آیا حیات تنها منشا وجود گاز متان در سیاره سرخ است؟

آگهی

اگزومارس پروژه ای برای جستجوی نشانه های حیات هم در حال حاضر و هم در گذشته، در مریخ است.

هیچ مأموریت اکتشافی درباره مریخ تاکنون اینچنین بلندپروازانه و پیچیده نبوده است. در سال ۲۰۱۶ اولین فضاپیما به سیاره سرخ می رسد و فرودی آزمایشی روی سطح مریخ انجام می دهد و به دنبال چشمه های متان خواهد گشت. چند سال بعد مریخ نوردِ اگزومارس به مریخ خواهد رفت تا با حفاری سطح سیاره به دنبال نشانه های حیات زیر سطح مریخ بگردد.

در طول سال ۲۰۱۶، یورونیوز بطور مرتب از گروه مسئول این پروژه در آژانس فضایی اروپا و روس کاسموس خبر خواهد گرفت و بدین ترتیب، خواهیم دید این گروه چگونه اولین فضاپیمایشان را به فضا پرتاب خواهند کرد؛ چگونه اولین مریخ گرد (مریخ نورد) را خواهند ساخت، و چطور آن را روی سطح سیاره سرخ فرود خواهند آورد.

فضاپیمای اگزومارس اینک به سوی مریخ می رود و مأموریتش جستجوی نشانه های حیات در این سیاره است. وقتی در ماه اکتبر به مقصد برسد، کاوشگری را به سوی سطح سیاره خواهد فرستاد. این کاوشگر، اولین فرود کنترل شده ابزاری روی سطح سیاره سرخ خواهد بود.

فضاپیما به سوی سیاره سرخ می رود و پس از رسیدن به مقصد، بدنبال گاز متان خواهد گشت، گازی که نشانه حیات پنداشته می شود. اما آیا منشأ دیگری برای گاز متان وجود ندارد؟

نیک توماس، که پژوهشگر اصلی ابزاری موسوم به CaSSIS از دانشگاه برن سوییس است به این پرسش پاسخ می دهد. این ابزار دوربین پرتفکیک مدارگرد اگزومارس برای تشخیص مقادیر بسیار کم گاز است.

وی می گوید: «این ابزار برای جستجوی فرآیندهای دینامیک روی سطح مریخ طراحی شده است. با این دوربین تغییراتی که روی سطح سیاره رخ می دهد را رصد می کنیم. بعضی فرایندهای آتشفشانی، گاز متان تولید می کند که هیچ ربطی به حیات ندارد. می دانیم که سنگهای آسمانی به سطح مریخ برخورد می کنند و این برخوردها، موادی را از زیر سطح سیاره روی سطح آن می آورد. این مواد می تواند حاوی مقادیر بسیار کم گازهای مختلف، از جمله گاز متان باشد.»

نیک توماس می گوید که تولید گاز متان لزوما نشانه حیات روی سیاره سرخ نیست: «شواهدی هم از بهمن روی سطح مریخ داریم. بر اثر این پدیده، گاز می تواند زیر سنگها به دام بیافتد و وارد جو مریخ شود و شاید مدارگرد بتواند این مقادیر کم گاز را شناسایی کند. تولید گاز متان لزوماً نشانه حیات نیست و فرایندهای دیگری هم هست که متان تولید می کند. بنابراین جستجوی نشانه های حیات کار ساده ای نیست و اثبات این که حیات وجود دارد، بسیار سخت است.»