها را ایجاد کرده که از آن در بالکان استفاده کردیم. به این ترتیب ما نشان دادیم که قادریم کسانی که به دلایل مختلف نظیر نسل کشی و نقض حقوق بشر مفقود شده اند را شناسایی کنیم. این تجربه رویکرد ما را در کشورهایی نظیر لیبی و عراق شکل می دهد که در حال حاضر در آن مشغول به کاریم. در سوریه از طریق گروه های انتقالی و برای آماده کردن آن ها برای دوره پس از جنگ وارد عمل شدیم. و همانطور که آن ها می گویند نزدیک به ۵۰ هزار تن ناپدید شده اند، از جمله نزدیک به ۱۷ هزار تن در رژیم سابق و تقریبا ۳۰ هزار تن از آغاز درگیری های سوریه.
یکی از شیوه های برآورد این رقم، جمع آوری اطلاعات و داده ها است. از جمله می توان به داده های ژنتیک مربوط به کسانی که کشور را ترک کرده و در اردوگاه هایی در ترکیه، اردن، لبنان، عراق، مصر و سایر مناطق مستقر شده اند اشاره کرد. تلاش می شود تا حد امکان داده هایی جمع آوری کنیم که به ما امکان انجام عملیاتی را می دهد که پیش از این در مناطقی نظیر بالکان درنظر داشته ایم و حالا در کشورهای چون سوریه باید انجام دهیم.

یورونیوز: و اما سوال پایانی، دشوار بتوان در مورد این رقم های بالا نظری داد. اما به مورد کودکان ناپدید شده که اخیرا در رسانه ها سروصدای زیادی به پا کرده بپردازیم. در برنامه آینده، چه الویتی به کودکان ناپدید شده داده اید؟

ملکه نور: زنان و کودکان اکثریت ناپدیدشدگان جهان را تشکیل می دهند. در ارتباط با موردی که مطرح کردید، هنوز چارچوب مشخصی را در این کشورهای خاص تعریف نکرده ایم. ما در مقیاس وسیعتری کار می کنیم. اما به سیستم شناسایی «دی ان ای باور» داریم و همکاری ما با دولت ها و سازمان های مختلف بین المللی برای بهبود چارچوب های حقوقی قانونی، چارچوب های نهادی و ارتباطی و با هدف رفع این مشکلات ادامه دارد. از اینرو برای پرداختن به موضوع کودکان ناپدید شده و نیز مشکلات بزرگ تر، تا حد امکان سعی داریم نیروهای بیشتری جلب کنیم.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

«تهران به روسیه موشک‌ بالستیک بدهد، پروازهای ایران‌ایر به اروپا ممنوع می‌شود»

شکاف در گروه ۷؛ فرانسه با طرح آمریکا برای فروش اموال توقیف‌شده روسیه مخالفت کرد

ریشی سوناک از متحدان خواست تا در تصرف دارایی‌های روسیه و انتقال آن به اوکراین جسورتر ظاهر شوند