تحلیلگر سیاسی: عربستان می خواهد ایران را در سوریه تحقیر کند

آگهی

حملات هوایی اخیر روسیه در سوریه و همچنین شایعات مربوط به حضور نیروهای نظامی ایران در این کشور، ممکن است معادلات سیاسی در منطقه را تغییر دهد.

در این باره با ولی نصر از مرکز عالی مطالعات بین المللی جان هاپکینز در واشنگتن دی سی گفتگو کرده ایم.

وی یکی از تحلیلگران برجسته روابط بین الملل در خاورمیانه است. او همچنین مشاور وزارت امور خارجه آمریکا در نخستین دوره ریاست جمهوری باراک اوباما بود.

یورونیوز: دکتر نصر از اینکه با مایید سپاسگزارم. شما استراتژی اوباما در سوریه را چطور می بینید، آیا اساسا استراتژی وجود دارد؟

ولی نصر: دولت آمریکا تمایلی به درگیری مستقیم در سوریه، به ویژه درگیری نظامی ندارد. آنها می ترسند که پایشان به جنگ دیگری باز شود. در جبهه دیپلماتیک از اسد خواسته شده که قدرت را رها کند اما در واقع تلاش زیادی برای یافتن یک راه حل سیاسی و پایان دادن به جنگ نشده است. بنابراین امریکا نظری درباره سوریه دارد اما راهبردی برای پایان جنگ ندارد.

یورونیوز: اقدام جدید روسیه چه تغییری در سیاست ها خواهد داد؟

ولی نصر: روسیه نقش خیلی پررنگ تری برای خود قایل شده و می داند چطور از خلاء آمریکا در سوریه استفاده کند. اما نکته مهمتر این است که روسیه با این کار شیوه بازی در سوریه را تغییر داد. به این معنی که اکنون حمله هوایی آمریکا به مواضع داعش در سوریه بسیار سخت تر شده، مخصوصا اینکه سخن از برقراری منطقه پرواز ممنوع نیز شده است. این موضوع هرگونه حرکت احتمالی آمریکا علیه حکومت بشار اسد را پیچیده تر می کند چون از این به بعد با ارتش روسیه طرفند. این چیزی است که تا پیش از این کسی فکرش را نمی کرد.

یورونیوز: اگر امروز مشاور اوباما بودید به او چه می گفتید؟

ولی نصر: قبلا این یک جنگ نیابتی میان ایران و عربستان بود، به این معنی که هیچ یک از دو طرف حاضر به مصالحه نبود، چون پیروزی هر یک در سوریه به معنی پیروزی نهایی در رقابت منطقه ای بود. اما اکنون بازی هم برای ایران و هم برای عربستان تغییر کرده، مخصوصا برای عربستان چون آنها دیگر در برابر ایران نیستند، آنها مقابل روسیه قرار گرفته اند. برای ترکیه هم که در موضوع اسد مخالف ایران بود همینطور، آنها هم دیگر در برابر ایران نیستند. قبلا سوریه در یک بن بست بود و هیچ راه سیاسی نداشت. همه بر موضع خودشان پافشاری می کردند. روسیه بازی را عوض کرد. مساله کلیدی برای اوباما این است که آیا آمریکا می تواند کاری را که قبلا انجام نداده، اکنون انجام دهد.

یورونیوز: پرسش این است که چه میزان از این تغییرات عملی شده، فکر می کنم نهایتا اولویت روسیه حفظ بشار اسد است.

بدیهی است که اعتبار روسیه بسته به حفظ اسد است، منافع استراتژیک آنها این طور اقتضا می کند. اما در تمام مخاصمه ها کسانی که ایفای نقش می کنند به دنبال منافع خودشان هستند. برای ایرانی ها مهم حفظ وجهه و حفظ حزب الله است و سعودی ها می خواهند ایران را شکست دهند و آنها را در سوریه تحقیر کنند. بنابراین هر طرف انگیزه های خود را دارد. هرکس که پیروز این مناقشه شود قدرتمند تر خواهد شد. اما مانند جنگ بالکان، پایان مخاصمه به نفع همه است. منفعت اروپا، پایان بحران مهاجران است، سود کشورهای منطقه هم در پایان جنگ است چون ادامه آن باعث بی ثبات تر شدن منطقه می شود.