آیا واشنگتن به مواضع کرملین در قبال بحران سوریه نزدیک شده است؟

آگهی

گزارش تفصیلی

اروپا با موجی بی سابقه از مهاجران مواجه شده که همچنان به سوی قاره سبز در حرکتند. به نظر می رسد اوجگیری این بحران مهاجرتی، ضمن تقویت نگرانی ها و دامن زدن به اختلافات در میان رهبران اروپایی به نوعی در جهت مواضع دیپلماتیک روسیه پیش می رود.

پوتین به تازگی در سخنانی در خصوص حمایت از سوریه و بحران مهاجران گفته است: «آنها (پناهجویان) قبل از هرچیز از افراط گراها و رادیکالها می گریزند. اگر روسیه از سوریه حمایت نکرده بود وضعیت در این کشور از اوضاع لیبی هم بدتر می شد و شمار آوارگان بیش از میزان کنونی بود.»

سوریه برگ مهمی در دستان رئیس جمهور روسیه است که کرملین حاضر نیست از آن چشم پوشی کند. روسیه تا زمانی که منافعش اقتضا کند از بشار اسد حمایت خواهد کرد.

به رغم اینکه مسکو تقویت حضور نظامی خود را در سوریه تکذیب می کند، بسیاری از تصاویر ماهواره ای خلاف ادعاهای مسکو را نشان می دهد. سوریه همچنان مورد حمایت تسلیحاتی و پرسنلی متحد خود، روسیه است که از زمان آغاز جنگ هرگز موضع خود را تغییر نداده است. زیرا سقوط اسد و یا کنار رفتن رژیم کنونی سوریه ممکن است برای مسکو هزینه هایی همچون از دست دادن پایگاه دریایی طرطوس، تنها پایگاه روسیه در دریای مدیترانه و خارج از محدوده اتحاد شوروی سابق، و نیز به خطر افتادن منافع استراتژیک و اقتصادی را به همراه داشته باشد.

روسیه و سوریه از دیرباز و از زمان دوستی میان برژنف و حافظ اسد روابط نزدیکی دارند اما این رابطه بر افراد متکی نیست. اینکه بشار اسد قربانی شود گزینه ای است محتمل به شرط اینکه رژیم او باقی بماند و مسکو معمار توافقنامه ای احتمالی باشد.

پوتین در این نمایش قدرت سیاسی ـ دیپلماتیک می تواند بر روی متحد قدرتمند خود در منطقه یعنی ایران حساب کند که بدون شک تمایل دارد سهمی در پیروزی بر تروریست های گروه داعش داشته باشد. حسین امیرعبداللهیان معاون عربی آفریقایی وزارت امور خارجه ایران معتقد است:
«آقای بشار اسد رئیس جمهور قانونی سوریه، در هر راه حلی بخش مهمی از حل سیاسی در سوریه خواهند بود.»

حمایت یکپارچه ایران و روسیه از رژیم بشار اسد واشنگتن را در بن بست قرار داده است. با این حال سخنان اخیر جان کری نشان داد کاخ سفید در حال بازنگری در استراتژی خود در سوریه است. وزیر امور خارجه آمریکا گفته است: «اگر آنها برای مبارزه با دولت اسلامی و تنها برای همین هدف به آنجا رفته اند، این احتمال وجود دارد طی چند روز آینده با آنها در نیویورک گفتگوهایی انجام دهیم. اما اگر حضور آنها برای حمایت از اسد است و قصد دارند وی را در باور اینکه نیازی به گفتگو ندارد، همراهی کنند، در این صورت فکر می کنم این یک مشکل است.»

آنچه کری از آن به عنوان مشکل نام می برد برای مخالفان دولت سوریه در این بازی شطرنج نظامی و دیپلماتیک بسیار گران تمام شده است. آنهایی که خواهان رفتن اسد و البته پایان جنگ هستند، آیا پیشنهاد تازه ای دارند تا در روزهای آینده در نیویورک آنرا مطرح کنند؟