درگیری لفظی میان مقامات ایران و عربستان سعودی، دو رقیب منطقه ای به بهانه مراسم حج بالا گرفته است.
آگهیدرگیری لفظی میان مقامات ایران و عربستان سعودی، دو رقیب منطقه ای به بهانه مراسم حج بالا گرفته است.
علی خامنه ای رهبر جمهوری اسلامی ایران خانواده حاکم سعود را «شجره خبیثه ملعونه» خوانده است و با اشاره به حادثه کشته شدن جمعی از حجاج در واقعه منا در سال گذشته از جمله زائران ایرانی گفت که این حادثه بار دیگر «بی لیاقتی» مقامات خاندان سعودی را ثابت می کند.
به گزارش ایسنا، رهبر ایران در سخنان روز چهارشنبه خود در دیدار خانواده های زائران کشته شده در منا گفت: «اگر راست می گویند و در حادثه بی تقصیرند، بگذارند یک هیات حقیقت یاب اسلامی – بین المللی واقعیات مسئله را از نزدیک بررسی و روشن کند.»
آقای خامنه ای همچنین خودداری حاکمان سعودی از یک عذرخواهی زبانی در ارتباط با واقعا منا را اوج «وقاحت و بی شرمی» آنان توصیف کرد و افزود: «بی کفایتی سعودی ها و ناامنی تحمیل شده از سوی آنان بر حجاج خانه خدا، حقیقتاً نشان داد این حکومت، لایق اداره حرمین شریفین نیست که این واقعیت باید در جهان اسلام ترویج شود و جا بیفتد.»
در جریان مراسم حج سال گذشته به گفته مقامات عربستان سعودی ۷۶۹ نفر کشته شدند که بیش از ۴۰۰ نفر آنها ایرانی بودند. با این حال برخی رسانه های بین المللی از جمله رویترز گفته است که دست کم ۲ هزار نفر در آن حادثه کشته شده اند و آقای خامنه ای در سخنان روز چهارشنبه خود از کشته شدن ۷ هزار نفر در این حادثه سخن گفته است.
وی در بخشی از سخنانش با انتقاد از سازمانهای حقوق بشری گفت: «سکوت محض در قبال کوتاهی یک حکومت در ادای وظایفش و جان باختن ۷ هزار انسان مظلوم و بی گناه، هویت دروغین مدعیان جهانی حقوق بشر را آشکار کرد و کسانی که به مجامع و سازمانهای بین المللی امید بسته اند، باید از این واقعیت تلخ درس بگیرند.»
رهبر جمهوری اسلامی با اشاره به رد این دیدگاه که حادثه منا نشانه اختلاف و درگیری میان «شیعه وسنی» یا «عرب وغیر عرب» است گفت: «حامیان تبلیغاتی حکام سعودی در حالی این دروغ محض را تکرار می کنند که اکثرِ ۷ هزار شهید منا از جمله تعداد زیادی از شهدای ایرانی، اهل سنت هستند.آل سعود و تروریستهای جلادِ ساخته و پرداخته دست آنان در یمن و سوریه و عراق، مردم عرب را به خاک و خون می کشند، بنابراین بر خلاف تبلیغات خباثت آلود غربیها، سعودیها حامی مردم عرب نیز نیستند و ماجرای مِنا ربطی به درگیری ساختگی و رسانه ای عرب و غیرعرب ندارد.»
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران پیش از این گفته بود که به دلیل نگرانی شدید برای امنیت و سلامت زائران ایرانی، ایران در سال جاری هیچ زائری را به حج نمی فرستد.
از سوی دیگر برخی مقامات عربستان سعودی نیز نسبت به مواضع ایران واکنش نشان دادند.
مفتی اعظم عربستان در واکنش به سخنان آقای خامنه ای گفته است: «اینها مسلمان نیستند، آنها از فرزندان مجوسها هستند و دشمنی شان با مسلمان بویژه سنی ها بسیار قدیمی است.»
از سوی دیگر محمد بن نایف ولیعهد و وزیر کشور عربستان سعودی گفته است که ایران تلاش می کند واقعه حج را به رویدادی «سیاسی» تبدیل کند. او تاکید کرده است که تعهد کشورش امنیت و سلامت حجاج در جریان مراسم حج سال جاری است. شاهزاده محمد بن نایف همچنین رهبران ایران را مسئول عدم حضور ایرانیان در حج امسال دانسته است.
در پی واقعه سال گذشته در منا، مقامات عربستان سعودی تدابیر امنیتی را مکانهای مقدس افزایش داده اند. رسانه های دولتی عربستان در ماه ژوئیه اعلام کردند که در سال جاری همه زائران دستبند الکترونیکی با برچسب جی پی اس خواهند داشت که حاوی اطلاعات شخصی و پزشکی آنها در شرایط اضطراری است. این دستبند همچنین اطلاعاتی مانند زمان نماز و یک راهنمای چند زبانه برای هدایت افراد غیرعرب را زبان داراست.
عربستان همچنین در سال جاری بیش از یکهزار دوربین امنیتی جدید در مکانهای مقدسی که مراسم حج در آنها انجام می شود و برای نظارت بر ظرفیت جمعیت نصب کرده است.
روابط ایران و عربستان سعودی در چند دهه گذشته مسیر پر فراز و نشیبی طی کرده است. تهران و ریاض از ژانویه گذشته روابط دیپلماتیک فیمابین را قطع کرده اند.
حمله گروهی از افراد خشمگین به سفارت عربستان سعودی در تهران پس از آنکه عربستان اعلام کرد ۴۷ تروریست از جمله شیخ نمر یکی از رهبران شیعی این کشور را اعدام کرده است، باعث شد ریاض روابط دیپلماتیک خود را با تهران قطع کند.
دو رقیب منطقه ای در بسیاری از مسائل منطقه ای از جمله جنگ سوریه و یمن اختلاف نظر بنیادی دارند و با عدم حضور زائران ایرانی در حج امسال به نظر می رسد اختلافات بین دو کشور عمیق تر شده است.