همه پرسی کاتالونیا؛ پنچ روزی که اسپانیا را لرزاند

همه پرسی کاتالونیا؛ پنچ روزی که اسپانیا را لرزاند
نگارش از Hans von der Brelie
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button
لینک کپی پیست کد امبد ویدیو:Copy to clipboardCopied

یورونیوز لحظات تاریخی مربوط به همه پرسی جدایی کاتالونیا از اسپانیا را طی ۵ روز ثبت کرده است.

خواست کاتالونیا برای استقلال از اسپانیا تبدیل به سرخط خبرها شد واسپانیا و اروپا را به لرزه درآورد. همه پرسی استقلال کاتالونیا برغم هشدارهای دولت مرکزی اسپانیا مبنی بر مغایرت آن با قانون اساسی، روز اول اکتبر ۲۱۰۷ میلادی برگزار شد. نیروهای پلیس در این روز تلاش کردند جلوی رای گیری را بگیرند و گاهی علیه مردمی که رفتاری مسالمت آمیز داشتند، به زور متوسل شدند. در این گزارش «کندوکاو» هانس ون در برلی، خبرنگار یورونیوز از یک روز قبل از برگزاری همه پرسی، پنج روز را با موافقان و مخالفان جدایی کاتالونیا از اسپانیا و چهره های کلیدی هر دو طرف سپری کرده است. او اتفاقاتی را که طی این لحظات تاریخی در بارسلون و در حوزه های رای گیری رخ داد به تصویر کشیده است.

برغم هشدارهای دولت مرکزی اسپانیا مبنی بر غیر قانونی بودن برگزاری همه پرسی جدایی کاتالونیا از اسپانیا این همه پرسی بدعوت دولت منطقه ای روز اول اکتبر سال ۲۰۱۷ میلادی برگزار شد.

۴۳ درصد از کاتالانها به پای صندوقهای رای رفتند. نتیجه این شد که ۹۰ درصد از شرکت کنندگان در رفراندم رای به جدایی کاتالونیا از اسپانیا دادند.

بیشتر بخوانید:
همه پرسی کاتالونیا: مروری بر آنچه در این منطقه می گذرد

روز اول- یک روز قبل از برگزاری همه پرسی

یک روز قبل از برگزاری همه پرسی جدایی کاتالونیا از اسپانیا در بارسلون پایتخت کاتالونیا بودیم. گرچه دادگاه قانون اساسی اسپانیا برگزاری همه پرسی را غیر قانونی اعلام کرد اما حزب حاکم طرفدار استقلال کاتالونیا، تدارک برگزاری این همه پرسی را می دید.

جدایی طلبان مدارس را بعنوان حوزه رای گیری آماده کردند و از مردم خواستند تمام شب را برای محافظت از صندوقهای اخذ رای، و ممانعت از دخالت پلیس در مدارس سپری کنند. مدرسه «اسکل تورو دل کارگول» در بارسلون یکی از مدارسی است که طرفداران استقلال کاتالونیا آن را برای رای گیری همه پرسی فردا آماده کرده اند.

تاییس، مادر دو فرزند و یکی از طرفداران استقلال کاتالونیا می گوید که سپری کردن تمام شب در اینجا مثل «جشن آغاز مدرسه» است. او می گوید: «ما به اینجا آمده ایم تا از حقمان برای رای دادن استفاده کنیم. اینجا فردا باید باز باشد. ما اینجا هستیم تا مطمئن شویم با تمام اقداماتی که برای رای گیری فردا سازماندهی کرده ایم، این مکان فردا در دسترس رای دهندگان خواهد بود.»

چند سال قبل، تنها اقلیت کوچکی از کاتالانها از ایده استقلال از اسپانیا استقبال می کردند. اما امروز وضعیت تغییر کرده است: جدایی طلبی تبدیل به جنبشی شده که طرفداران بیشتری پیدا کرده و صدها هزار نفر از مردم عادی مثل تاییس با آن همراه شده اند.

تاییس می گوید دلایل زیادی برای پیوستن به نبرد استقلال داشته است و می افزاید: «دلایل زیادی وجود داشت. اما مهمترین دلیل، نه فقط برای من بلکه برای بسیاری از مردم، اتفاقی بود که در سال ۲۰۱۰ میلادی رخ داد، زمانی که دادگاه قانون اساسی اسپانیا خودمختاری کاتالونیا را لغو کرد. این اتفاق باعث ناراحتی من و بسیاری از دوستانم شد. به همین دلیل به نظر ما الان وقت تغییر واقعی فرا رسیده است.»

جامعه کاتالونیا دو پاره شده است. کاتالانهای مخالف جدایی را «اکثریت خاموش» می نامند. امروز یک روز قبل از برگزاری همه پرسی، عده ای از این اکثریت خاموش تصمیم گرفته اند صدای اعتراضشان را به گوش بقیه برسانند.

جیبرت سندرسوس یکی از این افراد است. او انجمنی را هم برای دفاع از اتحاد اسپانیا و مخالفت با استقلال طلبان به راه انداخته است. به سراغ او و دوستانش در باری دربارسلون می رویم. آنها خود را برای تظاهرات آماده می کنند، اما کمی نگران به نظر می آیند.

او می گوید که اجازه فیلمبرداری داریم، اما سه نفر از دوستانش نمی خواهند چهره شان مشخص بشود چون می ترسند. همه جا پرچم اتحادیه اروپا را می بینیم. به نظر می رسد که جیبرت و دوستانش قصد دارند در تظاهرات از این پرچمها استفاده کنند.

جیبرت می گوید که نگران جدایی کاتالونیا از اسپانیا و خروج از اتحادیه اروپاست: «ما مطمئنیم که اگر کاتالونیا از اسپانیا جدا شود، ما دیگر داخل اتحادیه اروپا نخواهیم ماند. این احتمال وجود دارد که بعدها دوباره عضو اتحادیه اروپا بشود، اما سالها طول می کشد و سالهای سختی برای کاتالونیا خواهد بود.»

تا کنون کاتالانهای موافق و مخالف استقلال، با پذیرش پیوندهای متقابلی را که میانشان وجود دارد در کنار هم زیسته اند و به جای توهین، با یکدیگر شوخی کرده اند. اما با افزایش تنشها آیا این همزیستی مسالمت آمیز دوام خواهد آورد؟

بعنوان آخرین سوال از جیبرت سندرسوس می پرسیم که آیا نگران اقدامات خشونت آمیز طرفداران اسقلال کاتالونیا است یا نه و او می گوید: «این احتمال وجود دارد که علیه ما دست به اقدامات خشونت آمیز بزنند. عقایدمان را نمی توانیم آزادانه بیان کنیم. فشار زیادی از سوی توده مردم بر روی ماست. تلاش می کنند به ما بگویند که ما دموکرات نیستیم. مشکل اینجاست. ما باید بتوانیم عقایدمان را ابراز و نظرات متفاوتمان را بیان کنیم.»

با فرا رسیدن شبانگاه ما به مدرسه «اسکل تورو دل کارگول» بر می گردیم. کسی محل صندوقهای رای گیری را به ما نمی گوید. تاییس کمی عصبی است. خبر رسیده که پلیس یکی از حوزه های رای گیری در همین نزدیکی را پلمپ کرده است.

تعداد زیادی از کاتالانها دیگر حاضر نیستند چارچوب قانون اساسی اسپانیا را برای قوانین محلی خود بپذیرند و از نظر آنها قوانین محلی آنها از قوانین ملی مهم تر است.

طرفداران جدایی کاتالونیا از اسپانیا چه جوابی به کسانی می دهند که این رفراندم را غیر قانونی می دانند؟ تاییس می گوید: «همه پرسی غیر قانونی نیست. چون پارلمان کاتالونیا فرصت برگزاری همه پرسی استقلال را در اختیار ما قرار داده است. ما هم می توانیم رای بدهیم. این ابتکار پارلمان است و پارلمان هم نماینده شهروندان است.»

Day 1 - The day before### روز دوم- زمان برگزاری همه پرسی فرا رسیده است

صبح روز یکشنبه است، روز برگزاری رفراندم! قبل از طلوع خورشید از خواب بیدار می شویم و به مدرسه «اسکل تورو دل کارگول» می رویم. صدها نفر از رای دهندگان جلوی در مدرسه جمع شده اند.

آنا یکی از حاضران طرفدار استقلال می گوید: «از ساعت پنج صبح برای حفاظت از صندوقهای رای اینجا هستیم. مردم فکر می کردند بعد از دوران فرانکو در اینجا دموکراسی داریم اما یک دموکراسی کاذب بود.»

اما چرا دموکراسی کاذب بود؟ آنا در جواب این سوال به خبرنگار یورونیوز می گوید: «به نظرتان طبیعی است که وب سایتها را ببندند؟ اجازه ندهند تجمع (میتینگ) داشته باشیم و نتوانیم رای بدهیم؟ از نظر شما این دموکراسی است؟»

دادستان کل کاتالونیا به پلیس منطقه ای دستور داده که از رای گیری غیر قانونی جلوگیری کند. ساعت ۷ و ۴۰ دقیقه صبح است و سر و کله دو نفر از نیروهای پلیس کاتالان که به “موسوز” می گویند پیدا می شود.

نیروهای پلیس به جلوی مدرسه می رسند. یکی از نیروهای پلیس از کسانی که در محل حضور دارند می پرسند مسئول اینجا کیست و جمعیت همه یکصدا جواب می دهند: «همه ما.» پلیس در ادامه می پرسد: «برای ضبط صندوقهای رای گیری، و مدارک و برگه های رای آمده ایم. چیزی دارید؟ می توانیم وارد شویم؟»
بازهم همه با هم جواب می دهند: «چیزی نداریم. فقط شکلات داریم.»

Five days that shook Spain: inside the #CatalanReferendum2017 by Hans von der Brelie via euronewsreport</a>. Full report out soon on <a href="https://twitter.com/euronews?ref_src=twsrc%5Etfw">euronewspic.twitter.com/chDp4k9F2z

— Euronews Insiders (@euronewsinsidrs) October 12, 2017

کامیونهای نیروی پلیس اسپانیا در خیابانها هستند. مطلع می شویم که رییس پارلمان کاتالونیا، کارمه فورکادل در مدرسه ای در منطقه سابادل در شمال بارسلون رای می دهد. آیا نیروهای پلیس مداخله می کنند؟ باید خودمان را به سرعت به همان مدرسه برسانیم.

در سابادل نیروهای پلیس ملی اسپانیا به جای پلیس کاتالان وارد عمل می شوند. آنها سعی می کنند وارد حوزه رای گیری بشوند. نیروهای پلیس ملی اسپانیا درهای مدرسه ای را که قرار بوده کارمه فورکادل در آن رأی خود را به صندوق بیندازد، شکسته، به زور وارد شده و مردم را مجبور به تخلیه این محل کرده اند. اینجا دیگر کسی نمی تواند رای بدهد.

جوزف یکی از کسانی است که برای رأی دادن آمده است او می گوید: «زمان فرانکو من دانشجو بودم. آنموقع هم دقیقا همین اتفاقها افتاد.»

خبر می رسد که رییس پارلمان کاتالونیا برای رای دادن به مدرسه «جوانا الساندارا» (JOANOT ALESANDA) دیگری می رود. اما آیا نیروهای پلیس ضد شورش در آنجا هم برای جلوگیری از رای گیری، دست به خشونت خواهد زد؟

بیشتر بخوانید:
همه آنچه که در روز همه پرسی استقلال کاتالونیا اتفاق افتاد
«دیر یا زود باید همه پرسی دیگری برای استقلال کاتالونیا از اسپانیا برگزار شود»

بالاخره رییس پارلمان کاتالونیا که عضو حزب چپ جمهوری خواه طرفدار استقلال هم هست رأیش را در این مدرسه به صندوق می اندازد. او برای برگزاری رفراندم امروز، یک عمر مبارزه کرده است.

کارمه فورکادل می گوید: «من از حقم استفاده کردم. افتخار می کنم که شهروندان این کشور به تمام دنیا صلح طلبی و عشقشان به دموکراسی را نشان دادند، و اینکه نشان دادند مسئولیت مدنی شان را می شناسند.»

او یکی از چهره های سیاسی طرفداراستقلال کاتالونیا از اسپانیاست. چند روز بعد موقع اعلام نتایج همه پرسی بازهم به سراغ او می رویم.

در ساعات شب پس از آغاز رای گیری، اوریول جونکراس، مرد شماره دوی دولت محلی کاتالونیا و جوردی سانچز مغز متفکر جنبش جدایی طلبی و رییس مجمع ملی کاتالانها را می بینیم. آنها در حال رفتن به یک جلسه اضطراری هستند. «مجمع ملی کاتالانها» شامل حدود یکصد انجمن جدایی طلب است و به همراه «اومنیوم»، انجمن دفاع از فرهنگ و زبان کاتالان، برای استقلال تلاش می کند. ریاست «اومنیوم» بر عهده جوردی کارشات است.

جوردی سانچز و جوردی کارشات تجسم ملی گرایی کاتالان هستند. جوردی سانچز می گوید: «روز بزرگی است: روز نمایش باشکوه دموکراسی! شهروندان کاتالونیا قدرت مدنی شان را به نمایش گذاشتند. شاهد سرکوب بی حد و اندازه رای دهندگان توسط دولت مرکزی اسپانیا بودیم. دولت اسپانیا باعث شرم اروپاست. شهروندان کاتالونیا موفق شدند کاری کنند که حقشان را بعنوان یک ملت آزاد در جهان به رسمیت شناخته شود.»

کارلس پوجدمان رهبر #کاتالونیا به دنبال چیست؟ https://t.co/NZwW95uuvzpic.twitter.com/Fb2DstEG5N

— euronews فارسی (@euronews_pe) October 10, 2017

جوردی کارشات می گوید: «همه قبول دارند که درگیریها نیاز به یک راه حل سیاسی دارد و خشونت چاره کار نیست. طبق ماده هفت قانون اساسی اروپا، دولتی که علیه شهروندان اروپایی به خشونت متوسل بشود، از اتحادیه اروپا خارج می شود. دولت اسپانیا دقیقا علیه کاتالانها دست به خشونت زد. من از نخست وزیر راخوی می خواهم که اشتباهش را جبران و مسیر درست را انتخاب کند.»

از جوردی سانچز می پرسیم چه احساسی دارد؟ آیا از اینکه همه پرسی برگزار شد، خوشحال است یا از رویکرد خشونت آمیز پلیس عصبانی است؟

او می گوید: «الان زمان شادی بزرگ واحساس مسئولیت پذیری فرا رسیده است. احساس می کنم به کشوری متعلقم که توانست در مقابل سرکوبها مقاومت کند و از حق خود برای دموکراسی دفاع کرد. مردم سرتاسر اروپا باید این را به رسمیت بشناسند.»

فردای روز برگزاری همه پرسی باز هم به سراغ جوردی سانچز رهبر جدایی طلبان خواهیم رفت.

Day 2: Referendum day### روز سوم- بیست و چهار ساعت از برگزاری همه پرسی گذشت

امروز دولت محلی کاتالونیا اعلام کرده است که ۹۰ درصد از شرکت کنندگان در همه پرسی، به جدایی کاتالونیا رای دادند. اما تنها ۴۳ درصد از واجدان شرایط، در رفراندوم شرکت کرده اند. شهروندان طرفدار اسپانیا به این دلیل که همه پرسی برخلاف قانون اساسی کشور بوده، اصلا به پای صندوقهای رای نرفتند.

در این صورت، آیا نتیجه همه پرسی معتبر تلقی می شود؟ از جوردی سانچز این سوال را می پرسیم. رهبر انجمن ملی کاتالانها در پاسخ می گوید: «در اسپانیا هیچگاه در هیچکدام از رفراندومها صحبت از نیاز به حداقل خاصی برای مشارکت رأی دهندگان نبوده پس الان چرا باید الان برای رفراندوم ما چنین حرف هایی مطرح شود. قانون اساسی اروپا هم با رأی کمتر از پنجاه درصد رأی دهندگان تصویب شد.»

صدها هزار نفر در خیابانهای #بارسلون مخالفت خود را با جدایی #کاتالونیا از #اسپانیا اعلام کردند https://t.co/6OLlNe4kJEpic.twitter.com/FwVccMpnKu

— euronews فارسی (@euronews_pe) October 8, 2017

واکنش مخالفان جدایی کاتالونیا یک روز بعد از برگزاری همه پرسی چیست؟ برای اینکه بیشتر بدانیم به سراغ جیبرت سندرسوس، از طرفداران اتحاد اسپانیا می رویم. او را یک روز قبل از برگزاری همه پرسی دیده بودیم که قصد داشت تظاهراتی اعتراضی به همراه دوستانش برگزار کند.

جیبرت سندرسوس در طول تحصیلاتش مدتی را در شیکاگو گذارنده و می گوید قدرت رسانه های اجتماعی و تاثیر بالقوه آن بر جنبشهای مردمی را می شناسند. به همین دلیل هم تصمیم گرفته انجمن دفاع از اتحاد اسپانیا را تاسیس کند.

از او که از مدافعان اتحاد اسپانیاست می پرسیم خودش را کاتالان می داند یا اسپانیایی؟ او اینگونه پاسخ می دهد: «من اهل بارسلون، کاتالونیا و اسپانیا هستم. و یک اروپایی ام. این هویتها تناقضی با یکدیگر ندارند. اینجا در کاتالونیا مردم می گویند: اگر کاتالان هستید پس اسپانیایی نیستید. اما به نظر من، اسپانیا ترکیبی از کاستیل و کاتالونیاست. تصور من از اسپانیای ایده ال این است.»

Day 3 - The day after### روز چهارم-اعتصاب عمومی

باز هم کارمه فورکادل و همسرش را در سابادل، ملاقات می کنیم. گروه های طرفدار استقلال اعلام اعتصاب عمومی کرده اند. رئیس مجلس کاتالونیا می پذیرد که با دوربین دنبالشان برویم.

فورکادل، قبل از ورود به دنیای سیاست، معلم بوده و کمی پس از پیوستن به مجمع ملی کاتالانها به رهبری این سازمان مردمیِ جدایی طلب انتخاب شد، سمتی که امروز بر عهده جوردی سانچز است. بدون قدرت فورکادل در سازماندهی به جریان عظیم توده ای، استقلال کاتالونیا نمی توانست این قدر پیشرفت کند.

او می گوید: «احساس تلخ و شیرینی است: از آنچه دیروز رخ داد، بسیار متأسفم اما از واکنش شهروندان این کشور بسیار شاد هستم.» همه پرسی برغم مخالفت دولت مرکزی اسپانیا و مغایرت آن با قانون اساسی اسپانیا برگزار شد. از خانم فورکادل می پرسیم که نظرش در این باره چیست و آیا برای قانون اساسی اسپانیا احترام قائل است.

کارمه فورکادل اینگونه جواب می دهد: «احترام خاصی برای حقوق بشر و حق تعیین سرنوشت مردم قائلم. اعتقاد دارم که حقوق بنیادین و آزادیهای دموکراتیک از هر قانون اساسی و قانون بین المللی مهم تر است.»

عده ای در اینجا بدنبال اتحاد هستند و عده ای هم فکر می کنند کنار گذاشته شده اند که تعدادشان هم خیلی زیاد است. آیا خطر دوپاره شدن جامعه وجود ندارد؟

از نظر کارمه فورکادل چنین خطری وجود ندارد. او می گوید: « دولت کاتالونیا فراگیر است و من به این ویژگی کاتالونیا افتخار می کنم. برخی از مردم استقلال می خواهند و برخی هم استقلال نمی خواهند که قانونی است و من به این نظر هم احترام می گذارم. نکته این نیست که کاتالان باشید یا نباشید. خیلی از مردم هستند که کاتالان نیستند و خود را اسپانیایی می دانند و اسپانیایی صحبت می کنند که هیچ اشکالی ندارد. برخی از آنها هم خواهان استقلال کاتالونیا هستند. طرفداری از استقلال به منشأ (اصلیت) افراد ربطی ندارد.»

Day 4 - General strike### روز پنجم- اولین شکافها در پارلمان کاتالونیا ظاهر شده است

سه روز پس از برگزاری همه پرسی انسجام بین سه حزب حاکم طرفدار استقلال، در پارلمان کاتالونیا ترک برداشته است.

رئیس مجلس کاتالونیا در تلاش است که مجلس موضع واحدی اتخاذ کند. آیا باید همانطور که حزب چپ افراطی اتحاد مردمی می گوید بلافاصله اعلام استقلال کرد؟ یا به پیشنهاد استقلال طلبان معتدل، بدنبال گفتگو و مذاکره بود؟

دستیار کارمه فورکادل می گوید که بسیاری از رهبران سیاسی کاتالان، از جمله خود او در معرض خطر بازداشت قرار دارند. جدایی طلبی جرم است.

زاوییر کارسیا البیول، رئیس شاخه حزب محافظه کار مردم در کاتالونیا یکی از پرشورترین مدافعان وحدت ملی اسپانیاست. از او می پرسیم که پیغامش برای اروپا چیست و آیا به نظرش راهی برای بیرون آمدن از بن بست پیدا خواهد شد.

زاویر گارسیا البیول، رئیس حزب مردم کاتالان می گوید: «نهادهای دموکراتیک اسپانیا به دولت محلی کاتالونیا اجازه نخواهند داد این کودتا را به کرسی بنشاند. دولت محلی موفق نخواهد شد. ما از همه منابع و همه ابزارهایی که قانون اساسی اسپانیا در اختیار دولت دموکراتیک (اسپانیا) می گذارد استفاده خواهیم کرد.»

راه خروج از بحران چیست؟ آیا تصمیم گیرندگان سیاسی راه سازش آشتی جویانه و احترام به چارچوب های قانونی را پیش خواهند گرفت؟ یا اینکه جدایی طلبان راه مبارزه جویی بیشتر را پیش خواهند گرفت؟ شاید با اجرای همه پرسی منطقه ای زودهنگام بتوان راه را برای خروج از بحران گشود.

Day 5 - In parliament

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

سالگرد همه‌پرسی استقلال کاتالونیا؛ درگیری پلیس ضد شورش با تظاهرکنندگان

کارگران نامرئی در مزارع اروپا؛ حقوق کم، استثمار و در معرض خطر سلامت

زغال‌سنگ، طلای سیاه یا بلای جان لهستان؟