وبا در هاییتی، چرا و چگونه؟

وبا در هاییتی، چرا و چگونه؟
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

یک سال پس از زلزله مرگبار در هاییتی، این کشور با فاجعه دیگری روبرو شده است: وبا. حداقل دو هزار و 400 نفر بدلیل ابتلا به این بیماری جان خود را از دست داده اند. فقدان زیرساخت های بهداشتی، شیوع وبا در سراسر این کشور مصیبت زده را تسریع کرده است.

ما در یک مرکز درمان وبا در پورتوپرنس، پایتخت هاییتی هستیم. اینجا پدر و مادرها برای نجات جان عزیزانشان دست به هر کاری می زنند. اما بوی وبا را می توان از در و دیوار استشمام کرد. چهره های بیماران بی رمق و بی امید است.

شیوع این بیماری مرگبار از اواسط ماه اکتبر آغاز شد. طبق آمار در حدود صد هزار نفر آلوده شده اند و بر تعداد آنها روز به روز افزوده می شود. از این تعداد تا کنون 2400 نفر جان خود را از دست داده اند . در هفته های اول تعداد مرگ و میر افراد آلوده بشدت بالا بود ( یک مورد از هر ده مورد)، اما حالا این میزان به چیزی بین دو تا سه درصد کاهش پیدا کرده است. اما این رقم هم زیاد است.

ژان هوگ هنری که در واحد ملی امدادرسانی هاییتی مشغول است در این مورد به ما می گوید :” هنوز باید کارهای زیادی صورت گیرد. حتی مناطقی هستند که میزان ابتلا در آنها بسیار بالاست و این رقم را باید بتوانیم به زیر یک درصد برسانیم.”

وبا از چه راه هایی شیوع می یابد؟

وبا مرضی کشنده است که می تواند فقط در عرض چند ساعت قربانی خود را از پای در آورد. علت اصلی انتقال این بیماری عامل انسانی و محیط زندگی کثیف و آلوده است، مناطق مسکونی مجاور رودهای آلوده، شیوع این بیماری مرگبار را تسهیل می کنند.

ژوسلین پییر لوییز یکی ازمسئوالان وزارت بهداشت هاییتی فقدان زیرساخت های بهداشتی اولیه و همچنین کمبود امکانات حمل ونقل را از مشکلات اساسی برای مبارزه با وبا خصوصا طی روزهای اول شیوع این بیماری می داند. او می گوید: “ اینجا پر از جسد بود. واقعا دوره سختی بود…. جسدهای رها شده در خیابان. بعد ماموران وزارت بهداشت به در خانه افرادی رفتند که یکی از اعضای خود را از دست داده بودند تا لااقل آنها را درمان کنند و اجساد را در صورت تمایل خانواده برای خاکسپاری تحویل آنها بدهند، در هر صورت دولت این کار را می کرد. ما فقط سه آمبولانس برای این کار در اختیار داشتیم، میزان بالای مرگ و میر و زمان کم. ولی الان اوضاع باید درست شده باشد.”

کمیسیون اروپا تازه 22 میلیون یورو برای کمک به قربانیان وبا در هاییتی اختصاص داده است. در هفته های اول مردم اجساد عزیزانشان را با تاکسی و اتوبوس به مرکز درمانی می آوردند… تصورش را بکنید. این خود عاملی اساسی در شیوع وبا بوده است.

دکتر بلو در مورد وضعیت حال حاضر به ما می گوید :” برای اجساد ما با یک مرده سوزخانه که اتفاقا نزدیک هم هست همکاری می کنیم و سرویس 24 ساعته جمع آوری اجساد را هم تضمین کرده ایم.”

شیوع وبا در مناطق مختلف هاییتی از 20 اکتبر تا 4 دسامبر نشان می دهد که این بیماری از “ میربله” آغاز شده و بسرعت در همه جا شیوع یافته است. در بین مردم محلی این اعتقاد وجود دارد که نیروهای نپالی سازمان ملل این بیماری را به کشورشان انتقال داده اند.

درگیری بین مردم و کلاه آبی های سازمان ملل در اواسط ماه نوامبر حداقل دو کشته برجای گذاشت. پس از این درگیری ها بود که سازمان ملل تحقیق در مورد علت شیوع وبا را در دستور کار خود قرار داده است. اما چگونه است که این بیماری با این سرعت شیوع می یابد؟ در این شرایط چه اقداماتی ضروری است و چه مناطقی آسیب پذیرتر هستند؟

استفان زانینی رییس هیات اعزامی پزشکان بدون مرز به هاییتی می گوید:” عدم احترام به مسائل بهداشتی و عدم اطلاع کافی و ضعف در جمع آوری زباله ها، بدون شک محیطی مناسب را برای رشد و انتقال وبا بوجود می آورد. ضدعفونی کردن مواد و آب آشامیدنی سالم اقدامات ساده و اولیه ای هستند که در این شرایط باید اتخاذ شوند. من فکر می کنم با این یک میلیون آواره زلزله پارسال که در پورتوپرنس در شرایط بدی زندگی می کنند، حتی طی چند ماه آینده هم وبا کماکان زندگی آنها را تهدید کند.

پزشکان بدون مرز یکی از محورهای اصلی مبارزه با وبا در هاییتی، و جمعی ازروزنامه نگاران این کشور موسوم به “نوگرایان” در مورد یک مسئله اتفاق نظر دارند: جامعه بین الملل نسبت به ایجاد زیرساخت های اولیه در محله های فقیرنشین هاییتی غافل شده است. فرانتس دووال سردبیر گروه روزنامه نگاران نوگرا در این مورد می گوید:” بعد از زمین لرزه پارسال برای ما آب آشامیدنی ارسال می شد، به میزان زیاد. بطری آب معدنی و… اما با این وجود دستگاه تصفیه آب در اختیار ما قرار داده نشد. بتدریج که میزان کمک ها و توزیع رایگان آب آشامیدنی کم شد، ما دوباره مجبور شدیم همان آبی را بخوریم که قبلا هم می خوردیم. مشکل ما آب نیست بلکه تصفیه آن است.”

به یکی از اردوگاه های محل اقامت آوارگان زلزله آمده ایم. در اینجا خدمات بهداشتی مناسبی ارائه می شود، سرویس های بهداشتی مرتب تمیز می شوند و تانکرهای آب رسانی نیز بطور منظم، آب اشامیدنی سالم توزیع می کنند. ژان هوگ هنری از واحد امدادرسانی ملی هاییتی در این باره می گوید: “ ما انتظار شیوع گسترده وبا را در این اردوگاه های موقت و خانه های چادری هم داشتیم. اما موارد ابتلا در محله های معمولی شهر بمراتب بیشتر از اردوگاه ها بوده است. چرا؟ برای اینکه همیشه در اردوگاه ها آب آشامیدنی سالم توزیع شده و سعی شده پاکیزگی و نظافت که از زیرساخت های بهداشتی هستند، در حد بالا نگه داشته شود.”

سازمان های غیر دولتی خواهان اتخاذ تدابیر سفت و سخت بهداشتی هستند. نگرانی ها بیشتر از بابت مناطق مسکونی در حومه شهر است. سازمانهایی از قبیل” اینترنشنال هندیکپ” (سازمان بین المللی مدافع حقوق افراد دارای معلولیت) با مراجعه به منازل مسکونی افراد از همه می خواهند تا برای مبارزه با این بیماری بهداشت را رعایت کنند و مرتب دست خود را بشویند. اما در حومه های شهری مردم نه آب آشامیدنی سالم دارند نه سرویس بهداشتی،… مشکل اینجاست.

چرا مردم هاییتی نیروهای نپالی سازمان ملل را عامل شیوع وبا در کشورشان می دانند؟

محققان آزمایشگاه “قسکیو” در هاییتی بر روی بیماریهایی نظیر ایدز و سل کار میکنند. آنها در زمینه وبا هم با توسل به علم و تجربه خود، نمونه های آن را برای ارسال به آزمایشگاه های بین المللی جمع آوری کرده اند. نتایج ژنتیکی نشان می دهد که باکتری عامل وبا در هاییتی همان باکتری است که در آسیا و بطور خاص بنگلادش دیده شده است.

ماری گوتیه رییس آزمایشگاه می گوید: “ بلافاصله سازمان ملل و در راس آنها کلاه آبی های نپالی در مظان قرار گرفتند، چیزی که معقول به نظر می رسد برای اینکه آلودگی از جای دیگری آمده است و وقتی باید کسی در مورد چیزی قربانی شود اینجا معمولا این بلا سر کلاه آبی های سازمان ملل می آید. واقعیت اینست که مردم محلی علاقه زیادی به این نیروها ندارند. بنابراین دو موضوع مطرح است. اینکه در گذشته های نزدیک در هاییتی وبا مشاهده نشده و لذا توسط یک مسافراز خارج آمده است. حالا اینکه مسافر کی بوده و از کجا می آمده؟ آیا نیروی سازمان ملل بوده… من واقعا نمی دانم که بتوان به این مسئله پاسخ دقیقی داد.”

تیم پزشکی معتقد است باید سال ها بگذرد تا مردم آسیب پذیر این منطقه که پیش از این هم با بیماری های نظیر ایدز و یا سوءتغذیه دست و پنجه نرم می کردند، بتوانند خود را در برابر این بیماری مقاوم سازند. در این راستا کمک ویژه به مناطق حومه ای و طرح ایجاد ضربتی زیرساختهای بهداشتی اجتناب ناپذیر است.

ژان ویلیام پاپه بنیانگذار مراکز آموزشی بهداشتی “ قسکیو” می گوید:” خوب …وبا به کشور ما آمد، هیچ ارتباطی هم بین آن و زلزله پارسال وجود ندارد. ما می دانیم که وقتی وبا وارد کشوری شد که شرایط بهداشتی بدی دارد، از آن بیرون نمی رود. وضعیت در بسیاری از کشورهای آفریقایی و آسیایی هم مشابه است. ما باید برای زمانی طولانی با این بیماری زندگی کنیم…”.

طبق پیش بینی ها انتظار می رود طی دوازده ماه آینده حدود چهارصد هزار نفر دیگر در هاییتی به وبا مبتلا شوند. برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع سازمان های غیر دولتی در حال آموزش مردم بومی برای رعایت نکات بهداشتی هستند. آنها با آواز به کودکان و سالمندان یادآوری می کنند که دست خود را باصابون بشویند…. یک حرکت زیبا که شاید از یک فاجعه انسانی بتواند جلوگیری کند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

کارگران نامرئی در مزارع اروپا؛ حقوق کم، استثمار و در معرض خطر سلامت

زغال‌سنگ، طلای سیاه یا بلای جان لهستان؟

مسیر بالکان غربی، دروازه جدید مرگ برای پناهجوها