«خامنه ای استقلال عمل رئیس جمهوری را توطئه علیه خود می داند»

«خامنه ای استقلال عمل رئیس جمهوری را توطئه علیه خود می داند»
نگارش از Ali Kheradpir
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
آگهی

گزارش تحلیلی

رهبر حکومت ایران در غرب به “آیت الله” شهرت دارد. فارغ از اینکه بسیاری می گویند که عنوانِ وی، ساخته و پرداخته حکومت است، اما او کیست و چه جایگاهی دارد.

او در ایران فراتر از قوای سه گانه ایستاده و دستورش حکم قانون را دارد. ۷۴ ساله ای در لباس روحانی، شخص اول سرزمینی است که نقش مهمی در تاریخ تحولات خاورمیانه ایفا کرده است.

فرماندهی تمامی نیروهای مسلح را در دست دارد و سران نظامی را او تعیین می کند. صدور فرمان جنگ یا صلح مانند امکان همه پرسی از اختیاراتش است.

علی خامنه ای ۲۴ سال پیش و پس از درگذشت روح الله خمینی، رهبر انقلاب ۱۳۵۷ توسط مجلس خبرگان به رهبری برگزیده شد و با بی میلی این سمت را پذیرفت. از آن زمان تاکنون تعیین رییس قوه قضاییه و رییس سازمان صدا و سیما با اوست.

رهبر ایران علاوه بر این اختیارات، نیمی از اعضای شورای نگهبان قانون اساسی را که مسوول بررسی صلاحیت نامزدهای انتخابات هستند، تعیین می کند.

جزای مخالفت با رهبری

خامنه ای عالیترین مقام سیاسی و مذهبی در حکومت ایران است اما هرگز او را چهره ای کاریزماتیک نمی دانند. بارها شهروندان معترض، تصاویرش را در خیابان های پایتخت پاره کرده و با شعار «مرگ بر دیکتاتور» او را نشانه گرفته اند.

رهبر ایران، اعتراض های گسترده به نتیجه اعلام شده در دور پیشین انتخابات ریاست جمهوری را “فتنه” خواند.

میرحسین موسوی و مهدی کروبی، دو تن از نامزدهای آن انتخابات، از اسفند ۱۳۸۹ بدون حکم دادگاه همچنان در حصرخانگی قرار دارند.

انتقاد از رهبر جمهوری اسلامی ایران مجازاتی نانوشته دارد و می تواند از بازداشت موقت تا حذف فیزیکی را در پی داشته باشد.

سرکوب مخالفان وی تنها محدود به مرزهای ایران نمی شود. در سال ۱۹۹۷ میلادی دستگاه قضایی آلمان او و رییس جمهوری وقت اکبر هاشمی رفسنجانی را در رابطه با ترور چند تن از اعضای اپوزیسیون در سپتامبر ۱۹۹۲ در برلین مسوول دانست.

رهبر حکومت ایران مسایل کلان داخلی از جمله انتخابات ریاست جمهوری را به دقت زیر نظر دارد.

خود را یک «انقلابی» توصیف کرده و می گوید که «دیپلمات» نیست. با این همه شواهد حاکی است که مواضع کلی در مسایلی چون رابطه با ایالات متحده آمریکا و پرونده فعالیت های هسته ای در دفتر وی تعیین می شود.

گفتگو با دکتر کاظم علمداری

در اینباره با دکتر کاظم علمداری، جامعه شناس و استاد دانشگاه ایالتی کالیفرنیا گفتگو کرده ایم که در پی می آید.

یورونیوز: به لحاظ جایگاه سیاسی و با توجه به نقش مذهبی که قانون اساسی برای آقای خامنه ای قایل است، آیا نمونه دیگری، مشابه یا دستِ کم نزدیک به وی، در عرصه بین الملل می توان یافت؟

علمداری: مقام ولایت مطلقه فقیه، از قدرت نا محدودی برخوردار است. در دنیای امروز دیکتاتور و قانون شکن کم نداریم. ولی نمونه دیگری که قانون به یک رهبر حق دیکتاتوری داده باشد نمی شناسم. این دیکتاتوری ناشی از دو عامل است، ادغام قانونی دو نهاد قدرتمند دین و دولت؛ و مادام العمر بودن مقام رهبری است. این دو عامل همراه با روحیه تمامیت خواهی آقای خامنه ای، پدیده ای بوجود آورده که در دنیا بی نظیر است.

آگهی

یورونیوز: روند قدرت گرفتن و اقتدار یافتن رهبر حکومت ایران را طی این دو دهه چگونه می بینید؟ چه موازنه ای بین قدرت و مشروعیت در جایگاه وی وجود دارد؟

علمداری: قدرت گرفتن رهبر حکومت ایران، نتیجه یک تبانی بزرگ علیه آیت الله منتظری، جانشین قانونی آیت الله خمینی و منتخب مجلس خبرگان بود. بعداز مرگ خمینی، رفسنجانی ادعا کرد که خمینی گفته بود علی خامنه ای می تواند رهبر بشود. در حالیکه در وصیتنامه سی صفحه ای خمینی چیزی در اینباره نیامده است. پس از مرگ خمینی، خامنه ای و رفسنجانی قدرت را میان خود تقسیم کردند و احمد، فرزند خمینی را کنار گذاشتند. احمد به طور مشکوکی فوت کرد. از آن پس خامنه ای و رفسنجانی تفاوت دیدگاه پیدا کردند. نگاه رفسنجانی رو به آینده، و نگاه خامنه ای رو به گذشته، غرب ستیز و ضد مدرنیته است. خامنه ای با روحیه تمامیت خواهی، با کمک نیروی نظامی و محافظه کاران تند رو، رفسنجانی را به حاشیه راند.

یورونیوز: آیا با توجه به حوادثِ پس ازبرآمدنِ جنبش اصلاحات در ایران، رهبری در برگزیدن ریاست جمهوری اعمال نفوذ می کند؟

علمداری: بله، رهبر در انتخابات اعمال نفوذ می کند. او در سومین سال ریاست جمهوری احمدی نژاد در نطقی اعلام کرد که فکر نکند فقط یک سال از ریاست جمهوری اش باقی است، خود را برای پنج سال آینده آماده کند. بنابراین، در انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری، خامنه ای به نفع احمدی نژاد و علیه موسوی اعمال نفوذ کرد. خامنه ای رئیس جمهوری می خواهد که تابع او باشد. او استقلال عمل رئیس جمهوری را حاکمیت دو گانه و آن را توطئه دشمن علیه قدرت مطلق خود می داند. در این دوره نیز او علیه خاتمی و رفسنجانی مداخله کرد و مانع نامزدی آنها شد.

یورونیوز: مهمترین چالشی که در برابر رهبر جمهوری اسلامی ایران است از نگاه شما چیست؟

آگهی

علمداری: جنبش آزادی، دموکراسی و برابری خواهی زنان؛ وضعیت بسیار بد اقتصادی؛ تحریم ها و انزوای جهانی، سه چالش بزرگ در برابر خامنه ای است.

گزارش و گفتگو: علی خردپیر

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

نیروی دریایی ایران برای رزمایش قریب‌الوقوع با روسیه و چین آماده می‌شود

افزایش قدرت جناح‌های طرفدار سلاح هسته‌ای در ایران؛ دیپلمات‌های غربی نگرانند

دادگاهی در تهران به توقیف «محموله نفتی» کشتی «آمریکایی» به نفع بیماران پروانه‌ای حکم داد