آندرس فو راسموسن، دبیر کل ناتو در گفتگویی اختصاصی با یورونیوز، دیدگاه خود را در مورد مراحل نهایی ماموریت ناتو در افغانستان تشریح کرد. ماموریتی که چندی پس از حملات یازده سپتامبر آغاز شد. او همچنین در مورد مسئلۀ سپر دفاعی موشکی در اروپا و تنش های مختلف در قفقاز به پرسش های “آندره ای بِکِتوف“، خبرنگار یورونیوز پاسخ داد.
یورونیوز: آقای دبیر کل، از شما برای حضور در این مصاحبه در مقر ناتو در بروکسل متشکرم. امسال، یازدهمین سالگرد حملات به ایالات متحده آمریکا و مرگ نزدیک به سه هزار نفر است. از آن زمان به بعد هم شمار کشته شدگان نیروهای ائتلاف که برای جلوگیری از حملات مشابه به افغانستان رفتند، بسیار زیاد بود. اکنون هم سربازان افغان، دست به کشتن آمریکایی هایی می زنند که به آنها آموزش می دادند و البته تلفات مردم افغانستان هم بسیار زیاد بوده است. آیا این همه خونریزی نتیجه ای داشت؟
راسموسن:
بدیهی است که کشته شدن هر شهروند یا هر سربازی، غیر قابل قبول است. در عین حال، باید هدف اصلی عملیات نظامی بین المللی در افغانستان را به یاد داشته باشیم. هدف عملیات این بود که بار دیگر آن کشور به پناهگاهی امن برای تروریست ها تبدیل نشود و از آن به عنوان سکوی پرتاب برای حملات علیه جوامع ما استفاده نکنند. در این زمینه باید گفت این عملیات بسیار موفقیت آمیز بوده است. از زمانی که عملیات ما در افغانستان آغاز شده، هیچگونه اقدام تروریستی علیه کشورهای ما در افغانستان پایه ریزی نشده است.
یورونیوز: آیا با دست کم گرفتن مقاومت افغان ها، ناتو، اشتباه اتحاد جماهیر شوروی را تکرار نکرد؟ آیا ناتو با سرافکندگی در حال یک عقب نشینی مشابه نیست؟
راسموسن:
نه. بر عکس. اتفاقاً ما تجربیاتی بدست آوردیم. یکی از تفاوت های روشن اینست که ما نیروهای امنیتی بسیار قوی را در افغانستان پرورش دادیم تا این راه را ادامه دهند.
یورونیوز: اما بی اعتمادی بالایی وجود دارد. زندان “بگرام” به نیروهای افغان تحویل داده می شود با این حال آمریکایی ها هنوز بخشی از آن و برخی از زندانیان را تحت کنترل خود نگه می دارند.
راسموسن:
انتقال زندانیان به مسئولین افغان، بخشی از انتقال کلی مسئولیت های امنیتی به افغان هاست. بدیهی است که هدف ما هم دسترسی به مناسب ترین تعادل بین حق حاکمیت افغانستان و امنیت برای نیروهای افغان و نیروهای ماست.
یورونیوز: پس از سال ۲۰۱۴ آیا نیروهای ناتو به خانۀ خود برخواهند گشت یا هنوز کار ناتمامی در جای دیگری باقی مانده است؟
راسموسن:
در اینباره هر یک از نیروهای ائتلاف به صورت جداگانه تصمیم خواهد گرفت و شاید در ماموریت های بین المللی دیگری، به عنوان مثال تحت ماموریت برای سازمان ملل متحد به وظایف خود ادامه دهد.
یورونیوز: خوب پس سوریه را در نظر نمی گیرید؟
راسموسن:
نخیر. ما قصد دخالت نظامی در سوریه نداریم و در حال حاضر هیچ برنامه ای برای جای دیگری هم در دست نیست.
یورونیوز: رییس جمهور پوتین، پیشنهاد کرده است در صورت پیروزی مجدد باراک اوباما، مصالحه ای بر سر سپر دفاعی موشکی ناتو در اروپا انجام شود. با پیروزی میت رامنی، شاید این سیستم علیه روسیه قرار بگیرد. آیا به نظر شما آیندۀ این سیستم بستگی به برندۀ انتخابات آمریکا دارد؟
راسموسن:
به هیچ وجه. ما کاملا این مسئله را برای روس ها روشن ساخته ایم که سیستم دفاع موشکی ناتو برای حمله یا تضعیف دفاع استراتژیک روسیه نیست و بدیهی است که ما هیچ وقت قصد حمله به روسیه را نداریم. در واقع در سال ۱۹۹۷ میلادی، روسیه و ناتو پیمانی را امضا کردند به نام “پیمان بنیانگذاری” و به این ترتیب روسیه و ناتو به روشنی اعلام کردند که علیه یکدیگر به زور متوسل نخواهند شد. ما به آن تعهد پایبندیم و امیدوارم و انتظار دارم که روسیه هم به آن احترام بگذارد.
یورونیوز: روسیه خواهان تضمین های قویتر و الزام آور است. چرا شما اینکار را انجام نمی دهید؟
راسموسن:
بهترین تضمین برای روسیه همکاری و تعامل سازنده در مورد دفاع موشکی است. ما حتی پیشنهاد دادیم یک مرکز مشترک با هم برقرار کنیم تا آنها با چشم خود ببینند و متوجه شوند که این سیستم علیه روسیه کار نمی کند.
یورونیوز: شما از روسیه خواستید که در تمرینات و مانور نظامی که در اواخر ماه گذشته انجام داد، شفافیت بیشتری داشته باشد. نگرانی شما چیست؟ شاید نگران این هستید که این مانورها در نزدیکی گرجستان و تقریباً همزمان با انتخابات در آنجا صورت می گیرد؟
راسموسن:
ما مخالف تمرینات نیستیم و درخواست ما برای شفاف سازی، به منظور یک اقدام برای اعتمادسازی است. هدف از این مانورها چیست؟ کجا و چگونه انجام می شوند؟
یورونیوز: از چه اطلاعاتی برخوردار نیستید؟ چرا کاملاً شفاف نبوده است؟
راسموسن:
ما هیچگونه اطلاعات رسمی از روسیه دریافت نکرده ایم و این جای تاسف دارد.
یورونیوز: البته شما به نظرخیلی مشتاق پیوستن گرجستان به ناتو هستید. این مسئله حتماً موجب خشم روسیه خواهد شد. ناتو تا چه حد می خواهد وارد محدوده ای شود که روسیه آن را حوزۀ منافع خود می داند؟
راسموسن:
ما پایبند یک اصل بسیار اساسی هستیم که همۀ ملت های منطقۀ یورو-آتلانتیک آن را در سال ۱۹۹۹ میلادی در منشور سازمان امنیت و همکاری اروپا، امضا کردند. بر اساس آن، هر یک از این کشورها حق دارد به تنهایی در مورد روابط و وابستگی خود تصمیم گیری کند. امیدوارم روسیه هم به آن پایبند باشد و این گرجستان است که باید تصمیم بگیرد. گرجستان تمایل خود را اعلام کرد و ناتو در سال ۲۰۰۸ در بخارست، با پیوستن آن به ناتو موافقت کرد. مطمئناً گرجستان باید ضوابط لازم را برآورده سازد.
یورونیوز: و آخرین سوال در مورد ارمنستان: شما به تازگی از آن بازدید کردید و شاهد تظاهرات ضد ناتو بوده اید. آیا به خاطر آنچه رخ داد و کشته شدن آن سرباز ارمنی که در سمینار ناتو در بوداپست کشته شد، احساس مسئولیت نمی کنید؟
راسموسن:
این مسئله بسیار تاسف انگیز است. ولی اجازه بدهید تاکید کنم که من با تظاهرات ضد ناتو مواجه نشدم بلکه جوانان معترضی را دیدم که از تصمیم آذربایجان مبنی بر عفو “صَفروف“، افسر نظامی خشمگین بودند. این جنایت وحشتناک نباید نادیده گرفته می شد و من نگران این هستم که تصمیم آذربایجان و بخشش این افسر، به اعتماد ما لطمه وارد کند و مطمئناً چنین کاری به صلح، به همکاری و آشتی در منطقه کمک نمی کند.