فیدل کاسترو، رییس جمهوری سابق کوبا ۹۰ساله شد.
آگهیفیدل کاسترو، رییس جمهوری سابق کوبا ۹۰ساله شد. وی برای بسیاری یک انقلابی قهرمان و در نظر برخی دیگر یک دیکتاتور سرکوبگر است که سالها چهره ای آشنا در صحنه سیاست بین المللی محسوب می شود.
چریکهای تحت رهبری او در ۱۹۵۹ میلادی دیکتاتوری ژنرال باتیستا را سرنگون کردند و بدین ترتیب، کوبای جدید متولد شد.
فیدل کاسترو همراه با ارنستو گوارا دلا سرنا، معروف به «چه گوارا» به همراه دهها انقلابی دیگر، معروف به گروه «گرانما» نخستین دولت سوسیالیستی را در قاره آمریکا و تنها در چند صد کیلومتری ایالات متحده آمریکا بنیان نهادند.
طولی نکشید که ایالات متحده آمریکا، بزرگترین دشمن کمونیسم، در صدد سرنگون کردن همسایه اش برآمد. سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا ، سیا، با آموزش یکهزار و پانصد کوبایی در تبعید، از خلیج خوکها به کوبا حمله کرد. مقاومت ارتش و نیروهای مسلح اما این یورش را به شکستی سخت برای آمریکای قدرتمند بدل کرد.
تحریم های همه جانبه اقتصادی آمریکا علیه کوبا آغاز شد.
در این میان، بزرگترین دشمن آمریکا، اتحاد جماهیر شوروی، بصورت نزدیکترین دوست کوبا در آمد. در زمان رهبری نیکیتا خروشچف در شوروی، مسکو مخفیانه با کاسترو قراردادی امضا کرد که بر اساس آن شوروی در خاک کوبا موشکهای بالستیک حامل کلاهک های هسته ای مستقر می کرد.
آمریکا با اگاهی از این نقشه، کوشید تا به هر قیمتی شده، مانع از حضور نظامی شوروی در مرزهایش شود. رئیس جمهوری وقت، جان اف کندی، حرکت کشتی ها در آبهای کوبا را مسدود کرد تا موشک های شوروی قادر به ورود به کوبا نباشند. جهان در لبه یک جنگ هسته ای قرار گرفت اما در آخرین لحظه شوروی کشتی حامل موشک ها را متوقف کرد. در طول سی سال پس از آن، و به ویژه در دروه لئونید برژنف، کوبا زیر چتر حمایت شوروی، بزرگترین ارتش را پس از آمریکا در منطقه ایجاد کرد.
کاسترو در این مدت در حمایت از حکومت های چپ گرای اتیوپی، نامیبیا و آنگولا به این کشورها کمک نظامی رساند. سربازان کوبایی دوشادوش انقلابیان آفریقایی می جنگیدند و پزشکان این کشور به مردمان سیه روز آفریقایی خدمات ارائه می کردند. کوبا به عنوان یکی از کشورهای مهم جنبش عدم تعهد به شمار می رفت.
در آمریکا روسای جمهور کندی، جانسون، نیکسون، فورد، کارتر و ریگان آمدند و رفتند و بارها نقشه قتل کاسترو طراحی و اجرا شد، اما کاسترو همچنان بر مسند قدرت باقی ماند.
در پایان دهه هشتاد، معاملات بازرگانی با شوروی به اقتصاد کوبا که در سالهای شصت و هفتاد با مشکل روبرو بود، رونق بخشید. سطح زندگی و رفاه شهروندان کوبایی بسیار بهبود یافت. ارائه خدمات درمانی رایگان به همراه برق ارزان، کوبا را به عنوان نمونه ای از مدل رشد غیر سرمایه داری بدل کرد.
با ورود میخائیل گورباچف به قدرت سیاسی و فروپاشی شوروی، کوبا متحد اصلی خود را از دست داد. با این که استقلال سیاسی و اقتصادی از شعارهای اصلی انقلاب کوبا بود، اما فروپاشی شوروی نشان داد که کوبای کوچک طی سال های پیش از آن به یک برادر بزرگ متکی بوده.
با این حال کاسترو کماکان بر آرمان های انقلاب پافشاری می کرد. اقتصاد کشور رو به زوال گذاشت و شهروندان کوبا به امید دستیابی به زندگی بهتر در آمریکا، کشور را ترک کردند. تنها در تابستان سال ۱۹۹۴، سی هزار کوبایی در قایقهای فرسوده به ایالت فلوریدا گریختند.
اما در پایان این دوران سیاه، پاپ ژان پل دو، رهبر کاتولیکهای جهان از کوبا دیدار کرد. در مراسمی که با حضور بیش از ۳۰۰ هزار نفر برگزار شد، پاپ ژان پل دوم تحریمهای اقتصادی آمریکا علیه کوبا را تقبیح کرد. وی همچنین از کاسترو خواست تا زندانیان سیاسی را آزاد کند.
در سال ۲۰۰۲، کاسترو در جریان یکی از سخنرانی های طولانیش در تلویزیون کوبا، از حال رفت. این نخستین بار در ۴۲ سال رهبری کاسترو بود که وی ناچار می شد سخنانش را نیمه تمام بگذارد.
وضع نامساعد مزاجی کاسترو وی را ناگزیر از انتخاب برادرش “رائول” بعنوان جانشین مقام رئیس جمهوری کرد. رائول در ابتدا بعنوان معاون کاسترو معرفی شد و سپس با رای مجلس این کشور، رئیس جمهور کوبا شد.
از آن زمان فیدل کاسترو چندان در مجامع عمومی حضور نمی یابد، اما همچنان از چهره های مهم دنیای سیاست است. رئیس جمهوری سابق و رهبر انقلاب کوبا، در ماه آوریل گذشته، در سخنرانی پایانی مجمع حزب کمونیست، ضمن اشاره به کهولت سن خود، همچنان از ارزشهای انقلاب دفاع کرد و گفت که شاید این آخرین نطق او در مجمع حزب کمونیست باشد.
او گفت: «بزودی ۹۰ ساله می شوم. هیچگاه فکر نمی کردم که زندگی ام اینقدر طولانی شود، کوششی هم برایش نکشیدم. سرنوشت اینطور خواسته است. نوبت من هم می رسد، من هم مثل بقیه روزی خواهم رفت، اما ایده انقلاب کوبا جاودانه است.»