سرکوب و تصفیههای پس از کودتای نافرجام ۲۰۱۶ در ترکیه همچنان ادامه دارد و دامنه آن هر روز وسیعتر میشود. دامنه کارهایی که در ترکیه امروز میتواند شهروندان را با بازداشت و زندان روبرو کنند به طرز عجیبی گسترده شده است.
پس از کودتای نافرجام پانزدهم ژوئیه ۲۰۱۶، آزادی بیان در ترکیه تحت عنوان مبارزه با تروریسم تا حد زیادی محدود شده است. دولت این کشور هزاران شهروند از جمله معلمان، روزنامهنگاران، کارمندان دولت و سربازان ارتش را با این اتهام بازداشت کرده است. علاوه بر این اعتراض و انتقاد نیز تحت عنوان ارتباط با گروههای تروریستی با برخورد شدید روبرو میشود.
در این مطلب به موضوعاتی میپردازیم که شهروندان ترکیه را با خطر سرکوب، بازداشت و زندان مواجه میکند:
۱- فعالیت کاربران ترکیه در شبکهها اجتماعی
طی سه هفته گذشته، نزدیک به ۶۰۰ کاربر شبکه های اجتماعی به دلیل ابراز مخالفت با عملیات دولت ترکیه با نام «عملیات شاخه زیتون» در عفرین سوریه، توسط نهادهای امنیتی بازداشت شدند. این افراد مطالبی را در فیسبوک و توئیتر در مخالفت با این عملیات ارتش کشور خود در شمال سوریه منتشر کرده بودند.
بیشتر بخوانید: ترکیه نزدیک به ۶۰۰ نفر را به اتهام مخالفت با عملیات عفرین بازداشت کرده است
۲- صدور بیانیه اعتراضی
اعضای «انجمن پزشکان ترکیه» در روزهای گذشته، بیانیهای در مطبوعات منتشر کردند. آنها از دولت کشور خود خواسته بودند که صلح را بر جنگ مقدم بشمارد. یازده نفر از اعضای این انجمن که به دولت مشاوره میدهند، چند روز بعد از انتشار این بیانیه دستگیر شدند.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
۳- ابراز مخالفت با سیاستهای دولت ترکیه در پیامهای خصوصی
دنیز آکتاش پس از آنکه فردی در اتوبوس پیغامهای او در پیام رسان واتسآپ را دید و گزارش وی را به پلیس داد، توسط نیروهای پلیس بازداشت و روانه زندان شد. این فعال سیاسی زن، عکسی از عبدالله اوجالان، رهبر حزب کارگران کردستان (PKK) در گوشی همراه خود داشت. دولت ترکیه این حزب را گروهی تروریستی میداند.
رجب طیب اردوغان اخیرا در سخنرانی خود در جمع نمایندگان حزب عدالت و توسعه (حزب حاکم) گفته بود:«طی روزهای آینده و حتی زودتر، مرکز شهر عفرین محاصره خواهد شد و سازمانهای تروریستی (پکک)، یگانهای مدفع خلق (یپج) و اتحاد دموکراتیک (پید) هیچ فرصتی برای مذاکره نخواهند داشت.»
۴- علامت و نوشته روی لباس در ترکیه دردسرساز میشوند
از ماه گذشته به اینسو متهمان دست داشتن در کودتای نافرجام ۲۰۱۶ ترکیه وادار به پوشیدن لباس قهوهای رنگ در دادگاه شدند. این دستور زمانی صادر شد که یکی از متهمین با تیشرتی که روی آن نوشته شده بود: «قهرمان» در دادگاه حاضر شد.
۵- بازداشت خبرنگار به خاطر مصاحبه
دنیز یوسل، خبرنگار روزنامه دیولت آلمان در ماههای آغازین سال ۲۰۱۷ بازداشت شد. این روزنامه نگار به خاطر چند مصاحبه تلفنی با اعضای حزب «پکک» دستگیر و روانه زندان شد. بازداشت دنیز یوسل روابط دولت آلمان و ترکیه را دچار تنش کرد.
بیشتر بخوانید: اعتراض آنگلا مرکل به بازداشت دنیز یوسل، خبرنگار اعزامی روزنامه دی ولت آلمان
۶- سپرده گذاری در بانک ممکن است به زندانی شدن بینجامد
صدها نفر از شهروندان ترکیه تنها بخاطر سپرده گذاری در بانک آیسا با حکم زندان روبرو شدند. به عقیده رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه این بانک که بیست سال پیش در دوره خود او تاسیس شد، با فتحالله گولن، روحانی مخالف اردوغان که به دست داشتن و برنامهریزی کودتای نافرجام ۲۰۱۶ متهم شده بود، در ارتباط است.
۷- دانلود یک نرمافزار در ترکیه میتواند به بازداشت منتهی شود
استفاده از نرم افزار پیام رسان «بای لاک» در ترکیه جرم محسوب میشود. دولت رجب طیب اردوغان، استفاده از این اپلیکیشن را مخصوص طرفداران آقای گولن میداند.
سال گذشته میلادی ۳۴ نفر از کارکنان سابق شبکه تلویزیونی و رادیویی «تی آر تی» به اتهام ارتباط با فتح الله گولن و استفاده از این اپلیکیشن بازداشت شدند. پیش از آن نیز حکم بازداشت ۱۰۵ کارشناس فناوری نیز بدلیل استفاده از این نرم افزار و به اتهام دست داشتن در کودتای سال گذشته صادر شده بود.
بیشتر بخوانید: ادامه حالت اضطراری در ترکیه و بازداشت بخاطر استفاده از نرمافزار پیام رسان
۸- نوشتن مقالات انتقادی و بازداشت شدن روزنامهنگاران در ترکیه
بسیاری از اتهامات جدی خبرنگاران و روزنامهنگاران بازداشت شده درترکیه، نوشتن مقالات انتقادی نسبت به دولت این کشور است.
احمد آلتان، محمد آلتان و نازلی الیجاق، و سه خبرنگار دیگر برای فعالیت مطبوعاتی به حبس ابد محکوم شدهاند.
محمد آلتان، استاد اقتصاد و روزنامه نگار و برادرش احمد آلتان به اتهام ارسال پیام رمزگذاری شده در یک برنامه تلویزیونی در روز پیش از کودتای نافرجام ترکیه به حبس ابد محکوم شده اند. نازلی الیجاق، ۷۳ ساله، یکی دیگر از روزنامه نگاران سرشناس ترکیه است که روز جمعه حکم محکومیت او صادر شد.
بیشتر بخوانید: شش روزنامه نگار در ترکیه به حبس ابد محکوم شدند
۹- ترکیه؛ سوت زدن دلیل بازداشت دانشجویان
گروهی از دانشجویان دانشگاه دجله شهر دیاربکر ترکیه به اتهام تروریسم با حکم ۲۸ سال زندان روبرو هستند. یکی از این دانشجویان به نام مسعود مصطفی تنها به خاطر سوت زدن در یک تجمع اعتراضی با اتهام «تبلیغات تروریستی» روبرو شده است.
اردوغان دامنه مبارزه با تروریسم را گستردهتر می کند
رجب طیب اردوغان در سفر ماه گذشته خود به فرانسه، بمبگذاری و عملیاتهای انتحاری را تنها آخرین مرحله از تروریسم خواند و گفت: «ترور خودبخود رشد نمیکند. ترور و تروریسم باغبان دارد.»
وی در حالی که در کنار امانوئل ماکرون، رئیس جمهوری فرانسه ایستاده بود افزود: «این باغبانها کسانی هستند که اندیشمند محسوب میشوند. آنها با ستونهای خود در روزنامهها (ترور) را آبیاری می کنند. و یک روز شما کسانی را در مقابل خود میبینید که تروریست شدهاند.»
آقای اردوغان در حالی این سخنان را در پاریس اظهار کرد که پیش از آن امانوئل ماکرون نگرانی خود را نسبت به سرنوشت معلمان، خبرنگاران و دانشآموزان ترک ابراز کرده بود.
بیشتر بخوانید: