سازمان بهداشت جهانی چندی پیش طی هشداری آلودگی آبوهوا را خطرناکتر از ابولا و اچآیوی خوانده و آن را عامل مرگ یک چهارم خردسالان (کودکان زیر پنج سال) معرفی کرد.
هر ساله یک میلیون و هفتصد هزار کودک به دلیل مشکلات زیستمحیطی از جمله آلودگیهای آبوهوایی جان میدهند. استنشاق هوای آلود، دود سیگار، مصرف آب آلوده و بهداشت ناکافی از جمله عواملی هستند که مرگ این کودکان را عمدتا در کشورهای فقیر رقم میزند.
با استناد به گزارشی که سازمان بهداشت جهانی در زمینه آلودگی هوا منتشر کرده، سالانه ۵۷۰ هزار کودک به دلیل مشکلات تنفسی ناشی از استنشاق دود و هوای آلوده جانشان را از دست دادهاند.
۳۶۱ هزار کودک بر اثر ابتلا به اسهال ناشی از نبود آب آشامیدنی سالم و بهداشتی تسلیم مرگ می شوند. ۲۷۰ هزار کودک در نخستین ماه زندگی جان میدهند. حال آنکه با فراهم کردن آب نوشیدنی سالم میتوان جلوی آن را گرفت.
۲۰۰ هزار کودک بر اثر مالاریا میمیرند که میتوان با تمهیدات زیستمحیطی از آن پیشگیری کرد. ۲۰۰ هزار کودک هم به علل دیگر از جمله مسمومیت زیستمحیطی امکان ادامه زندگی را از دست میدهند.
بر اساس گزارش ماه فوریه سازمان بهداشت جهانی آلودهترین شهرها عمدتا در قاره آسیا و آفریقا و در کشورهای فقیر جهان جای گرفتهاند و تهدیدی جدی برای زندگی میلیونها نفر محسوب میشوند. این در حالی است که آمریکا، اروپا و اقیانوسیه از این آلودگیها دور هستند.
این گزارش ۳۰۰۰ شهر در ۱۰۳ کشور جهان را در یک بازه شش ساله از ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۵ بر اساس میزان غلظت آلایندههای هوا مورد بررسی قرار داده است و یکصد شهر آلودهتر جهان را معرفی کرده است. این شهرها بیش از هر منطقه جهان پنچ تا ده برابر میزان مجاز غلظت آلایندههای هوا را داشتهاند. در این میان هشت شهر هند و پنج شهر چین در سی رده اول آلودهترین شهرهای جهان قرار دارند.
گرچه مقایسه شهرها در مقطع زمانی واحدی صورت نگرفته اما زابل در ایران را آلودهترین شهر گزارش شده است. عدد مرتبط با میزان غلظت آلایندهها در زابل (۲۱۷ میکروگرم بر مترمکعب) به سال ۲۰۱۲ برمیگردد.
با وجود انتقادهای فنی به این گزارش، آنچه مهم است افراد آسیبپذیر چون کودکان، سالخوردگان و زنان بیشتر در معرض خطرات مهلک آلودگی هوا قرار دارند.
منابع آلودگی هوا در این شهرها متعددند. شیوههای نامناسب حملونقل، مصرف نامناسب سوختهای خانگی، شیوههای نامناسب دفع زباله، نزدیکی نیروگاههای برق، زغالسنگ و واحدهای صنعتی به سکونتگاههای انسانی، انتشار ریزگردها و مداخلات نابجای زیستمحیطی از جمله منابعی است که موجب بالا رفتن آلایندهها در این شهرها شده است.
با وجود تلاشهای قابل توجه حامیان محیط زیست، مبارزه برای کاستن از آلودگیهای آبوهوایی راه درازی در پیش دارد.