اکثر پرتغالی ها رویای یک «الدورادوی آنگولایی» و مهاجرت به آنگولا دارند ولی در حال حاضر، لیسبون و لوآندا در حال یک نزاع دیپلماتیک هستند. آیا آنگولا در حال جایگزین کردن شرکای تجاری همیشگی خود با چین است؟
رییس جمهوری آنگولا پس از اتهامات وارده به کشورش در مورد پولشویی در پرتغال، تصمیم گرفت به همکاری کشورش با پرتغال پایان دهد.
آنگولای غنی از نفت، میلیاردها دلار در بازسازی شالوده تخریب شده از سالها جنگ، سرمایه گذاری می کند.
نزدیک به دویست هزار پرتغالی در آنگولا زندگی و بسیاری از آنها در عرصه ساخت و ساز کار می کنند. یکی از آنها، لیدیو، سرکارگر ساختمانی است که توسط شرکت «سواریز دا کوستا» مدیریت می شود. این شرکت برای ادامه بقا تقلا می کند و یک غول نفتی آنگولایی پیشنهاد خرید آن را داده است.
لیدیو باربوسا پینتو که خانواده اش در پرتغال زندگی می کند، می گوید: «اول با همسرم در مورد این موضوع صحبت کردیم. تصمیم آسانی نبود، ولی چون اینجا دستمزد خوبی دریافت می کنم تصمیم گرفتیم که من تنهایی به اینجا بیایم. البته جنبه منفی نیز دارد زیرا از خانواده جدا شده ام. ولی جنبه مثبت نیز هست چون ما آنچه مورد نیازمان هست را در خانه مان در پرتغال داریم. این دخترم است و صورت او را روی بازویم خالکوبی کرده ام، خیلی دوستش دارم. اینجا هم اسم همسرم است. هر روز با هم با تلفن و فیسبوک ارتباط برقرار می کنیم. هر روز ظهر یا با همسرم و یا دخترم صحبت می کنم.»
تیم برنامه گزارشگر یورونیوز در دانشگاه کاتولیک لوآندا، پایتخت، با یکی از اقتصاددان های مشهور آنگولا قرار ملاقات دارد. تصمیم رییس جمهوری آنگولا مبنی بر خاتمه مشارکت استراتژیک با پرتغال برای او یک شوک بود. مانوئل آلوس دا روشا، اقتصاددان می گوید: «ما مطلعیم که برخی از شرکت های پرتغالی برای بستن قراردادهای جدید با مشکل مواجهند، بویژه در عرصه ساخت و ساز، مشکلات جدی وجود دارد. علاوه بر این، مسائل حل نشده و مداوم برای دریافت روادید کار برای پرتغالی هایی که خواهان کار در آنگولا هستند وجود دارد. می دانیم که در کنسولگری آنگولا در پرتغال، بسیاری از درخواست های روادید رد شده است.»
هنوز هم تعصب هایی وجود دارد، برخی از آنگولایی ها، پرتغالی ها را گستاخ می نامند، در حالیکه پرتغالی ها از غیبتهای مکرر آنگولایی ها در محل کارشان ناراضی هستند.
سونانگول، شرکت نفتی، که توسط افراد نزدیک رییس جمهوری کنترل می شود، یکی از مراکز انتقاد سازمان هایی چون صندوق بین الملی پول است زیرا از نظر مدیریت غیرشفاف است. توسعه ناشی از نفت خام، لوآندا را به یکی از گرانترین شهرهای جهان تبدیل کرده است.
اینس که نقشه بردار شهری است، بتازگی به آنگولا آمده است. او می گوید: «رابطه ای میان این واقعیت که بازار کار پرتغال در بحران است و اینکه بسیاری از پرتغالی ها برای یافتن کار به دیگر کشورها مهاجرت می کنند، وجود دارد. برای ما پرتغالی ها، آنگولا یک گزینه خوب است چون ما همان زبان را صحبت می کنیم و اینجا کشوری مملو از فرصت ها است. اینجا دو تا سه بار بیشتر درآمد کسب می کنیم.»
چینی ها همان زبان را صحبت نمی کنند ولی درآمد خوبی کسب می کنند. مدل تجاری آنها ساخت شهرک است. مانند کیلامبا که در حومه لوآندا است و برای پانصدهزار نفر مسکن دارد. آنگولا تهدید به جایگزین کردن پرتغال با چین، برزیل و آفریقای جنوبی می کند.
مانوئل آلوس دا روشا، اقتصاددان می گوید: «صادرات پرتغال به آنگولا معادل سه تا چهار میلیارد یورو در سال است. باید به این نکته نیز توجه کرد که وجوه ارسالی پرتغالی های مهاجر به کشور خود، بالغ بر یک میلیارد و چهار میلیون دلار در سال است. این ارقام برای کشوری مانند پرتغال که در بحران اقتصادی قرار دارد، بسیار قابل توجه است.»
آنگولا در سال ۱۹۷۵ میلادی از استعمار پرتغال خارج شد و اکثر پرتغالی ها این کشور را ترک کردند. بحران اقتصادی در اروپا، آنها را بازگرداند.
ایزابل و دخترش کارولینا، گل فروشی خود در لیسبون را بستند و در لوآندا مستقر شدند. کارولینا سیلوا، می گوید: «باید قبل از ترک کشور خود همه چیز را سازمان دهی کنیم. برای مثال باید منزلی که گران نباشد بیابیم، زیرا اینجا مسکن بسیار گران است. مخارج زندگی خیلی بالا است. باید به بودجه خود توجه کنیم که همه پولمان را خرج نکنیم. معمولا مهاجران می خواهند پول جمع کنند یا پول به پرتغال می فرستند. به همین دلیل خانه خود را ترک و به کشوری که از نظر اقتصادی باثبات است، می روند.»
کارلوس برگزارکننده مهمانی برای سیاستمداران و تجار است و به همین دلیل به دسته حاکم بسیار نزدیک است. قاعده طلایی در تجارت برای او، در ارتباط قرار دادن شرکای تجاری است. او می گوید: «باید شریک مناسب داشته باشیم. به این ترتیب می توانیم رشد کنیم و در اینجا به مدت طولانی بمانیم و پول در بیاوریم. به همین دلیل اینجاییم.»
هفتاد درصد جمعیت آنگولا با دو یورو در روز زندگی می کند. سازمان شفافیت بین المللی، آنگولا را یکی از فاسدترین کشورهای جهان شناخته است. از طرف دیگر، رییس جمهوری آنگولا رسما از «عدم هرگونه مدارا با فساد» صحبت می کند.
مانوئل آلوس دا روشا، اقتصاددان می گوید: «آنچه اینجا اتفاق می افتد این است که هیچیک از پرونده های فساد به مرحله محکومیت حقوقی نمی رسد. در واقع اینجا در آنگولا یک طبقه اجتماعی از افراد بسیار ثروتمند بوجود آمده است و نمی توان از میزان دارایی آنها اطلاع پیدا کرد زیرا این ثروت در مدت زمان بسیار کوتاه انباشته شده است.»
نشانه هایی از مدارا در این کشمکش دیپلماتیک دیده می شود: قضات لیسبون تصمیم به توقف تحقیقات در مورد پرونده های متعدد پول شویی مسئولان بلندپایه آنگولا گرفته اند. از آنجایی که آنگولا یکی از بزرگترین سرمایه گذاران در پرتغال است، لیسبون در موقعیتی بسیار حساس قرار دارد.
————————————————-
برای دیدن گفتگوی کامل با مانوئل آلوس دا روشا، اقتصاددان، به زبان پرتغالی، لطفا اینجا کلیک کنید.