آگهیوقوع جنگ های داخلی در یوگسلاوی سابق که چندین سال به طول انجامید و صدها هزار قربانی برجای گذاشت، کشورهای به دنیا آمده پس از این جنگ را با بحران های اقتصادی و سیاسی بسیاری مواجه کرده است. کرواسی یکی از این کشورهاییست که تلاش دارد با پیوستن به اتحادیۀ اروپا، موقعیت خود را بهبود بخشد. بسیاری اما این پیوستن را عامل بدتر شدن وضعیت داخلی کشور می دانند.
واد گدار، یکی از عکاسانی است که طی سالهای متمادی این جنگ ها، به یوگسلاوی سابق سفر کرد و در طی آن دوران پر مناقشه، عکس های بسیاری به دنیا مخابره کرد. وی که اصلا اهل نیوزیلند است از سال ها پیش، کرواسی را برای زندگی برگزیده است. این عکاس خبری می گوید: “تعداد زیادی از مردم اینجا را ترک می کنند. افرادی هم هستند که همه چیز خود را در جنگ از دست داده اند و قادر نیستند اینجا را ترک کنند. این واقعیت هر جنگی است. امیدوارم پیوستن به اتحادیۀ اروپا برای ما به اندازه ای که برای یونان، پرتغال و یا اسپانیا فاجعه بار بود، نباشد. ایتالیا مشکل دارد و وضعیت در ایرلند هم به جهنم می ماند.”
کرواسی قرار است رسما در ماه ژوییۀ سال ۲۰۱۳ به اتحادیۀ اروپا می پیوندد. این کشور نزدیک به ۵ میلیون نفر جمعیت دارد. هنوز چند ماه به پیوستن این کشور به اتحادیۀ اروپا و در نتیجه تسهیل تردد شهروندان کروات به دیگر کشورهای اروپا باقی مانده اما کشورهای ثروتمند این قاره از هم اکنون در مورد امکان مهاجرت گسترده کروات ها اظهار نگرانی می کنند.
جینی هنسل، رییس یک نهاد بشردوستانه که در زمینۀ خدمات رسانی به بیکاران، فعالیت می کند این امر را مثبت ارزیابی می کند و می گوید: “کشورهای اروپایی مثل آلمان به کارگران خارجی نیاز دارند و به دنبال نیروی انسانی کروات است. آنها به توانایی این نیروی انسانی واقفند و از آنها استقبال می کنند.”
مهاجرت شهروندان این کشور، تنها دغدغۀ کرواسی نیست. اختلافات نژادی و تقسیم بندی جغرافیایی نیز از دیگر مسایلی است که در این کشور بسیار پررنگ است.
یکی از این چالش ها، موقعیت شهر“دوبروونیک” است که توسط مرز بوسنی و هرزگوین از کرواسی جدا افتاده و این از نمونه هایی است که یکپارچگی جغرافیایی این کشور را از بین می برد.
نیکولا دوبروسلاویچ، رییس شورای این شهر می گوید: “ما قصد داریم یک پل بر فراز این منطقه بسازیم و دو بخش جغرافیایی متعلق به کرواسی را به هم متصل کنیم. دو بخشی که از روز اول ژوییه، به اتحادیۀ اروپا وابسته خواهند بود.”
خبرنگار یورونیوز از این منطقه می گوید: “برنامه های سیاسی کرواسی برای برقراری صلح بین مردم از گروه های مختلف و همچنین اجرای طرح های اقتصادی خواسته شده از سوی اتحادیۀ اروپا پیش می رود. مسوولان در پی مدرنیزه کردن کشورند. به همین منظور، اتحادیۀ اروپا یک کمک ۱۴ میلیارد یورویی را برای این کشور در نظر گرفته که تا سال ۲۰۲۰ در اختیار کرواسی قرار می گیرد.”
این امر می تواند زمینۀ اشتغال را در کرواسی فراهم کند. مساله ای که بازگشت دانش آموختگان کروات بویژه کسانی را که طی دو سال گذشته تحت برنامۀ “اراسموس” به خارج از کشور فرستاده شده اند، فراهم کند.
نیکولینا پتروبیتسا، هماهنگ کنندۀ برنامۀ اراسموس در دانشگاه دوبروونیک در این باره می گوید: “من امیدوارم که این برنامه ادامه پیدا کند و جوانان دانشجوی بیشتری بتوانند به دیگر کشورهای اروپایی برای تحصیل بروند. با پیوستن به این اتحادیه، بسیاری از شرکت ها و موسسات تجاری برای سرمایه گذاری به کرواسی خواهند آمد و این دانش آموختگان می توانند در کشورشان بمانند و کار کنند.”
پترا یکی از این دانشجویانی است که پس از اتمام تحصیلات خود در اتریش به کرواسی بازگشته است. وی می گوید: “چیزهای زیادی در دوران تحصیلم آموختم که اکنون می توانم از آنها بهره ببرم. نه فقط در زمینۀ تخصصی خودم که امیدوارم روزی در آن زمینه کار کنم. بلکه توانستم دانش و قابلیت های خودم را گسترش دهم. امری که در حال حاضر به من برای کار در صنعت گردشگری بسیار کمک می کند.”
شهر دوبروونیک از سال ۱۹۷۹ در فهرست میراث فرهنگی جهانی ثبت شده است و یکی از پر بازدیدترین شهرهای این کشور است. صنعت گردشگری در کرواسی، تقریبا ۱۵ درصد از درآمد داخلی این کشور را تامین می کند و با پیوستن به اتحادیۀ اروپا و تسهیل در تردد میان شهروندان این اتحادیه، مقامات این کشور امیدوارند این صنعت گسترش یابد اما ممکن است برخی از کشورها را از دست بدهند.
مارینا کریستیچوویچ، یکی از اعضای سازمان راهنمایان گردشگران می گوید: “بیشتر گردشگران ما از کشورهای ترکیه، اوکراین و روسیه هستند. از اول ژوییه و با پیوستن به اتحادیۀ اروپا، گردشگران این کشورها باید برای آمدن به کرواسی ویزا دریافت کنند. هنوز نمی دانیم این امر چقدر در بازار توریسم ما تاثیر خواهد داشت و تعداد گردشگران این کشورها را کاهش می دهد یا تفاوت زیادی نخواهد داشت.”
بهبود وضعیت اقتصادی نیز یکی دیگر از شرایطی است که کرواسی برای پیوستن به اتحادیۀ اروپا متعهد به انجام آن شده است. در حال حاضر، نرخ بیکاری در این کشور نزدیک به ۲۰ درصد است و باید برنامه های ریاضت اقتصادی را به اجرا بگذارد.
بحران یورو و منطقۀ پولی این واحد ارزی از هم اکنون این کشور را در برگرفته است. لوکو برایلو، روزنامه نگار است. وی می گوید: “عصر طلایی اتحادیۀ اروپا در دهه های ۷۰ و ۸۰ دیگر سپری شده است. الان با بحران های زیادی روبرو هستیم. این بحران ها هم فقط مختص پرتغال و اسپانیا و ایتالیا نمی شود. حتی کشورهایی مثل سوئد و دانمارک و آلمان هم با این بحران درگیرند.”
برای پیوستن به اتحادیۀ اروپا، کرواسی از هم اکنون، استفاده از یورو را آغاز کرده ولی کارشناسان اقتصادی می گویند تا تغییر کامل واحد پولی کونا به یورو چند سال طول خواهد کشید. همین امر موجب افزایش قیمت ها از هم اکنون در کشور شده است.
کرواسی که یکی از اعضای پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو نیز هست، در حال حاضر ۳۵ میلیارد دلار بدهی خارجی دارد.