در آستانه برگزاری نشست جهانی تغییرات اقلیمی در آلمان، این کشور از نظر تولید انرژی و استفاده از منابع تجدیدپذیر انرژی در چه وضعیتی است؟
آگهیآلمان می خواهد در استفاده از انرژیهای تجدیدپذیر قهرمان باشد. طی نیمه اول سال جاری میلادی، منابع تجدیدپذیر انرژی، ۳۵ درصد از برق را در این کشور تامین کردند. با این وجود این کشور همچنان راه درازی برای حذف سوختهای فسیلی و بویژه زغال سنگ از سبد انرژی و همچنین کاهش گازهای آلاینده دارد. در آستانه برگزاری بیست و سومین کنفرانس جهانی تغییرات اقلیمی سازمان ملل در شهر بن، بخش تولید انرژی در آلمان در چه وضعیتی است؟
بیست و سومین کنفرانس جهانی تغییرات آب وهوا از۶ تا ۱۷ نوامبر۲۰۱۷ در شهر بن در آلمان برگزار می شود. بخش عمده ای از برق در آلمان از انرژیهای تجدیدپذیر تبدیل می شود، اما معادن روباز زغال سنگ همچنان منبع تولید برق هستند. آیا بخش تولید انرژی در اقتصاد آلمان وضعیت خوب و قابل قبولی دارد؟ آلمان از نظر آلاینده های محیط زیست در چه وضعیتی است؟
روستای «فلدهایم»، سرزمین انرژی های پاک در آلمان
روستای کوچک «فلدهایم» با ۱۲۰نفر جمعیت در ۶۰ کیلومتری جنوب غربی برلین، را می توان سرزمین انرژی های پاک نامید. ۱۰۰ درصد انرژی این روستا از منابع تجدیدپذیر تامین می شود. اما تنها یک درصد از این انرژی، در این روستا به مصرف ساکنان آن می رسد و بقیه آن برای شهرها و روستاهای دیگر در آلمان مصرف می شود.
بارابار رال، مدیر سازمان حفاظت از محیط زیست منطقه منابع مختلف انرژیهای تجدید پذیر «فلدهایم» را نشان می دهد و می گوید: «سیستم حرارت مرکزی و مخزن آب گرم در این ساختمان خاکستری رنگ قرار دارد. پشت درختان هم نیروگاه زیست گاز هست که در آن ازمدفوع خوک و گاو، گرما و الکتریسیته تولید می شود. توربین بادی هم داریم. این کارخانه تولید برق هم، زمانی که ساخته شد بزرگترین کارخانه تولید برق در اروپا بود. برق در این جا ذخیره می شود. این هم پنلهای خورشیدی.»
اولین توربینهای بادی در «فلدهایم» را در سال ۱۹۹۵ میلادی کارآفرینی محلی ساخت. امروز روستا دارای ۵۵ توربین بادی، ۲۸۴ پنل خورشیدی و زیست گاز هم در این روستا وجود دارد.
از سال ۲۰۱۰ میلادی «فیلدهایم» مجهز به شبکه برق خودش شده است و نیازی به اتصال به شبکه برق سراسری ندارد. هزینه برق اینجا کمترین هزنیه در کل این ناحیه است و ساکنان «فلدهایم» افتخار می کنند به اینکه روستایشان در بهره گیری از انرژی های تجدیدپذیر پیشگام است.
زیگفرید کاپرت، یکی از ساکنان «فلدهایم» می گوید: «درست است که بخشی از زمینهایمان را به خاطر نصب توربینهای بادی از دست دادیم. همیشه برای اینکه چیزی بدست آورید،باید از چیزی مایه بگذارید. ما به چیزهایی که در اینجا داریم افتخار می کنیم.»
در نیمه اول سال جاری میلادی، ۳۵ درصد از برق در آلمان از منابع تجدیدپذیر انرژی تامین شد که کمتر از بعضی کشورهاست اما برای کشور بزرگ صنعتی مثل آلمان، میزان بالاست. منابع انرژی تجدید پذیر در آلمان از سال ۲۰۰۹ میلادی دو برابر شده است.
Feldheim 'Renewable Energy' https://t.co/y4enMQCM4G vía
YouTube</a></p>— Marcelo Busquets (busquetsmarcelo) October 18, 2017
وضعیت سوختهای فسیلی و معادن روباز زغال سنگ در آلمان
اما پشت این آمار و ارقام مثبت واقعیت دیگری هم نهفته است. ویویان راداتز، کارشناس تغییرات اقلیمی می گوید: «شاید باعث تعجب خیلی ها بشود اما میزان انتشار گاز دی اکسید کربن در آلمان از سال ۲۰۰۹ میلادی کمتر نشده است. درست است که ما به تعهدات بین المللی مان برای تغییرات آب وهوایی پایبندیم اما برای انجام کارهای مثبت در داخل کشورمان، وضعیت از سالها پیش تغییری نکرده است.»
معدن روباز زغال سنگ موسوم به «ینشوالده» (Jänschwalde) در چند کیلومتری «فلدهایم»، دهکده انرژیهای تجدیدپذیر واقع شده است. هر سال حدود ۱۱ میلیون تن زغال سنگ از این معادن استخراج و در نیروگاهی در همین نزدیک سوزانده می شود.
زغال سنگ، ۴۰ درصد از انرژی برق در آلمان را تامین می کند و نیمی از این انرژی هم «برق کثیف» است یعنی برقی که با زغال سنگ قهوه ای تولید می شود.
طرفداران زغال سنگ می گویند که سوخت زغال سنگ لازم است چون آلمان نیاز به منبع انرژی قابل اطمینان دارد.
تورالف شیرمر، صاحب معدن زغال سنگ «ینشوالده» می گوید: «انرژی های تجدید پذیر وجود دارد و زمانی که همه چیز به همان خوبی عمل می کند، کافی خواهند بود. مشکل این است که اگر بخواهیم ۲۴ ساعت شبانه روز برق داشته باشیم، منابع انرژی تجدیدپذیر کافی نیست. به همین دلیل هم باید از تولیدکنندگان انرژیهای تجدید ناپذیر، مثل سوخت زغال سنگ حمایت کنیم.»
اما طرفداران محیط زیست با این عقیده مخالفند. آنها می گویند که آلمان یکی از بزرگترین صادرکنندگان برق است، در نتیجه می تواند بدون استفاده از زغال سنگ هم در تولید برق خودکفا باشد. گاز طبیعی هم منبع انرژی قابل اطمینانی است که از [نظر محیط زیست از] زغال سنگ بهتر است.
آلمان تعهد کرده که گسیل گازهای گلخانه ای را کاهش دهد، اما اگر سوزاندن زغال به تدریج متوقف نشود، احتمالاً نخواهد توانست هدفهایش را برآورده کند.
ویویان راداتز، کارشناس تغییرات اقلیمی در این باره می گوید: «برای دستیابی به اهداف توافق پاریس الان باید تصمیم بگیریم و استفاده از زغال سنگ را به تدریج متوقف کنیم. اولین گامها را باید امروز برداریم و نه ۲۰ سال بعد. می توانیم این کار را انجام بدهیم، این کار، امروز شدنی است.»
Germany's #CO2 emissions haven’t reduced much, despite its commitment to renewable energy https://t.co/rJbrZzISc8
Forbes</a></p>— Laura Schepis (EnergyFairness) October 12, 2017
اما از نظر صاحب معدن زغال سنگ «ینشوالده» این کار بستگی به تحولاتی منابع انرژی تجدیدپذیر خواهد داشت. وی می گوید: «نمی توانیم برای حذف زغال سنگ از سبد انرژی در آلمان مهلتی تعریف کنیم. این بستگی به تحولاتی دارد که در زمینه منابع انرژی رخ دهد ما به کارمان ادامه می دهیم و تا زمانیکه کشور نیاز داشته باشد، به تولید برق از زغال سنگ که منبع انرژی مطمئنی است ادامه خواهیم دارد.»
خبرنگار یورونیوز از «فلدهایم» می گوید: «بااین اوصاف آیا می توان گفت آلمان سرزمین عجایب انرژیهای تجدیدپذیر است، یا اینکه برای تامین انرژی برق برای شهروندان و صنایع به زغال سنگ وابسته است ؟ خب شاید هر دوی آنها. احتمالاً اوضاع تا مدتی بر همین روال ادامه خواهد یافت.»