بازرسی بدنی در فرودگاههای اروپا و حقوق شهروندان

بازرسی بدنی در فرودگاههای اروپا و حقوق شهروندان
نگارش از Euronews
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

آیا بازدید بدنی افراد توسط دستگاه پرتونگار در فرودگاهها، نوعی برهنه کردن مجازی افراد و کاری فراتر از حد آزادی های فردی است یا صرفا ابزاری است جدید برای تامین امنیت حمل و نقل هوایی؟

به کار گرفتن پرتونگارهای امنیتی در فرودگاههای اروپا موضوع بحث های داغ بسیاری بوده است و این بهترین مثال درباره این مهم است که حقوق بنیادین افراد در اروپا باید دقیق تر نظارت شود. منتقدان اسکنرها موضوع شان انسانی و حفظ حریم خصوصی را پیش می کشند.

دستگاه های پرتونگار در فرودگاههای اروپا در سال ۲۰۰۹ میلادی ظاهر شدند، پس از اینکه یک جوان نیجریایی تلاش کرد هواپیمای آمستردام – دیترویت را منفجر کند.

برخی از تصاویر اسکنر که روی اینترنت و در رسانه ها وجود دارد، چنین برداشتی را ایجاد می کند که نمای بدن برهنه، زیاد هم واضح نیست. ولی در حقیقت این تصاویر بیش از آنچه برخی گمان می کنند، دقیق است.

آنا ماریا دارمنین، کمیته اجتماعی و اقتصادی اروپا، می گوید: “وحشتناک بود. اولا نمی دانستم که از دستگاه پرتونگار عبور خواهم کرد. مرا به درون این دستگاه شیشه ای فرستادند. وقتی درون آن بودم، فهمیدم که درواقع درون پرتونگار بدنی هستم. وقتی بیرون آمدم شکایت کردم و گقتم که من حق انتخاب دارم. به من جواب دادند که یا از اسکنر عبور می کنم یا سوار هواپیما نمی شوم. برایم واقعا تحقیرآمیز بود. احساس کردم که به شانم بی احترامی و حقوقم زیرپا گذاشته شده، چون فقط می خواستم سوار هواپیما بشوم. به نظر من حقوق کسی را نباید قربانی امنیت کرد.”

اتحادیه اروپا بر مبنای مواد منشور حقوق اساسی، قوانین جدیدی وضع کرد. به مسافران حق امتناع از عبور از دستگاه پرتونگار و انتخاب روشی دیگر برای بازرسی داده شد. با این حال این نکته مورد توافق بروکسل و بریتانیا نیست و بحث ادامه دارد.

طبق قانون جدید، تصاویر نباید ذخیره شوند و ماموری که تصاویر را تحلیل می کند باید در اتاقی مجزا از دستگاه قرار گرفته باشد.

به دلیل نگرانی ها از عوارض جانبی بر روی سلامت، فقط دستگاه های بدون اشعه ایکس باید در فرودگاه های اروپا مورد استفاده قرار گیرند.

برخی از فرودگاهها برای حفظ حریم خصوصی، فن آوری جدیدی برگزیده اند: تصاویر بدن برهنه با اشکال گرافیکی جایگزین شده اند.

عضو یکی از گروههای مدنی در اروپا معتقد است برای جلب رضایت مسافران اقدامات بیشتری باید انجام شود.

نیکول پیکلز، “دیدبان بیگ برادر” می گوید: “راضی نگه داشتن وکلا یک طرف موضوع است. ولی ماجراهایی می شنویم درباره اینکه مردم مجبور شده اند کودکانشان را با خود درون دستگاه های اسکنر ببرند. همچنین نگرانی هایی درباره اسکن زنان توسط مامور مرد وجود دارد. ولی به نظرم موضوع بحث باید این باشد که چگونه می توانیم این فن آوری را با چهارچوب های حفظ حریم خصوصی افراد قابل انطباق کنیم، نه اینکه آن را فراتر از حریم خصوصی قرار دهیم. چون متاسفانه برخی اوقات وقتی مسئله امنیت پیش می آید، موضوعات دیگر تحت الشعاع آن قرار می گیرند.”

کلودیا فوسکو، اداره کل حمل و نقل کمیسیون اروپا، می گوید: “این دقیقا یکی از مثال هایی است که حقوق بنیادین از همان ابتدای ارزیابی آثار این مقررات مورد ملاحظه قرار گرفت که همراه با یک طرح پیشنهادی بود. کمیسیون یک طرح پیشنهاد کرد که شامل گزینه هایی در مورد خط مشی در خود داشت. درباره اینکه چگونه می توان موازین امنیتی را با حقوق بنیادین فرد در کنار هم داشته باشیم. البته تمایل کمیسیون به لحاظ کردن و اجرای هر دوی این موارد است. گزینه نهایی خط مشی، همانی که اکنون در قانون داریم، بهترین گزینه ممکن است.”

منشور حقوق اساسی اتحادیه اروپا با اجرایی شدن معاهده لیسبون در ماه دسامبر ۲۰۰۹، از نظر قانونی الزام آور شد. این منشور به شش بخش تقسیم شده است: کرامت انسانی، عدالت، آزادی ها، همبستگی، حقوق شهروندان و برابری.

ولی یکی از نگرانی ها این است که مردم نمی دانند چرا و چگونه منشور حقوق بنیادین می تواند برای آنها ابزاری مفید باشد.

برای مثال، آنها باید بدانند که این منشور فقط در کشورهای عضو اتحادیه اروپا که قوانین اتحادیه را اعمال می کنند، به اجرا در آمده است.

کمیسیون اروپا گزارشی سالانه درباره نحوه اجرای این منشور منتشر می کند. گزارش جدید بزودی ارائه خواهد شد.

نیولا مول، مشاور حقوق فردی در اروپا، می گوید: “یکی از مهمترین مزایای منشور، تضمین حق مردم در رجوع به دادگاه در هر شرایطی برای دفاع از حقوق پوشش داده شده توسط قانون اتحادیه اروپا است و هنگامی که به دادگاه می روند از روند دادرسی و محاکمه عادلانه برخوردارند. ولی کنوانسیون اروپایی حقوق بشر اینگونه نیست. این کنوانسیون حق دادگاه عادلانه را فقط در برخی شرایط خاص اعطا می کند. بنابراین، منشور، طیف گسترده تری از حقوق را پوشش می دهد به شرط اینکه شهروند در کشوری باشد که قوانین اروپایی را اجرا می کند.”

یکی از مواردی که تحت پوشش منشور قرار نگرفته است، زیر پا گذاشتن شان انسانی هنگام تفتیش های پلیس در خیابان است. بروکسل قادر به پیگیری این شکایات را نمی باشد، چون هیچ قانون اتحادیه اروپا در این زمینه وجود ندارد.

نیولا مول می گوید: “البته استانداردهایی که منشور تحمیل می کند، معیارهایی است که بتدریج در اروپا مورد پذیرش قرار می گیرد. بریتانیا و لهستان استثنایی را به منشور اضافه کرده اند که بر طبق آن، مجبور به اجرای کل منشور نیستند. ولی سال گذشته، در مورد پناهجویانی که به یونان برگردانده شدند، دادگاه بطور واضح اظهار داشت که بریتانیا و لهستان باید در این مورد خاص به اصول منشور احترام گذارند.”

نیکول پیکلز می گوید: “به نظر من، منشور، بسیاری از مسائل را روشن می کند. بدیهی است که لایحه حقوق بشر بریتانیا اصولی را وارد قوانین کشوری کرد که در اوایل قرن گذشته نوشته شده بودند. بنابراین قوانین باید منطبق با زندگی امروزی و فن آوری مدرن باشند. به نظرم قدم بعدی ما باید یافتن روشی باشد که چگونه مردم می توانند براحتی زندگی کنند بدون اینکه مجبور به توسل به این حمایت ها شوند، به جای اینکه دولت ها با پیگیری خط مشی زیان آور، منتظر این باشند که به جلوی دادگاهها کشیده شوند.”

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

تجهیز فرودگا‌‌ه‌های بریتانیا به فناوری اسکن سه‌بعدی چمدان‌ها

فن‌آوری تازه تشخیص هویت در فرودگاه آتن: اسکن صورت به جای پاسپورت

چگونه می توان شهروندان را به شرکت در انتخابات تشویق کرد؟