یک منبع در سودان به یورونیوز می گوید: «رژیم قدرتمندتر از آن چیزی است که معترضان فکر می کنند و ضعیفتر از آنچیزی که خودش فکر می کند.»
هزاران نفر از شهروندان معترض سودان چهار ماه است که خواهان کنارهگیری عمرالبشیر، رئیس جمهوری این کشور از قدرت هستند.
در حالی که بسیاری این اعتراضات را ادامه خیزش بهار عربی البته با تاخیری قابل توجه، تفسیر می کنند، اعتراضات سودان چندان انعکاسی در رسانههای بینالمللی پیدا نکرده است.
یورونیوز در گفتگو با منابع سودانی که به دلیل حساسیت شرایط سیاسی در سودان خواستار پنهان ماندن نامشان شدهاند شرایط کنونی سودان را از نزدیک بررسی کرده است.
آخرین گزارش های رسیده از خارطوم در روز پنجشنبه ۱۱ آوریل (۲۲ فروردین) حاکی از استقرار ارتش در نقاط کلیدی پایتخت و کنارهگیری آقای البشیر از قدرت است.
نخستین جرقه
نخستین جرقه اعتراضات در سودان حدود چهار ماه پیش در شهر عطبره در ۳۵۰ کیلومتری خارطوم پایتخت، در روز ۱۹ دسامبر ۲۰۱۸ به دلیل افزایش قیمت نان و کالاهای اساسی زده شد که اقتصاد سودان را به بحران کشیده است.
تحریم بین المللی و تحریم آمریکا علیه سودان از دهه ۱۹۹۰ و از زمانی که این کشور بعنوان حامی تروریسم شناخته شد، آغاز شد و در سالهای گذشته این تحریم ها افزایش یافته است بویژه بعد از آنکه دادگاه بینالمللی کیفری عمرالبشیر و رژیم او را در ارتباط با «نسلکشی» در دارفور گناهکار شناخت.
از سوی دیگر استقلال بخشی از کشور و تشکیل جمهوری سودان جنوبی در سال ۲۰۱۱، سودان را تقریبا از تمام ذخائر نفتی اش محروم کرد و مشکلات مالی این کشور را تشدید کرد، امری که عمر البشیر آمریکا و تحریمهایش علیه سودان را برای آن سرزنش می کند.
در این شرایط اعتراض به گرانی نان به سرعت به اعتراضات سراسری در کشور منجر شد و معترضان خواستار آن شدند که عمرالبشیر بعد از ۳۰ سال از قدرت کناره گیری کند. عمرالبشیر با کودتای نظامی در سال ۱۹۸۹ روی کار آمد.
معترضان بعد از اعتراضات جسته و گریخته اکنون چند هفته است سازماندهی بهتری پیدا کرده اند و اعتراضات منظمی را هر پنجشنبه در خارطوم و دیگر شهرها برگزار می کنند.
اعتراضات در خارطوم با مشارکت هزاران نفر هر هفته ادامه دارد و زنان مشارکت وسیعی در این اعتراضات دارند. زنان از تبعیض جنسیتی در سودان شکایت دارند و امیدوارند با تغییر رژیم شرایط برابری برای زنان در کشور ایجاد کنند.
پاسخ نیروهای امنیتی
اعتراضات سه ماه گذشته سودان با واکنش شدید نیروهای امنیتی سودان مواجه شده است که با استفاده از شلیک گلوله، گاز اشکآور و نارنجکهای صوتی به رویارویی با معترضان پرداخته اند. در حالی که مقامات اعلام کردهاند که ۳۲ نفر از جمله ۳ افسر پلیس در این اعتراضات کشته شدهاند، فعالان مدنی ازجمله سازمان دیدهبان حقوق بشر در نیویورک می گویند که دست کم ۶۰ نفر در این اعتراضات کشته و صدها نفر زندانی شدهاند.
احزاب سیاسی اپوزیسیون؟
هیچ حزب سیاسی اپوزیسیونی رهبری اعتراضات سودان را در دست ندارد. منابع اهل سودان که با یورونیوز گفتگو کردهاند بر این نظرند که معترضان اعتمادشان را به تمام سیاستمداران از جمله احزاب اپوزیسیون از دست دادهاند.
یک منبع محلی به یورونیوز می گوید: «مردم سودان متقاعد شدهاند که احزاب اپوزیسیون پارلمان بجای منافع مردم دنبال منافع خودشان هستند.»
از سوی دیگر اتحادیه کارگران بصورت مخفی در کار سازماندهی اعتراضات و فراهم کردن کمکهای دارویی و اورژانسی برای معترضان هستند.
با اینکه اعتراضات سه ماه است ادامه دارد اما عمرالبشیر تاکنون نشان داده است که قصد ندارد در برابر معترضان کوتاه بیاید. این در حالی است که دولت البشیر با وعده هایی چون حل مشکلات اقتصادی و آزاد کردن زندانیان سیاسی قصد دارد معترضان را آرام کند. عمر البشیر همچنین با سفر به نقاط مختلف کشور و بسیج هوادارانش قصد دارد به معترضان نشان دهد که جامعه سودان از او حمایت می کند.
مطالبه اصلی معترضان این است که قانون اساسی به شکلی اصلاح شود که اجازه ندهد عمرالبشیر ۷۵ ساله بتواند بار دیگر در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ شرکت کند.
اعتراضات در سودان در حال افزایش است با این حال ناظران انتظار ندارند که در کوتاه مدت دولت عمر البشیر سقوط کند زیرا این رژیم پایه های قدرتمندی در سودان دارد. یک منبع در سودان به یورونیوز می گوید: «رژیم قدرتمندتر از آن چیزی است که معترضان فکر می کنند و ضعیفتر از آنچیزی که خودش فکر می کند.»