حسین راغفر در مصاحبه با یورونیوز: نابسامانی اقتصاد محصول مافیای ساختار قدرت است

حسین راغفر در مصاحبه با یورونیوز: نابسامانی اقتصاد محصول مافیای ساختار قدرت است
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

«دولت ناگزیر خواهد بود که شرایط کاملا اضطراری اعلام کند و دقیقا مثل دوران جنگ بایستی منابع مصارف ارزی سهمیه بندی شود.»

آگهی

_گزارش از فرشته قاضی _

وضعیت نابسامان اقتصادی در ایران و التهاب در بازار قیمت سکه و ارز در کشور، همراه با ناکامی در کنترل بازار ارز و بی‌ثباتی شرایط اقتصادی، به اعتراضات مردم در شهرهای مختلف دامن زده است. در این میان تعدادی از نمایندگان مجلس و منتقدان دولت، راهکار را در تغییرات حداکثری در کابینه حسن روحانی به خصوص تیم اقتصادی او می دانند و حامیان دولت اما از نقش تحریم ها و کارشکنی هایی سخن می گویند که از سوی نهادهای مخالف دولت در درون حاکمیت شکل می گیرد.

حسین راغفر، اقتصاددان و پژوهشگر حوزه فقر و عدالت اقتصادی در ایران اما در مصاحبه با یورونیوز از مافیایی سخن می گوید که ساختار قدرت را در درون حاکمیت ایران کنترل می کنند. او نقش تحریم ها را در وضعیت فعلی ۱۵ درصد و نقش مافیای درون حکومت را بیش از ۸۵ درصد ارزیابی می کند.

حسین راغفر، عضو هیات علمی و استاد اقتصاد دانشگاه الزهرا در تهران در مصاحبه با یورونیوز می گوید: «تحریم ها قطعا بی تاثیر نیست ولی هنوز تحریم ها شروع نشده و اتفاق جدیدی نیفتاده اما ما شاهد جهش های غیرمنتظره در قیمت ارز هستیم. ساختار اقتصاد ما در ۳۰ سال گذشته به ویژه تغییراتی کرده و مافیاهای قدرت و ثروت را در کشور رقم زده که امروز قدرت زیادی گرفته اند و در تمام مراکز تصمیم گیری های اساسی کشور حضور دارند و از این آشفته بازار به نفع خودشان استفاده می کنند.»

به گفته او «بخش‌هایی از این مافیا در پتروشیمی، صنایع فولاد، صنایع سیمان و در نظام بانکی و واردات دارو هستند. انحصارهای قدرتمندی که امروز تبدیل به مافیایی هایی شده اند که ساختار قدرت را کنترل می کنند و نکته قابل توجه این است که در این آشفته بازار برنده هستند البته در کوتاه مدت سودهای کلانی به جیب می زنند و طبیعی است که از این وضع راضی باشند. آنها رسانه های متعددی در داخل دارند و یک نوع همسویی بین آز و طمع گروههایی در داخل و تلاش های بی ثبات کننده ای که از خارج سازماندهی می شود به نظر می رسد وجود دارد.»

**بیشتر بخوانید: **چهل‌ سال تجارت، چهار‌ دهه دشمنی؛ تاثیر بازگشت تحریم‌ها بر مبادلات ایران و آمریکا

قیمت دلار در برابر ریال ایران در شهریور ماه ۱۳۹۶ یعنی کمتر از ۱۱ ماه گذشته ۳۸۰۰ تومان بود، با احتساب قیمت امروز، طی این مدت نزدیک به سه برابر شده است. بخصوص پس از خروج آمریکا از برجام و اعلام تحریم ها از سوی رئیس جمهوری این کشور علیه ایران، قیمت ارز و سکه بطور مستمر افزایش یافته است.

حسین راغفر، نوسانات بازار ارز را با پیشگویی خود محقق کننده (Self-fulfilling prophecy) مرتبط می داند و می گوید: «بنیان های اقتصاد کشور ظرف یک هفته- ده روز با چنین تحولاتی، یکباره مواجه نمی شوند که ما شاهد هستیم. یک بحثی تحت عنوان پیش گویی های تحقق بخش وجود دارد به این معنا که یک عده ای شایعه ای را رواج می دهند و بعد این شایعه به تدریج خودش را محقق می کند و ما این مساله را به وضوح در تحولات این روزها می بینیم. به خصوص در یکی دو هفته اخیر که قیمت ارز به شدت بالا رفته، در بازار ارز عملا نه تقاضا و نه عرضه ای وجود داشته بنابراین قیمت از کجا به قول آقایان، کشف قیمت شده بیشتر از هرچیزی قابل توجه است.»

به گفته این اقتصاد دان «انفعال دولت باعث شده این باور به وجود بیاید که دولت هم از این اتفاق و افزایش قیمت ها راضی است برای اینکه کسری بودجه اش را می تواند تامین کند اما عدم واکنش دولت یا انفعال دولت هم عامل روانی بود که همین پیشگویی را به سمت شایعه ای که رواج پیدا می کند ببرد و مبنای قیمت گذاری سایر کالاها می شود.»

دولت حسن روحانی، قیمت دلار را در لایحه پیشنهادی به مجلس ۳۵۰۰ تومان پیش بینی کرده بود اما بعد از نوسانات بازار ارز، اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس جمهور قیمت تثبیت شده را ۴۲۰۰ تومان اعلام کرد. حسین راغفر می گوید: «انگیزه اصلی دولت از ابتدا همین ۴۲۰۰ بود منتهی در یک فرصتی به خاطر آشفتگی بازار که قیمت ها بالا می رفت پیش دستی کرد و اعلام کرد که این قیمت ارز است و ارزهای دیگر قاچاق محسوب می شود و دولت می تواند آنها را مصادره کند و چند روزی به هرحال بتواند اوضاع را کنترل کند. اما ارز به آن معنا به بازار وارد نشد اما همزمان بلافاصله ۲۰ میلیارد تومان تخفیف داده شد و همین تخفیف ها و این نوع تصمیم گیری ها به شدت مورد تردید و ابهام برانگیز است که چطور به گروه‌هایی که به تعبیر دستگاه قضایی وجود خارجی ندارند منابعی تخصیص داده شده یا گروه‌هایی ارز را گرفته ودر محلی که باید مصرف می کردند مصرف نکرده یا در موارد غیر، مصرف کرده اند مثلا ارز برای دارو بوده اما مصرف کالاهای مصرفی لوکس کرده اند. بنابراین مساله تردید برانگیزی که مهم هم است این است که بین عناصر داخل نظام تصمیم گیری و تلاش هایی که از خارج برای بی ثبات سازی اقتصاد کشور وجود دارد به نوعی هماهگی مشهود است.»

بیشتر بخوانید:روزشمار سیاسی نرخ ارز؛ از گروگانگیری ریال تا آزادی دلار

همزمان با افزایش نگرانی‌ها درباره وضعیت اقتصادی به دلیل نزدیک شدن به زمان بازگشت تحریم‌ها حسین راغفر می گوید که دولت ناچار به اعلام شرایط اضطراری خواهد شد: «دولت ناگزیر خواهد بود که شرایط کاملا اضطراری اعلام کند و دقیقا مثل دوران جنگ بایستی منابع مصارف ارزی سهمیه بندی شود و بسیاری از تقاضاهای موجود را دولت باید عملا کنترل کند و پاسخ ندهد. بسیاری از این تقاضاها، تقاضای کالاهای لوکس است مثل خودرو، گوشی همراه یا مواردی که دولت می تواند عرضه نکند. دلیلی هم برای عرضه وجود ندارد وقتی با شرایط اضطراری روبرو هستیم. ناگریز از مدیریت جدی تری هستیم. مدیریتی که اگر تاکنون نشده به دلیل منافع گروه‌های مافیایی است که از طریق تبلیغات و رسانه هایی که دارند و همین طور نفوذ در نظام تصمیم گیری چه در دولت و چه در مجلس عملی نشده. عملا عناصری را خریده اند و پول کلانی دارند که می توانند پرداخت کنند و رای مورد نظر خودشان را بخرند.»

بانک مرکزی ایران چهارم مرداد ماه، نرخ تورم این کشور را ۱۰.۲ درصد اعلام کرد. «مساله ای که به اعتقاد ناظران بیش از اینهاست و با شروع تحریم ها فراتر هم خواهد رفت.» حسین راغفر البته نقش عناصر خارجی و سرویس های اطلاعاتی خارجی را در وضعیت نابسامان اقتصادی ایران و التهابات بی سابقه قیمت دلارو طلا منتفی نمی داند اما می گوید: «ما می توانیم سهم تحریم ها را مدیریت و به شدت تقلیل بدهیم اما قطعا بی تاثیر نیست چه بسا که تحریم ها یک فرصت ملی است برای اینکه امکان تحقق بسیاری از تصمیمات در شرایط عادی به دلیل نفوذ نهادهای مافیایی وجود ندارد اما در شرایط اضطراری و تحریم ها امکان پذیر خواهد بود و در عین حال تاثیر تحریم ها را می تواند به ۱۵ درصد تقلیل دهد، سهم عوامل داخلی بیش از ۸۵ درصد است.»

بیشتر بخوانید:

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

دستور خامنه‌ای به آملی لاریجانی: سریعا مفسدان اقتصادی را مجازات کنید

ناآرامی‌های ایران؛ یک نفر کشته شد

کاهش نسبی بهای دلار و سکه در جوی امنیتی، دستگیری دلالان ارز و اعتصاب‌های پراکنده