چگونه می توان تداوم حیات گونه های مختلف جنگلی در اروپا را تضمین کرد؟ پژوهشگران می گویند که تضمین چنین وضعیتی در محفظه های رویش معمولی امکان پذیر
چگونه می توان تداوم حیات گونه های مختلف جنگلی در اروپا را تضمین کرد؟ پژوهشگران می گویند که تضمین چنین وضعیتی در محفظه های رویش معمولی امکان پذیر نیست. دانشمندان طرح اروپایی موسوم به «زفیر» در “وَزاره” واقع در شمال ایتالیا گلخانه ای پیشرفته و پیچیده و مجهز به روبات ساخته اند که در آن شرایط محیطی برای گونه های مختلف جنگلی بررسی می شود.
در این نهالخانه که در ظاهر شبیه یک محفظه ( کانتینر) برای حمل و نقل است از صدها نهال بلوط، راش و کاج نگهداری می شود. طراحانش می گویند می تواند ادامه حیات جنگل های اروپا را تضمین کند.
حسگرهای اپتیکی و دوربین استریو با قابلیت تصویر سه بعدی، در بازوی روباتیک جای داده شده است تا دانشمندان اطلاعات لازم برای ارزیابی سلامت و رشد نهال ها را داشته باشند.
روزاریا سانتاماریا زیست شناس از دانشگاه اینسوبریا در ایتالیا درباره امکانات این گلخانه می گوید: «حسگرهای محیطی گوناگون داریم، هم درون محفظه و هم بیرون محفظه رویش. این حسگرها دما، رطوبت و مقدار دی اکسید کربن را می سنجند و با نرم افزارهای کامپیوتری می توانیم سرعت چرخش درون محفظه رویش را کنترل کنیم و بازوی روباتی را به حرکت در آوریم. با دوربین جای داده شده در بازوی روباتی می توانیم از وضعیت رویش نهال خبر بگیریم. حتی در آخر هفته ها می توانیم با تلفن همراه از وضعیت کل گلخانه آگاه شویم.»
با استفاده از لامپهای ال ای دی کم مصرف می توان چرخه شبانه روز را بازسازی کرد و آن را با خصوصیات گونه خاص گیاه جنگلی تطبیق داد.
تاتیانا ماراس، بیولوژیست که با طرح “زفیر” همکاری می کند می گوید: «پیش از ساخت محفظه، پارامترهای مهم در رویش درخت را بررسی کرده ایم: دمای ایده آل، رطوبت مناسب و مدت زمان و شدت نوری را که لازم دارند، سنجیده ایم. باید این پارامترها را بدانیم تا رشد نهالها سریع و در عین حال ریشه های نهال در خاک قوی و محکم باشد، بطوری که بتوانیم درخت را به سلامت از یک جا در آوریم و در جای دیگر در فضای باز، دوباره بکاریم.»
دانشمندان می گویند هدف از ساخت پیش نمونه این بوده که نشان دهند می توان گونه های گیاهی را با استفاه از آب و کود و مواد ضد آفت، و مصرف انرژی کمتر، احیا کرد و برای این کار هم از علم گیاه شناسی کمک گرفته شده است.
دوناتا چیاتانته، استاد گیاه شناسی کاربردی از دانشگاه اینسوربریا و از پژوهشگران طرح “زفیر” می گوید: «مثلا یکی از پارامترهای مهم در رویش درخت، ارتفاع آن است. از این پارامتر هم متوجه می شویم که آیا نهال بطور سالم رشد می کند یا نه، و هم می توانیم برای ارتفاع مشخص، محاسبات سینتیک (محاسبات مربوط به بررسی حرکت) را انجام داده و جزئیات مهم در باره سرعت رشد درخت را پیدا کنیم.»
این پیش نمونه طوری طراحی شده که قابل حمل است. بیست صفحه فوتو-ولتاییک (سامانه تولید برق از انرژی خورشیدی) انرژی لازم را فراهم می کند در نتیجه پژوهشگران می گویند که می توان آن را به نواحی دور افتاده ای برد که نیاز به احیای جنگل دارد.
بارتلومئو شیرونه، مسئول هماهنگ کننده این طرح می گوید: «هر گیاه ژنوم خاص خودش را دارد. مثلا بلوط های اسپانیا با بلوط های ایتالیا یا فرانسه فرق دارد. با این پیش نمونه می توانیم نهال های هر کشور را در هر خاکی بکاریم و رشد بدهیم، بدون این که خطر آلودگی ژنتیک وجود داشته باشد.»
اولین دستگاه ها از این نوع حدود شش سال دیگر روانه بازار خواهد شد و انتظار می رود بتوان از آن در نهالخانه های جنگلی و برای طراحی فضای سبز و برنامه ریزی شهری استفاده کرد.