نقاط قوت و ضعف سینمای مراکش در گفتگو با دست اندرکاران آن

آگهی

مراکش کشوری با ۳۳ میلیون نفر جمعیت تنها ۳۱ سالن سینما دارد. در حالیکه کمبود سالن های نمایش فیلم بشدت احساس می شود، فیلم های داخلی از محبوبیت خاصی برخوردارند. علی رغم مشکلات مالی، گیشه سینماهای مراکش پررونق است و از ده فیلم پرفروش سال، پنج فیلم محصول مراکش بودند. با این حال تولیدات سینمایی کشور، در فروش در خارج از مرز موفقیت چندانی کسب نکرده اند. مدیر مرکز سینمایی کشور معتقد است دلیل عمده آن تسلط سینمای آمریکا است.

صارم الفاصی، مدیر مرکز سینمایی مراکش می گوید: «مشکلات ما هم مشابه مشکلات سینمای کشورهای دیگر است. به هر کشوری نگاه کنید سینما و تئاتر آمریکا در آن غلبه دارد. بویژه نفوذ در تولید و در شبکه های تجاری بسیار مشکل است. اما خارج از این حوزه توجه و کنجکاوی برای کشف سینمای مراکش و احترام به آن مشهود است. همچنانکه برای بسیاری کشورهای دیگر هم مصداق دارد.»

در حالیکه سینمای مراکش در خارج از مرزهای موفقیت چندانی نداشته است. با اینحال مراکش کشوری ایده آل برای بسیاری از سینماگران بوده است. ژواکیم لافوس، کارگردان بلژیکی در این باره می گوید: «من دو فیلم در مراکش ساخته ام. تکنیسین های مراکش در کارشان فوق العاده هستند. برای اینکه تولیدات سینمایی آمریکایی، فرانسوی و بلژیکی را پیشاپیش دنبال می کنند. اگر بخواهیم درباره سینمای مراکش قضاوت کنیم، به نظر من مسئولان فنی حرف اول را در این زمینه حرف اول را می زنند. جنبه دیگر، بعد هنری سینمای این کشور است که در ده سال اخیر شاهد تغییرات چشمگیری در آن بوده ایم.»

در پانزده سال اخیر نسل تازه ای از سینماگران جوان به هنر هفتم این کشور شمال آفریقا جان تازه ای داده اند که با حمایت های دولتی بی ارتباط نیست. سعد الشرایبی، یکی از کارگردان های پیشکسوت مراکش می گوید: «در درجه اول تنوع و گوناگونی است. در مراکش ویدیو و فیلم های طولانی با موضوعات متنوع ساخته می شود. از کمدی تا تجاری، فیلم های مستقل و هنری و با موضوعات اجتماعی. این تنوع سرمایه بزرگی است. موضوع دیگر تدوام و تربیت نسل بعدی سینمارگان است. من اطمینان دارم که در ده یا پانزده سال آینده دختران و پسران جوان بسیاری پشتوانه سینمای مراکش خواهند بود. »

جواد غالب، یکی از این کارگردانان جوان با فیلمی در بخش رقابت های پانزدهمین فستیوال فیلم مراکش، چندین فیلم مستند و داستانی در باره حقوق بشر، جهانی شدن و آلودگی زمین ساخته است. او می گوید: «من فیلمی به نام خانه شماره ۷ در خیابان دیوانگی در باره سکولاریسم ساخته ام. دخترانی که با دیکتاتوری پدرشان مبارزه می کنند، حاضر نیستند نماز بخوانند و شراب می نوشند. برخلاف انتظارها، این فیلم بویژه اینجا در اگادیر (اکادیر) با استقبال مردم مواجه شد. سالن پر از زنانی با حجاب و روبنده و مردان ریش دار بود. حقیقتش من و همکارانم نگران واکنش منفی و شدید آنها بودیم فکر می کردیم زنده از آنجا خارج نمی شویم. ولی در کمال تعجب همه دست می زدند و راضی بودند همه آنها همه روشن بین بودند.»

در حالیکه آزادی بیان، سینمای مراکش را در صف مقدم کشورهای عرب و خاورمیانه قرار داده است، توقیف فیلم بسیار دوست داشتنی (Much Loved) با نام عربی ( الزين اللي فيك ) ساخته نبیل عیوش کارگردان صاحب نام مراکش در باره زندگی چهار روسپی، سوالات بسیاری را درباره خط قرمز ها سینمایی در این کشور برانگیخته است.