هشت مارس روز جهانی زن؛ نگاهی به پوسترها

هشت مارس روز جهانی زن؛ نگاهی به پوسترها
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

از حضور در خیابان گرفته تا اعتصاب و اعتراض، سازمان های مدافع حقوق زنان امسال تدارک ویژه ای برای هشتم مارس روز جهانی زن دیده اند.

آگهی

در روز جهانی زن همه ساله در هشتم مارس، هفدهم اسفند، فرصتی است برای فعالان حقوق زنان تا مطالبات زنان را به خیابان ها بکشانند. در ایران در آغاز هفته عده‌ای از فعالان جنبش زنان ایران با انتشار بیانیه‌ای بار دیگر از مقامات حکومتی خواستند تا حق اعتراض زنان ایران را به رسمیت بشناسند و اجازه دهند آنها از خانه هایشان در هشتم مارس بیرون بیایند. سالها است که زنان ایران موفق نمی شوند که مانند بسیاری از کشورهای جهان روز بین المللی زنان را برگزار کنند. فعالان زن از مقامات ایران خواسته اند دست کم یک روز در سال به آنها اجازه داده شود «بی آنکه استخوان هایشان بشکند» شهر را از آن خود کنند. امسال هشتم ماه مارس در ایران تحت الشعاع فعالیت های منتسب به «دختران خیابان انقلاب است» که با حجاب اجباری مخالفت می کنند.

تنها بعد از دوم خرداد ۷۶ و تغییر فضای سیاسی اجتماعی در جهت افکار اصلاح طلبانه و همچنین همراه با اوج گرفتن ترجمه آثار علمی و ادبی در دهه هفتاد و بویژه پس از خرداد ۷۶، مبارزات زنان به شکل منسجم تر و با امکان گردهمایی هایی در تهران و شهرهای بزرگ همراه شد. در این دوران بود که امکان برپایی تجمعات اعتراضی زنان به مناسبت ۸ مارس در اماکن عمومی فراهم شد. گرچه گاهی نیروهای حزب الله به این تجمعات حمله می کردند، اما تهدید اساسی برای این تجمعات به شمار نمی رفتند.

با پایان دوران اصلاحات عملا برپایی این تجمعات در اماکن عمومی به خشونت کشیده می شد و بسیاری از شرکت کنندگان دستگیر و مورد ضرب و شتم قرار می گرفتند. در پایان چهارمین دهه از انقلاب ایران می توان گفت که جنبش زنان تنها در اولین دوره اصلاحات، دوران ریاست جمهوری محمد خاتمی، موفق به برگزاری مراسم درخور هشتم مارس روز جهانی زن شد.

در سالهای اخیر نسل متولد زنان دهه ۸۰ قرار دارند که پا به سنین جوانی و دانشگاه رفتن گذاشته اند. با گسترش تکنولوژی های ارتباطی، آنها در فضایی پرورش یافته اند که کمترین ارتباط را با تجربه زیسته گفتمان سرکوب دارند. این نسل از دختران هستند که اکنون روسری هایشان را به چوب گره زده اند و برای نخستین بار دست به اقدامی می زنند که بسیاری از فعالان زن نسل پیش حتی به فکرشان هم نمی رسید امکان چنین اقدامی وجود دارد.

اگر تاریخ ۸ مارس ۱۸۵۷ با اعتراض زنان کارگر کارگاه های پارچه بافی در نیویورک به روز نمادینی برای مبارزات زنان در سراسر جهان برای دستیابی به حقوق برابر تبدیل شد، در ایران این «جمعیت پیک سعادت نسوان» بود که حدود سال ۱۳۰۰ برای نخستین بار ۸ مارس را به عنوان روز جهانی زن به رسمیت شناخت و مراسمی را در رشت برگزار کرد. بنابراین سابقه بزرگداشت این روز برای آمریکا و اروپا ۱۵۵ سال و برای ایرانیان ۹۰ سال است. فاصله ۶۵ ساله ایران با اولین ظهور جمعی مبارزات زنان تنها یک تفاوت کمّی نیست. کیفیت مبارزات و اعتراضات نیز متفاوت بوده است. یکی از مهمترین تفاوتها با ظهور انقلاب اسلامی رخ دارد که سیر حرکت قوانین به سمت رفع تبعیضهای حقوقی و اجتماعی را متوقف کرد و آنرا در جهت عکس پیش برد. بعد از انقلاب اسلامی نیز برای مدتها خصوصا بعد از سرکوبهای سال ۶۰، مراسم ۸ مارس ظهور بیرونی نداشت و تنها بعد از آغاز دوره اصلاحات بود که امکان برگزاری مراسم در فضای عمومی شهر مهیا شد. با آغاز دوره اصلاحات فعالان زن نیز به گسترش فعالیتهای خود اقدام کردند و در این مسیر با توجه بیشتر به ۸ مارس، امکان شناخت بیشتری را از این روز برای قشرهای خاصی فراهم کردند.

همزمان در دیگر کشورهای جهان تدارک ویژه ای برای این روز دیده شده است. در اسپانیا و فرانسه فعالان حقوق زنان از تمام زنان شاغل خواسته اند دست از کار بکشند و با نشستن در خانه نشان دهند تا چه اندازه حضور آنها در جامعه با ارزش است. فعالان حقوق زنان در اسپانیا از دانشجویان، دانش آموزان و پرستاران و تمامی کارمندان و کارکنان زن خواسته اند روز پنج شنبه هشتم مارس دست به اعتصاب بزنند.

همچنین روز چهانی زن امسال تحت الشعاع افشاگری های بی سابقه درباره آزارهای جنسی علیه زنان قرار گرفته است. آمارهای وزارت کشور فرانسه نشان می دهد در سه ماهه آخر سال گذشته میلادی تعداد شکایت ها بابت اذیت و آزار جنسی در این کشور به شکل چشمگیری افزایش یافته است. این آمار از افزایش ۳۱.۵ درصدی تعداد شکایت ها بابت اذیت و آزار جنسی در فرانسه در سه ماهه پایانی سال ۲۰۱۷ میلادی که همزمان با موج افشاگری زنان در برابر اذیت و آزارهای جنسی بود حکایت دارد.

از سوی دیگر شمار شکایت های به ثبت رسیده در کل سال گذشته میلادی به دلیل آزار جنسی ۱۰ درصد افزایش یافته است. این در حالی است که آمار مربوط به شکایت به دلیل تجاوز جنسی ۱۲ درصد نسبت به سال ۲۰۱۶ افزایش نشان می دهد.

عده ای از پژوهشگران زن در سراسر جهان با انتشار پوسترهایی از زنان تاریخ ساز در علم بار دیگر اهمیت نقش زنان در علم را یادآوری کرده اند. در میان نام زنان تاریخ ساز مریم میرزاخانی، ریاضیدان فقید ایرانی نیز دیده می شود. مریم میرزاخانی در کنار نام هایی چون ماری کوری، دانشمند فرانسوی قرار گرفته است. مریم میرزاخانی متولد سال ۱۳۵۶ در دوران تحصیلات دبیرستان در سالهای ۱۹۹۴ و ۱۹۹۵ در المپیادهای جهانی ریاضی در هنگ کنگ و کانادا شرکت و با مدال طلا راهی ایران شده بود. در سال ۲۰۱۴ نیز جایزه معتبر فیلدز را نیز بدست آورد. وی نخستین زن و نخستین ایرانی برنده مدال فیلدز بود.

او در سال ۱۹۹۹ مدرک کارشناسی خود را در رشته ریاضی از دانشگاه شریف کسب کرد. مریم میرزاخانی برای ادامه تحصیل راهی آمریکا شد و در سال ۲۰۰۴ مدرک دکترای ریاضیات از دانشگاه مشهور هاروارد را کسب کرد. وی از سال ۲۰۰۸ در دانشگاه استنفورد استاد دانشگاه و پژوهشگر رشتهٔ ریاضیات بود.

در همین زمینه پوسترهای دیگری که از زنان می خواهد روز هشتم مارس به خیابان بیایند در ترکیه منتشر شده است. در یکی از پوسترهای می خوانیم ما زنان وجود داریم و وجود خواهیم داشت. موج جدید فعالیت های مدافعان حقوق زنان ترکیه با نام «جنبش نوین زنان» شناخته می‌شود. فعالان این جنبش بر روی مسایلی مانند قانون‌های مربوط به زنان، خشونت خانگی، فقر، آموزش، کنترل جمعیت، اشتغال زنان و نمایندگی سیاسی آنها کار می‌کنند.

فعالان حقوق زنان در آلمان نیز از شهروندان خواسته اند در روز هشتم مارس برای دفاع از برابری و احترام به حقوق زنان به خیابان بیایند.

در ایالات متحده نیز مراسم هشتم مارس تحت تاثیر افشاگری ها درباره آزار و اذیت های جنسی است. سال گذشته میلادی و در ماه نوامبر گروهی از زنان و مردان از سراسر جهان با استفاده از هشتگ «من نیز» (MeToo) در شبکه های اجتماعی وسعت اذیت و آزارهای جنسی در ایالات متحد را نشان دادند. کاربران شبکه های اجتماعی با این هشتگ اعلام کردند که آنها نیز قربانی اذیت و آزار جنسی بوده اند.

این کارزار اینترنتی پس از افشاگری های علیه هاروی واینستین، یکی از نام آورترین تهیه کنندگان هالیوود آغاز شد. در ابتدا بیش از بیست زن که در میان آنها نام آنجلینا جولی و رز مک گاون نیز به چشم می خورد، این تهیه کننده سرشناس آمریکایی را به اذیت و آزار جنسی و در مواردی به تجاوز جنسی متهم کردند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

روز جهانی زن در سال ۲۰۱۹ در سراسر دنیا چگونه برگزار شد؟

زنان تحصیلکرده افغانستان چگونه پوشش سنتی خود را کنار گذاشتند؟

گرانی سر‌سام‌آور پدهای بهداشتی در لبنان برخی دختران را در دوره پریود خانه‌نشین کرده‌است