آموزش صلح

در گرماگرم برخوردهای خشونتباری که جهان را در خود گرفته، آموزش نقش مهمی

در ترغیب صلح داشته است.

در شرایط مناسب، کلاس درس می تواند گلزاری باشد که در آن گلهای آشتی و بردباری بشکفد.

ایرلند شمالی که هنوز عواقب سالها برخوردهای مذهبی را بر دوش می کشد، نمونه خوبی از جوامعی است که شکاف میان آنها در مدارس چندمذهبی از میان برداشته و فرهنگ صلح و احترام متقابل جایگزین آن می شود.

در مدرسه ای در ایرلند شمالی، کودکان به یک بازی علاقمندند که به آن

“هویت” می گویند. قرار است کارتهایی را بر حسب علامتهای مذهبی، فرهنگی و سیاسی طبقه بندی کنند. این تمرینی است برای بردباری در این مدرسه که کودکان دو جامعه مخالف پروتستان و کاتولیک را باهم پذیرفته است.

جان مکسول که پسرش توسط ارتش سری جمهوریخواه ایرلند شمالی کشته شده، عامل اصلی ایجاد نخستین مدرسه مختلط پروتستان-کاتولیک است. وی

می گوید: “انگیزه اصلی، انفجار یک بمب در انیسکیلن در سال 1987 بود که یازده نفر را به قتل رساند. بعد از آن بود که من همراه با گروهی دیگر تصمیم گرفتیم کاری کنیم که مردممان را بهم نزدیک کنیم تا دیگر چنین واقعه ای در آن اتفاق نیفتد.”

آموزش چندمذهبی در ایرلند شمالی به معنی آن است که آموزگاران، کارکنان و شاگردان یک مدرسه به تعداد مساوی از جوامع پروتستان و کاتولیک، دیگر مذاهب و اشخاصی انتخاب شوند که مذهب بخصوصی ندارند.

نود و پنج درصد کودکان در ایرلند شمالی در آموزشگاههای تک مذهبی درس

می خوانند. اما اگر کودکان در سن یازده سالگی برای دین و مذهب طبقه بندی و جدا شوند، بسیار اشتباه است. البته والدین و کودکان باید حق انتخاب داشته باشند.

جان مکسول می گوید: “نمی خواهیم بردباری در اینجا درس بدهیم. فقط می خواهیم کودکان خودشان ببینند که افرادی که مذهبشان با آنها متفاوت است، هیولا نیستند، آدمهای طبیعی هستند با تمام احساساتی که خود آنها دارند.”

از سی سال پیش که نخستین مدرسه مختلط در ایرلند شمالی بنیان گذاشته شد، شصت آموزشگاه از این نوع در این ایالت ایجاد شده است که اولویت آنها بردباری در ارتباط با مذاهب و فرهنگهای مختلف است. بدون تردید، این آموزشگاهها نقشی مهم در صلح و آشتی در ایرلند شمالی دارند.

همزیستی یکی بزرگترین چالشها برای دشمنان پیشین است. آنها باید برای پذیرش یکدیگر از تاریخ درس بگیرند و این همیشه آسان نیست.

آغازی سخت برای تجربه ای دشوار

پانزده سال پیش، جنگی که یوگوسلاوی را قطعه قطعه کرد، پایان یافت. اما

دشمنی ها با آن تمام نشد. در مدرسه ای در نزدیکی دوبروونیک اختلافات قومی وجود ندارد. اما این بخاطر آن است که در این آموزشگاه تنها کودکان کرواسی درس می خوانند.

این مدرسه برنامه های پیشنهادی صندوق کودکان ملل متحد، یونیسف را دنبال می کند که هدف آن کاهش خشونت و ارعاب در مدارس است. رییس این برنامه می گوید: “کودکان خشن ترند چون والدینشان در جنگ بوده اند و خانه هایشان سوزانده شده است. هیچکس در باره آن حرف نمی زد. بعد برنامه های مخصوصی را شروع کردیم که در آن به کودکان گفته می شد چطور خشونت و ارعاب را بشناسند تا به آنها کمک شود.”

نخست وزیر سابق نروژ هم می گوید صلح باید از مدارس آغاز شود.او رییس مرکز صلح و حقوق بشر در اسلو است: “آموزش باید صادقانه باشد. یعنی آنکه گروههای مختلف نمی توانند حقایق را دوباره بیافرینند. صلح در خانه و در مدرسه آغاز می شود. تاریخ را با آنها شریک شوید و درکی مشترک از آینده پیدا کنید. این کلید همه چیز است.”

تجربه آموزش صلح در کابل

… و بالاخره، آیا موسیقی می تواند زندگی های از هم گسسته را از نو بسازد؟ بدون تردید، این اعتقاد مسئولین انستیتوی ملی موسیقی در کابل است. در این مرکز، کودکانی که سالهای نخست زندگیشان با ضربات جنگ عجین بوده، به آینده ای روشن تر امیدوار می شوند.

در خیابانی آرام در کابل، آموزشگاهی خاص وجود دارد. دختر ها و پسر ها همه روزه به انستیتو ملی موسیقی می روند که در کشوری آغشته با خشونت، جزیره صلح و آرامش است.

تا چند ماه پیش، اینها در میان هفت هزار کودک خیابانی کابل بودند. برای آنها، موسیقی بیش از یک سرگرمی است. رییس این مدرسه می گوید: “این نخستین آموزشگاه موسیقی در افغانستان پس از طالبان است. این یک مدرسه معمولی نیست. ما در کنار موسیقی افغان و موزیک کلاسیک، برنامه معمول مدارس را هم به کودکان تدریس می کنیم. در عین حال، %50 شاگردانمان، کودکان خیابانی و یتیم هستند. می خواهیم این زندگی های خدشه دار شده را با موسیقی از نو بسازیم”.

احیای موسیقی سنتی افغان، یک دیگر از اهداف این انستیتوست.