هرآنچه دربارۀ حادثۀ غرق نفت‌کش «سانچی» می‌دانیم

مسیر حرکت نفتکش سانچی تا رسیدن به محل حادثه
مسیر حرکت نفتکش سانچی تا رسیدن به محل حادثه
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
لینک کپی پیست کد امبد ویدیو:Copy to clipboardCopied

به گفتۀ هادی حق‌شناس، معاون سازمان بنادر و دریانوردی «کشتی سانچی ساخت سال ۲۰۰۸ کره جنوبی به‌ وسیله شرکت هیوندا بود و جدیدترین استانداردهای جهانی را داشت.»

آگهی

نفت‌کش «سانچی» که ۱۳۶ هزار تن (حدود یک میلیون بشکه) میعانات گازی و نفت خام سبک و بشدت قابل اشتعال را به مقصد کرۀجنوبی حمل می‌کرد، عصر شنبه ۶ ژانویه (۱۶ دی) در ساعت بیست شب به وقت محلی پس از برخورد با کشتی باری چینی «کریستال» حامل ۶۴ هزار تن گندم که از مبدأ آمریکا رهسپار گوانگ دونگ در چین بود، دچار انفجار و آتش‌سوزی شد. 

این نفت‌کش که با پرچم پاناما در دریا حرکت می‌کرد، تحت قرارداد شرکت ایرانی «برایت شیپینگ» بوده و تمام محموله و همچنین خود کشتی در اجارۀ یک شرکت کره‌ای بود. نفت‌کش «سانچی» سرانجام عصر یکشنبه ۱۴ ژانویه (۲۴ دی) غرق شد و تمام سرنشینان آن نیز کشته شدند.

این حادثه در دریای چین شرقی و در نزدیکی منطقۀ انحصاری اقتصادی ژاپن روی داد.

پس از این برخورد، چه بر سر کشتی چینی آمد؟

خبرگزاری ایرنا به نقل از هادی حق‌شناس، معاون سازمان بنادر و دریانوردی ایران می‌نویسد: «از آنجا که شناور فله‌بر در قسمت موتور، عرشه و سایر بخش‌ها آسیب ندید، توانست راه خود را ادامه دهد اما نفتکش ایرانی بلافاصله منفجر شد.» 

پس از این برخورد، تمام ۲۱خدمۀ این کشتی باری چینی توانستند به درون آب پریده و درنهایت بوسیله تیم‌های امداد و یا ماهیگیران محلی نجات یابند. این کشتی هم اکنون در یکی از بنادر چین پهلو گرفته است.

آقای حق شناس می‌افزاید: «مدیرکل دریایی سازمان بنادر با تیم کارشناسی به کشتی فله‌بر چینی رفته است تا ابعاد این موضوع را مورد بررسی قرار دهد اما هنوز امکان مصاحبه و گفت‌وگو با خدمۀ کشتی فراهم نشده است.» به گفته او «طبق قوانین بین‌الملل، چین باید اجازه دهد که امکان دسترسی به پرسنل کشتی فله‌بر فراهم شود.»

چرا نفتکش سانچی نتوانست از برخورد با کشتی چینی جلوگیری کند؟

خبرگزاری تسنیم به نقل از محسن بهرامی، کاپیتان اسبق کشتی نفتکش می‌نویسد: «منطقۀ حادثه منطقه پرتردد و تعداد کشتی‌های ماهیگیری در آنجا زیاد است و وجود چند صد کشتی ماهیگیری قدرت مانور نفتکش را کم می‌کند.» 

به گفته او کشتی‌ها به علت تردد زیاد و قدرت مانور کم، برای هر تغییر مسیر نیاز به زمان زیادی دارند. به همین دلیل پرسنل کشتی «سانچی» نتوانسته‌اند بسرعت از برخورد این نفتکش با کشتی باری جلوگیری کنند.

بنا بر گزارش ایرنا، آقای بهرامی که در جایگاه سخنگوی شرکت ملی نفت ایران به اظهار نظر می‌پردازد در توضیح می‌گوید: «زمانی که برخورد بین ۲ خودرو باشد، هر دو در زمانی کوتاه می‌توانند تغییر مسیر بدهند اما در مورد کشتی تغییر مسیر حداقل ۴ تا ۵ دقیقه زمان می‌برد، بنابراین حتی اگر کشتی باری دیده می‌شد زمان برای تغییر مسیر کم بود. با تمام این گفته‌ها باید منتظر جعبه سیاه ماند تا دلیل اصلی این حادثه مشخص شود.»

او همچنین اعلام کرده است: «نفتکش‌ها دارای فوم و پمپ آب هستند اما در مورد نفکش سانچی به خاطر انفجار و وسعت حریق، خدمه نمی‌توانستند برای نجات و کنترل آتش کاری انجام دهند.» 

آقای بهرامی تاکید می‌کند که محل سانحه، یکی از مسیرهای پرتردد است، به همین دلیل در مناطق شلوغ حجم سیگنال زیاد است و امکان اختلال در آن وجود دارد. به گفته او «حتی این احتمال هست که در چنین مسیرهایی سیگنال دیده نشود، اما با قطعیت می‌توان گفت سیستم ناوبری هیچ مشکلی نداشته است.»

آیا پس از برخورد، پیامی از نفت‌کش سانچی دریافت شده است؟

تسنیم به نقل از هادی حق‌شناس، معاون سازمان بنادر و دریانوردی می‌نویسد: «انفجار مهیب اولیه در کشتی سانچی فرصت عکس‌العمل را به خدمه این کشتی نداد. عمق حادثه در همان لحظات نخست مشخص بود و نشت گازهای سمی اجازه نفس کشیدن به هیچکس را تا شعاع هزار متری نمی‌داد. پس از برخورد دو کشتی و انفجار نفتکش، هیچ علامت و تقاضایی از سوی نفتکش سانچی نداشتیم و این نشان می‌داد که پس از انفجار، هیچ‌یک از کارکنان فرصت عکس‌العملی را نداشته است.»

ایرنا نیز به نقل از هادی حق شناس می‌نویسد: «تجهیزات مربوط به اکسیژن رسانی در تمامی بخش‌های نفتکش وجود دارد اما زمانی می‌توان از آن استفاده کرد که انفجارها کوچک و قابل کنترل باشد اما زمانی که هر مخزن ۲۰ هزار تن میعانات گازی داشته و در جا دو مخزن آن منفجر شده، خدمه نمی‌توانستند هیچ کاری انجام دهند.» به گفته او «حتی افسر شیفت هم فرصتی برای درخواست کمک و عکس‌العمل نداشته است.»

محسن بهرامی، سخنگوی شرکت ملی نفت ایران نیز اعلام کرد: «انفجار اولیه در نفتکش سانچی همه سیستم‌های ایمنی را از بین برد. سیستم‌های ایمنی زمانی قابل استفاده هستند که حریق قابل کنترل باشد اما نوع محموله و انفجار آن جلوی هر گونه عکس‌العمل را از کارکنان سانچی گرفته است.»

چه تلاش‌هایی برای نجات سرنشینان انجام شد؟

پس از وقوع این حادثه، مقامات دریایی چین هشت کشتی را برای کمک به عملیات نجات به محل حادثه روانه کردند.

گارد ساحلی ژاپن دو قایق گشت و یک هواپیما را به محل اعزام کرد تا به نجات بازماندگان احتمالی این حادثه کمک کرده و به ارزیابی وضعیت بپردازند.

آمریکا نیز یک فروند بالگرد خود را از جزیره اوکیناوای ژاپن عازم محل کرد تا به همراه دیگر نیروهای امداد در این عملیات شرکت کند.

اما در نهایت هفته گذشته برخی از مقامات ایران اعلام کردند از آنجا که دولت چین برای عملیات اطفاء حریق همکاری لازم را نکرده است، ایران با ژاپن وارد مذاکره شده و قرار است تیم کمک ژاپن به زودی به محل حادثه برود.

آگهی

محسن بهرامی، سخنگوی شرکت ملی نفت ایران روز سه‌شنبه گفت: «چین امکانات خوبی اطراف نفتکش آتش‌ گرفته جمع کرده است اما مشخص نیست چرا از این امکانات استفاده نمی‌کند». با این وجود او بعدا اعلام کرد که «دولت چین قول داده است نیمه شب به وقت ایران و ساعت ۴ صبح به وقت محلی، تیم اطفای حریق خود را وارد عمل کند.»

شرکت ملی نفت ایران درنهایت روز چهارشنبه از آغاز عملیات اطفاء حریق این نفتکش خبر داد. آقای بهرامی اعلام کرد: «از ساعت ۵ صبح به وقت ایران عملیات اطفاء حریق آغاز شده است. دو کشتی آتش‌خوار درگیر شده و اطفاء حریق را انجام می‌دهند.» او افزود: «علاوه بر دو کشتی مذکور، چند واحد هم بصورت رزرو در حالت آماده‌باش هستند که اگر مواد اطفاء حریق کشتی‌های آتش‌خوار تمام شد وارد کار شوند.»

پس از آن ایران اعلام کرد که یک گروه امداد و نجات و همچنین تیم ویژه هلی برن ارتش ایران (شامل ۱۲ تکاور) با هدف کمک به عملیات جستجو و شناسایی دریانوردان ایرانی، عصر جمعه وارد چین می‌شوند تا در عملیات جستجو و نجات خدمه کشتی با تیم‌های امداد و نجات چینی همکاری کنند.

با وجود تلاش نیروهای چند کشور، مهار آتش به نتیجه نرسید و وزش شدید باد عملیات اطفاء حریق را با مشکل مواجه کرد.

علی ربیعی، وزیر کار ایران از سوی حسن روحانی، رئیس جمهوری به‌ عنوان «مسئول کمیته ویژه رسیدگی حادثه نفتکش سانچی» منصوب شد. 

آگهی

او روز پنج شنبه از چین خواست در صورت ورود نفت‌کش‌ سانچی به آب‌های ژاپن، همکاری با این کشور را برای اطفای حریق ادامه دهد. او در این روز اعلام کرد: «امروز علایم خوبی وجود داشت که نشان می‌داد که آتش در حال مهار شدن است اما به دلیل رسیدن شب، چینی‌ها دوباره فعالیت خود را کند کرده‌اند.» او افزود: «به دلیل این که جریان باد بصورتی است که نفتکش را به سوی آبهای ژاپن منتقل می‌کند، تلاش کرده‌ایم که کشتی‌های آتشخوار ژاپنی را نیز وارد عملیات کنیم.»

محمد راستاد، مدیر عامل سازمان بنادر و دریانوردی ایران نیز روز پنجشنبه از دیدار نماینده ایران در سازمان جهانی دریانوردی (IMO) با دبیرکل این سازمان و درخواست استفاده از امکانات امداد و نجات سایر کشورهای اطراف محل وقوع حادثه یعنی ژاپن و کرۀجنوبی برای اطفاء حریق و نجات جان سرنشینان نفتکش خبر داد.

بیشتر بخوانید: عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس به یورونیوز: نقش چین در حادثه سانچی بررسی می‌شود

غرق شدن نفت‌کش سانچی

بر اثر وزش بادهای شدید، نفتکش سانچی روز شنبه به سمت سواحل ژاپن به حرکت درآمد و وارد منطقه انحصاری اقتصادی این کشور شد و بنا بر اعلام مقامات ژاپن، سرانجام روز یکشنبه در ساعت ۸:۴۶ به وقت گرینویچ آخرین نشانه‌های آن از سطح دریا محو شد.

آخرین مکان تایید شده نفتکش، حدود ۳۱۵ کیلومتری غرب سوکوزاکی در جزیره آمامی اوشیما بوده است.

آگهی

سخنگوی گارد ساحلی ژاپن اعلام کرد که پیش‌ از این چین پیشنهاد کمک ژاپن برای مهار آتش و نجات دریانوردان را رد کرده و گفته‌ است که در صورت نیاز از آنان کمک خواهند خواست.

انفجار و غرق شدن این نفتکش، بدترین فاجعۀ زیست محیطی دریایی طی ۲۵ سال گذشته محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید: 

سرنوشت سرنشینان نفتکش سانچی

در این نفتکش۳۰ تبعه ایران و دو بنگلادشی حضور داشتند. به گفتۀ سیروس کیانی، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران «در میان خدمه چهار نفر دانشجو، دو نفر با ملیت بنگلادشی و یک خانواده حضور دارند.»

عملیات جستجو و نجات سرنشینان به دلیل دود شدید حاصل از این آتش‌سوزی و همچنین وزش باد با مشکلات بسیاری همراه بود. 

آگهی

محمد راستاد، مدیرعامل سازمان بنادر و دریانوردی اعلام کرد: «تلاش‌های بسیاری برای دسترسی به کشتی انجام شد اما به‌دلیل حجم حریق و گازهای سمی امکان رفتن به کشتی فراهم نشد.» 

در مجموع جسد سه تن از سرنشینان این نفتکش پیدا شد که برای شناسایی هویت به شانگهای منتقل شدند.

ایرنا به نقل از محمد راستاد که در چین حضور دارد می‌نویسد: «مشاهدات قایق‌های صیادی چینی، حاکی از انفجار مهیب در لحظه تصادم دو کشتی و انتقال آتش به تمام کشتی است...خدمه شناورهای ماهیگیری چینی اظهار داشتند که تنها توانستند خدمه کشتی فله‌بر را نجات دهند.» به گفتۀ او با وجود حضور تیم‌های امدادی متعدد در نزدیکی این نفتکش، انفجارهای پی در پی و حریق مانع از نزدیک شدن آنها به کشتی شده و درنهایت این نفت‌کش غرق شده است.»

بیشتر بخوانید: 

سرنوشت جعبۀ سیاه

هنوز علت وقوع این حادثه مشخص نیست. به گفته مقامات ایران ممکن است علت آن انفجار محموله‌های مخازن کشتی یا نفوذ امواج به داخل کشتی و یا اشتباه در محاسبه مسیرها باشد. دست یافتن به اطلاعات بیشتر دربارۀ علت وقوع این حادثه، منوط به بازخوانی جعبۀ سیاه نفت‌کش است.

آگهی

آقای حق شناس در گفتگو با خبرگزاری ایرنا با اشاره به اینکه جعبۀ سیاه با حضور نماینده سازمان بنادر ایران و همچنین نماینده پاناما و چین پلمب شده است، اعلام کرد: «جعبه سیاه نفتکش سانچی پس از طی کردن روند حقوقی، در کشور محل حادثه بازگشایی خواهد شد و اطلاعات آن با حضور کمیته ذینفعان [از جمله چین، هنگ‌کنگ، پاناما و ایران] بازخوانی می‌شود. این روند می‌تواند از یک تا سه ماه طول بکشد.»

بیشتر بخوانید: انتقال پیکر دو دریانورد ایرانی و جعبه سیاه سانچی به شانگهای

عمر نفت‌کش سانچی

به گفتۀ هادی حق‌شناس، معاون سازمان بنادر و دریانوردی «کشتی سانچی ساخت سال ۲۰۰۸ کره جنوبی به‌ وسیله شرکت هیوندا بود و جدیدترین استانداردهای جهانی را داشت.»

به گزارش ایرنا آقای حق شناس تاکید می‌کند که «نفتکش حادثه دیده ۲۵ آذر ماه زمانی که می‌خواست عسلویه را ترک کند بخش‌های مختلف آن مانند رادار، موتور، تجهیزات و سایر امکانات مورد بررسی قرار گرفت و طبق گزارش‌های موجود این شناور هیچ مشکلی نداشت و جزو کشتی‌های به روز دنیا بود، بنابراین نفتکش سانچی هیچ ایراد فنی نداشته است.»

سید احمد مقیمی، نایب رئیس هیات مدیره شرکت ملی نفتکش نیز می‌گوید: «نفتکش سانچی دارای بهترین امکانات فنی، ایمنی و تجهیزاتی بود، به خاطر ضربه‌ای که از سوی کشتی فله‌بر به آن اصابت کرد به صورت ناگهانی منفجر شد.»

آگهی

این دومین حادثه در زمانی کمتر از یکسال است که برای یکی از تانکرهای شرکت ملی نفت ایران روی می‌دهد. پیش از این در اوت سال ۲۰۱۶ میلادی نفتکش دیگر ایران با یک کشتی کانتینربر سوئیس در تنگۀ سنگاپور برخورد کرد. اگرچه در اثر این حادثه به هر دو کشتی آسیب وارد شد اما این برخورد آسیبی به سرنشینان وارد نکرد و منجر به نشت نفت نیز نشد.

برای آگاهی از اخبار جهان نسخه iOS یا اندروید اپلیکیشن یورونیوز را دریافت کنید. (زبان برنامه را در منوی تنظیمات به فارسی تغییر دهید)

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

از کشتی سانچی تا پهنه خلیج فارس؛ بزرگترین آلودگی‌های نفتی در دریا

حادثه سانچی در گفتگو با متخصص حقوق دریاها: جان انسان‌ها بر محیط زیست تقدم دارد

پایتخت تشنه و گرما‌زده؛ وزیر نیرو: آب تمام نقاط تهران وصل است