اتم؛ انرژی گذشته یا منبعی مطمئن برای فردا؟

اتم؛ انرژی گذشته یا منبعی مطمئن برای فردا؟
نگارش از نیما قدکپور
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
لینک کپی پیست کد امبد ویدیو:Copy to clipboardCopied

بسیاری از دانشمندان می گویند شش دهه پس از تولید و گسترش نیروگاه‌های هسته ای در اروپا هزینه‌های بازسازی و ساخت نیروگاه‌های جدید آنقدر زیاد هستند که بهتر است اروپا برای همیشه با انرژی هسته ای به عنوان منبع اصلی تولید الکتریسیته خداحافظی کند.

آگهی

ساختمان اتومیوم بروکسل شصت سال پیش ساخته شد و اتم شد نماد فناوری و پیشرفت بشر در قاره اروپا. در طول این سال ها در اروپا نزدیک به ۱۸۶ رآکتور هسته ای ساخته شد. شش دهه پس از ساخت اتومیوم همچنان اروپا یک چهارم از الکتریسیته خود را از طریق انرژی هسته ای تامین می کند.

در اتحادیه اروپا در حال حاضر ۱۲۷ رآکتور هسته ای کار می کنند. فرانسه با ۵۸ رآکتور در صدر است و بلژیک هفت رآکتور در دو نیروگاه هسته ای دارد. بنابراین آیا انرژی هسته ای همچنان می تواند مهمترین منبع تولید الکتریسیته در اروپا باشد.

در این زمینه با کارشناسان و سیاستمداران گفتگو کردیم.

ساموئل، فورفاری استاد دانشگاه بروکسل از اهمیت انرژی هسته ای برای اروپا می گوید. وی براین باور است که اروپایی ها در شش دهه پیش اتحادیه را با نیم نگاهی به انرژی هسته ای ساختند.

وی می گوید: «در سال ۱۹۵۵ زمانی که وزرای خارجه کشورهای اروپایی در مسینای ایتالیا گردهم آمدند ایده اصلی تشکیل پیمان اوراتوم بود. پیمانی که امضا شد تا اولین گام برای گسترش انرژی هسته ای در اروپا باشد. به گفته وزرای خارجه در آنزمان تشکیل و گسترش اتحادیه اروپا بدون انرژی هسته ای اتفاقی نشدنی بود، امروز هم در همین شرایط به سر می بریم. اروپا همچنان به انرژی هسته ای وابسته است.»

با این وجود بسیاری از کشورهای اروپایی قصد دارند از بند انرژی هسته ای دست کم برای تولید الکتریسته رهایی پیداکنند.

یکی از آنها بلژیک است که ماه پیش اعلام کرد تا هفت سال دیگر، سال ۲۰۲۵ تمام رآکتورهای این کشور برای تولید انرژی هسته ای را خاموش خواهد کرد.

درباره اینکه چگونه بلژیک می تواند انرژی هسته ای را جایگزین کند با ماری کریستین مرگم، وزیر انرژی بلژیک گفتگو کردیم. او می گوید: « فکر نمی کنم در حال حاضر بلژیک آماده جایگزینی انرژی هسته ای باشد که در واقع بیشتر از ۵۰ درصد الکتریسته کشور را تولید می کند. اما از زمانی که وزارتخانه را در دست گرفته ام تمام تلاشم را بکارگرفته ام تا نیروگاه های گازی را در هفت سال آینده جایگزین انرژی هسته ای کنیم.»

معضل اصلی این است که تاسیس نیروگاه های گازی هزینه و پول زیادی می خواهد هیچ سرمایه داری هنوز حاضر نشده است برای دولت بلژیک در این زمینه سرمایه گذاری کند. اما نکته دیگر این است که نیروگاه های اروپا اغلب فرسوده شده اند و در مرز خرابی و ویرانی هستند که این می تواند مانند یک فاجعه زیست محیطی باشد. سرمایه بازسازی نیروگاه های هسته ای که هر کدام برای کمتر از چهار دهه درست شده اند آنقدر زیاد هست که هیچ شرکتی حاضرنیست در این زمینه سرمایه گذاری کند.

استفان لوم، فعال ضدهسته ای فرانسوی به ما می گوید: «در میان ۴۰۰ راکتور هسته ای که در جهان وجود دارد نزدیک به سه چهارم آن ها کاملا قدیمی هستند. به همین ترتیب، چه بخواهیم و چه نخواهیم، چه آلترناتیوی در این زمینه داشته باشیم یا نه، اغلب رآکتورها باید تولیداتشان را متوقف کنند. در امریکا بسیاری از نیروگاه ها به همین دلیل بسته شده اند. نمی توانیم منتظر باشیم فاجعه ای چون فوکوشیما دوباره رخ بدهد.»

بحث دیگری که وجود دارد مساله گرم شدن زمینه است. برخی از دانشمندان می گویند انرژی هسته ای یکی از پاک ترین منابع تولید انرژی در این زمینه است. البته برخی دیگر از متخصصان معتقد هستند که هنوز معلوم نیست که پس مانده های هسته ای که در زیرزمین دفن می شوند چه ضررهایی برای محیط زیست خواهند داشت.

اتحادیه اروپایی می خواهد تا سال ۲۰۲۰ ظرفیت تولید انرژی های تجدید ناپذیر را تا ۲۰ درصد افزایش دهد. همزمان اتحادیه صنایع هسته ای اروپا می گوید انرژی هسته ای همچنان پاک ترین و منزه ترین منبع تولید انرژی در اروپاست. این اتحادیه که در پی پیمان ناشی از اوراتوم در شصت سال پیش تشکیل شد همواره می خواهد از گسترش صنعت هسته ای در اروپا دفاع کند. یکی از مقامات این شرکت به ما می گوید: « انرژی هسته ای امن ترین و پاک ترین منبع انرژی در جهان امروز است. این انرژی ما را مستقل از جهان می کند. برای همین این انرژی در آینده هم مهم ترین منبع تولید الکتریسیته خواهد بود. باید البته از فناوریهای گسترده در این زمینه استفاده کنیم.»

اروپا در دو قرن اخیر همواره پیشگام فناوریهای علمی در جهان بوده و در زمینه انرژی هسته ای اولین عامل گسترش آن در جهان است. اما به نظر می رسد قاره سبز برای حفظ محیط زیست و مبارزه با آلودگی های زیست محیطی دیگر در زمینه تولید الکتریسیته انرژی هسته ای تا دو دهه دیگر برای همیشه با انرژی هسته ای خداحافظی خواهد کرد.

ویرایشگر ویدئو • نیما قدکپور

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

دانستنی‌ها؛ نیروگاه اتمی فوکوشیما دایچی ژاپن چگونه ویران شد؟

همکاری فرانسه و ژاپن در بخش انرژی هسته ای

مدیرکل آژانس بین المللی انرژی هسته ای به ایران می رود