ایران بامداد شنبه اعلام کرد که حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در نزدیکی تهران در پی خطای انسانی روی داده است.
آگهیایران بامداد شنبه اعلام کرد که حادثه سقوط هواپیمای اوکراینی در نزدیکی تهران، در پی خطای انسانی روی داده است.
هواپیمای بوئینگ ۷۳۷ خطوط هوایی اوکراین با ۱۷۶ سرنشین بامداد چهارشنبه در محمود آباد شهریار سقوط کرد و تمام سرنشینان آن که ۳۲ نفر از آنها اتباع دیگر کشورها بودند، جان باختند.
پوشش لحظه به لحظه رویدادهای مربوط به سقوط هواپیمای اوکراینی را دنبال کنید.
نامه ظریف به اتحادیه اروپا درباره هواپیمای سرنگون شده
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در توئیتی نوشت که از وزیر خارجه ایران، نامه‌ای درباره هواپیمای سرنگون شده اوکراینی دریافت کرده است.
وی تاکید کرد که مهم است که ایران این رخداد غم‌انگیز را روشن کرد و قول تحقیقات کامل و مناسب داده است.
وی افزود که هر نوع گام مورد نیاز باید برداشته شود تا چنین فاجعه‌ای دیگر رخ ندهد.
توصیه آژانس ایمنی هوانوردی اروپا
آژانس ایمنی هوانوردی اروپا روز شنبه به شرکت‌های هواپیمایی توصیه کرد تا اطلاع ثانوی از پرواز در آسمان ایران خودداری کنند.
در اطلاعیه آژانس آمده است: «بر اساس اطلاعاتی که در اختیار داریم و با توجه به شرایط موجود به شرکت‌های هواپیمایی توصیه می‌کنیم به منظور پیشگیری از هرگونه خطر از پرواز در آسمان ایران در هر ارتفاعی خودداری کنند.»
نخست وزیر کانادا: برای کمک به خانواده‌های سوگوار اقدامات بیشتری خواهیم کرد
جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا پس از گفتگو با رئیس جمهوری ایران گفت که حسن روحانی به وی وعده داده است که تحقیقات کاملی درباره حمله انجام شود.
وی گفت که دولت برای کمک به خانواده‌های سوگوار اقدامات بیشتری خواهد کرد. آقای ترودو با بیان اینکه گروهی را مامور رسیدگی به خانواده قربانیان کرده گفت که تماس‌های لازم برای صدور ویزای خانواده و بستگان قربانیان گرفته شده است.
آنگلا مرکل: ایران گام مهمی برداشت
آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان روز شنبه در واکنش به اصابت موشک به هواپیمایی اوکراین گفت که اعتراف ایران «گام مهمی» بود و حال باید تحقیقات جامعی انجام شود.
وی گفت: «اینکه مقامات به مسئولیت را پذیرفتند خوب است، بر این باورم که همه کارها باید با مشارکت کشورهایی که شهروندان خود را از دست داده اند انجام شود تا راه حل پیدا و حقیقت به صورت کامل آشکار شود.»
خانم مرکل این سخنان را پس از دیدار با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در مسکو اظهار کرد.
رضا پهلوی: این جنایت علیه بشریت است
رضا پهلوی، فرزند پادشاه سابق ایران روز شنبه با انتشار توییتی مسئول مستقیم سقوط هواپیمای اوکراینی را متوجه علی خامنه‌ای دانست و نوشت: «رهبری که فرمان آتش به اختیار می‌دهد، مسوول مستقیم آن.»
وی همچنین گفت که سقوط هواپیما به دلیل اصابت موشک «خطای انسانی نیست؛ جنایت علیه بشریت است.» وی در پایان نوشت: «دیگر بس است. خامنه‌ای و رژیمش باید بروند.»
تهران؛ درگیری در مراسم گرامیداشت یاد قربانیان حادثه سقوط هواپیما
عصر شنبه صدها تن از شهروندان ایران در اعتراض به حادثۀ سقوط هواپیمای اوکراین همچنین برای گرامیداشت یاد قربانیان، در تهران دست به تجمع زدند که این تجمعات با دخالت نیروهای امنیتی به درگیری انجامید.
بوریس جانسون: درگیری بیشتر تنها به ضرر و فاجعۀ بیشتر منتهی خواهد شد
بوریس جانسون نخست‌وزیر بریتانیا، اعتراف ایران مبنی بر هدف گیریِ اشتباهی هواپیمای اوکراینی را «نخستین گام مهم» توصیف کرد و گفت: «اکنون باید برای انجام تحقیقات بین‌المللی کامل، شفاف و مستقل همچنین برای بازگرداندن کشته شدگان این حادثه به کشورهایشان اقدام شود.»
آقای جانسون حادثۀ سقوط این هواپیما را «غم انگیز» توصیف و اعلام کرد که بریتانیا با کشورهایی که در این حادثه آسیب دیده‌اند، از جمله کانادا و اوکراین همکاری خواهد کرد.
آگهیدر میان کشته شدگان این حادثه، دست‌کم نام چهار شهروند بریتانیایی دیده می‌شود. آقای جانسون تاکید کرد: «ما هر کاری که بتوانیم برای حمایت از خانواده‌های چهار قربانی این حادثه انجام خواهیم داد.»
او با اشاره به تنش‌های خاورمیانه نیز گفت: «بسیار حیاتی است که اکنون همۀ رهبران یک راه دیپلماتیک را برای حل و فصل درگیری‌ها در منطقه دنبال کنند... این حادثه غم انگیز، اهمیت تنش‌زدایی در منطقه را برجسته کرد. همه ما به وضح می‌توانیم ببینیم که درگیری بیشتر تنها به ضرر و فاجعۀ بیشتر منتهی خواهد شد.»
بادامچی: به جای پنهان‌کاری، تغییرات مدیریتی انجام شود
محمدرضا بادامچی، عضو کمیسیون اجتماعی مجلس در مجموعه پیامهای توییتری به این حادثه واکنش نشان داد. او نوشت: «اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح درباره «مورد اصابت قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی بر اثر بروز خطای انسانی و به‌صورت غیرعمد» باعث تاسف بسیار است. ساقط کردن هواپیمای مسافربری خطای بزرگی است. از نیروهای زحمتکش مسلح انتظار چنین خطایی نمی‌رود. اما خودداری از اعلام آن بسیار تلخ‌تر است.»
او در ادامه با نقد عملکرد مسئولان نوشت: «باید در همان لحظات اولیه، قبل از آنکه اعتماد عمومی خدشه‌دار می‌شد، این خبر به‌صورت صادقانه با مردم شریف ایران در میان گذاشته می‌شد. لازم است سریعا عاملان این اشتباه بزرگ مجازات شوند و به شایسته‌ترین وجه ممکن از خانواده داغدار جان‌باختگان عذرخواهی و دلجویی شود.»
آقای بادامچی پیامش را اینگونه پایان داد: «لازم است به‌جای پنهان‌کاری، اقدامات حقوقی فوری برای رسیدگی به این پرونده، تغییرات مدیریتی برای ارتقای کارآمدی و ارتقای زیرساخت‌های فنی لازم برای جلوگیری از تکرار چنین فجایعی انجام شود.»
آگهیاطلاعیه جدید سازمان هواپیمایی کشور
حسن رضایی‌فر، مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشور با انتشار اطلاعیۀ جدیدی اعلام کرد که پس از وقوع این حادثه در اولین فرصت، هماهنگی‌های لازم را با مراجع ذیربط انجام داده است. اما «متأسفانه علی‌رغم پیگیری‌های متعدد و مکرر سازمان هواپیمایی کشوری، تا زمان صدور اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح، هیچگونه اطلاع رسانی در خصوص موضوع اصابت موشک سامانه‌های پدافند به هواپیمای مسافربری کشور اوکراین، به این سازمان صورت نپذیرفته است.»
در ادامۀ اطلاعیه آمده است: «با توجه به اطلاعات رادار تقرب فرودگاه مهرآباد، تاکنون هیچگونه انحراف پروازی از سوی هواپیمای سانحه دیده به اثبات نرسیده است؛ البته این موضوع باید با استفاده از اطلاعات جعبه‌های سیاه هواپیما نیز مورد تایید قرار گیرد.»
اطلاعیه خاطرنشان می‌کند که «هواپیمای مذکور در قالب کریدورهای استاندارد و مورد تایید شبکه یکپارچه پدافند کشور در حال پرواز بوده است و هیچ مشکلی برای کنترل هواپیما از سوی خلبان گزارش نشده است.»
گفتگوی تلفنی رؤسای جمهور ایران و اوکراین
بنا بر اعلام رسانه‌ها قرار است روز شنبه حسن روحانی و ولودیمیر زلنسکی، رؤسای جمهور ایران و اکراین بصورت تلفنی دربارۀ حادثه شلیک موشک به سمت هواپیمای اوکراینی گفتگو کنند.
دو رئیس جمهور پیش از این در روز پنج‌شنبه نیز گفتگو تلفنی داشته‌اند که در جریان آن، آقای زلنسکی خواستار انجام تحقیقات شفاف و جامع دربارۀ این حادثه شده و از همتای ایرانی خود خواسته بود که کلیه اطلاعات لازم را برای بررسی علت وقوع این حادثه در اختیار تیم کارشناسان اوکراینی بگذارد.
آگهیرضاییفر: به ما اطمینان دادند که عملیات نظامی اتفاق نیفتاده است
حسن رضایی‌فر، مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی ایران اعلام کرد که امروز از طریق صدا و سیما متوجه شلیک موشک شده است.
او در گفتگو با ایسنا گفت: «اولین اقدامی که انجام دادم این بود که با مقامات ذیربط تماس گرفتم و همه مقامات ذیربط به من اطمینان دادند که در مرکز کشور چنین عملیات نظامی انجام نشده است. عملیاتی که سپاه پاسداران در پاسخ به آمریکایی‌ها انجام داده بود از محدوده غرب کشور و در ساعت ۱:۳۰ صبح انجام شد و این هواپیما در ساعت ۶:۱۸ در حوالی فرودگاه امام خمینی سقوط کرد و من چون این اطمینان را از مقامات گرفته بودم که عملیاتی در داخل انجام نشده، این خبر را اعلام کردم.»
او تاکید کرد: «در ساعت ۶:۲۵ این سانحه را به من خبر دادند و در ساعت ۶:۳۰ از مراجع ذیربط اطمینان حاصل کردم که هیچ عملیات نظامی در کشور اتفاق نیفتاده است و تا امروز هم از سیستم پدافندی کشور هیچ اطلاعی به من ندادند... شخصا به عنوان مدیرکل بررسی سوانح سازمان هواپیمایی کشور، این موضوع را هفت صبح امروز از طریق شبکه خبر صداوسیما متوجه شدم.»
او همچنین اعلام کرد که جعبه سیاه این هواپیما به دلیل آسیبی که به آن وارد شده، قابل خواندن نیست. آقای رضایی‌فر گفت: «قصد داریم جعبه سیاه را برای بررسی به اوکراین بفرستیم و مقامات کشورهای دیگر در این موضوع به ما کمک خواهند کرد و اگر در اوکراین هم نتوانیم آن را بازخوانی کنیم مقصد بعدی ما فرانسه است.»
لاریجانی: شناسایی عوامل قصور، مطالبه به حقی است که نباید از آن غفلت گردد
علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی ایران با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد: «بررسی ابعاد این خطا، وظیفه مهمی است که باید در اولویت کار دستگاه‌های ذیربط قرار گیرد. همچنین شناسایی عوامل قصور یا تقصیر در ایجاد این واقعه تاسف‌بار، مطالبه به حقی است که نباید از آن غفلت گردد.»
آگهیفرانسه: این حوادث تلخ ضرورت پایان دادن به تنش‌ها را یادآوری می‌کند
فلورانس پارلی، وزیر نیروهای مسلح فرانسه در واکنش به خبر سقوط هواپیمای اوکراین در پی شلیک موشک توسط ایران اعلام کرد: «مهم است که از آنچه روی داده، به عنوان فرصتی برای گفتگو و بحث [درباره پرونده هسته‌ای] استفاده کنیم. درسی که از حوادث تلخ روی داده از روزهای پایانی سال ۲۰۱۹ میلادی تا کنون گرفتیم، این است که باید به این تنش‌ها پایان داده شود.»
فاطمه حسینی: در برخورد با مقصران، پایین‌ترین رده اجرای عملیات مقصر شناخته نشود
فاطمه حسینی، نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی هشدار داد: «نباید در برخورد با مقصران، پایین‌ترین رده اجرای عملیات مقصر شناخته شود بلکه باید فوراً عوامل و مقصران در سطوح مدیریتی مجازات شوند.»
ایسنا به نقل از خانم حسینی نوشت: «آقای عابدزاده [رئیس سازمان هواپیمایی کشور] در دو سه روز گذشته مرتبا اظهارات مطرح شده در خصوص اصابت موشک را قاطعانه رد کرد، این‌ها برای مردم سوال است... عدم اتخاذ تمهیدات لازم برای پیشگیری از وقوع حادثه مثل لغو پروازها و نبود هماهنگی بین سازمان هواپیمایی کشوری و نیروهای مسلح سوالات متعددی است که مردم دارند.»
عذرخواهی سفیر ایران در لندن برای دادن اطلاعات اشتباه به رسانه‌های بریتانیا
حمید بعیدی‌نژاد، سفیر ایران در بریتانیا در پیامی توییتری نوشت: «دیروز در اظهاراتم برای رسانه‌های بریتانیا، یافته‌های رسمی مقامات مسئول در کشورم را انتقال دادم که [گفته بودند] امکان ندارد که موشکی شلیک شده و به هواپیما اصابت کرده باشد. بابت انتقال چنین اطلاعات نادرستی عذرخواهی می‌کنم و متاسفم.»
آگهیمجید انصاری: نحوه برخورد مسئولین با این حادثه، فاجعه بود
مجید انصاری، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در گفتگو با ایسنا، شلیک به سمت هواپیمای اوکراین را «یک فاجعه ملی» خواند و در ادامه افزود: «فاجعۀ مضاعف، نحوه برخورد مسئولین با حادثه واطلاع رسلانی درباره آن بود.»
او گفت: «مسئولین اولا موظف بودند با فاصله کم از زمان سقوط هواپیما نتیجه را اعلام کنند. ثانیا خیلی صریح و شفاف باید با پذیرش تقصیر از همه مردم عذرخواهی می‌کردند. نه اینکه در صدا و سیما برخی مسئولین بطور کل حتی فرضیه هدف قرار گرفتن هواپیما توسط موشک را هم رد بکنند... اصل مسئله به هیچ وجه قابل گذشت و مسامحه نیست؛ از سوی دیگر نحوه اطلاع رسانی و برخورد با این موضوع هم قابل گذشت نیست... باید با قاطعیت به هر دو مسئله، یعنی مسببان سقوط هواپیما و مسببان اطلاع ناقص رسیدگی شود.»
نمایندگان عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس: یک دروغ بزرگ گفته شد
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه در گفتگو با ایسنا گفت: «اینکه آقایان می‌گویند از شلیک موشک به هواپیما اطلاع نداشتند دروغ بزرگی است، دروغ بزرگ دیگر را کسانی مطرح کردند که به دنبال لاپوشانی این موضوع با استفاده از رسانه‌ها بودند.»
او تاکید کرد: «در این باره دو ضایعه جدی رخ داد؛ ضایعه اول سقوط این هواپیما بود که سرنشینان آن مظلومانه جان باختند، ضایعه دوم آفتی بود که از محل لاپوشانی این واقعیت نصیب کشور شد که جبران این آفت سنگین‌تر است... مجلس شورای اسلامی باید فردا در جلسه‌ای جوانب موضوع را مشخص کند باید مدعی‌العموم هم به تکلیف خود عمل کند و کسانی که این کار را انجام داده‌اند مجازات کند. این کار از لحاظ نظامی کاملا غیرحرفه‌ای بوده و باید مجازات شوند... کسانی که در این مدت لاپوشانی کردند و اشتباه گفتند باید این افراد هم مجازات شوند آسیبی که آنها وارد کردند بیشتر از آسیب اولیه است.»
آقای فلاحت پیشه در ادامه گفت: «در آن زمان کشور در شرایط جنگی به سر می‌برد لذا در وهلۀ اول نباید اجازه پرواز داده می‌شد. ما جنگ‌های مختلفی را دیده‌ایم که وقتی کوچکترین موشکی در منطقه شلیک می‌شود بلافاصله فرودگاه‌های منطقه به حالت آماده‌باش درآمده و پروازها تعلیق می‌شود. در این شرایط وقتی کشور در شرایط جنگی به سر می‌برد نباید اجازه پرواز داده می‌شد این جرم اولیه محسوب می‌شود.»
آگهیاو با اشاره به غفلت پدافند در این باره گفت: «طبق مقررات نظامی اگر حتی یک گلوله از هر جای ایران از تفنگی شلیک شود باید برای آن گلوله پرونده و صورت جلسه‌ای تشکیل شود که دلیل شلیک و عامل آن و آثارش مشخص شود. وقتی پدافند شلیک می‌کند که نتیجه آن هم سقوط هواپیما می‌شود بلافاصله پرونده تشکیل می‌شود پس اینکه آقایان می‌گویند دیر مطلع شدند اشتباه بزرگ دیگری است. باید همان ابتدا واقعیت قضیه اعلام می‌شد که شاهد این تبعات نبودیم.»
علی نجفی خوشرودی، دیگر عضو کمیسیون امنیت ملی نیز ضمن تاکید بر «استعفا و مجازات افراد ذیربط» گفت: «آقایان نقش تکنولوژی‌های مدرن و رسانه‌های آزاد در راستی آزمایی پیرامون چگونگی سقوط هواپیما را دست‌کم گرفته‌اند؛ اما با توجه به جان باختن تعدادی از اتباع کشورهای دیگر، این مسأله بازتاب بین‌المللی گرفت.»
مدیرعامل شرکت ناوبری هوایی ایران: برای لغو پروازها اختیاری نداریم
سیاوش امیرمکری، مدیرعامل شرکت فرودگاه‌ها و ناوبری هوایی ایران در مصاحبه با ایلنا دربارۀ علت عدم لغو پروازهای روتین در زمان حملۀ انتقامی ایران به پایگاه نظامیان آمریکا در عراق گفت: «نهاد و افرادی باید نسبت به لغو و تاخیر در انجام پروازها اقدام کنند که از موضوعات مطلع هستند. ما در مقام متولی شرکت فرودگاه‌های کشور از شرایط مطلع نبودیم.»
او تاکید کرد: «دستورالعمل لغو و تاخیر پروازها برای چنین موضوعاتی را پدافند اعلام می‌کند... ما موظف هستیم برنامه‌های روتین پروازی را انجام دهیم و از این موضوعات بی‌اطلاع بودیم. اختیار لغو یا تاخیر در پروازها به دلیل شرایط امنیتی در کشور را نداریم مگر اینکه از مرجعی به ما دستور بدهند.»
نماینده شیراز: آقای روحانی به جای بیانیه دادن مسئولان مربوطه را عزل کند
بهرام پارسایی، نماینده شیراز در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با ایلنا اعلام کرد: «مسئولانی که خطا کردند در هر رده‌ای که هستند یا استعفاء دهند و یا عزل شوند. بعد از آن باید پاسخگوی این بی‌دقتی و خطای نابخشودنی باشند.»
آگهیاو افزود: «نباید اعلام نظر شتاب‌زده و غیرحرفه‌ای از سوی رئیس سازمان هواپیمایی و کمیته بررسی که از طرف شخص آقای رئیس انتخاب شدند، صورت می‌گرفت... شبی که عملیات ایران اتفاق افتاد، بسیاری از شرکت‌های هواپیمایی خارجی پروازها‌یشان را در آسمان ایران و عراق لغو کردند، ما هم باید این کار را می‌کردیم و اگر قصد انجام این کار را نداشتیم باید دقتمان را بالا می‌بردیم.»
او با انتقاد از عملکرد حسن روحانی و دیگر مسئولان جمهوری اسلامی در این موضوع گفت: «آقای روحانی و بقیه عزیزان به دنبال بیانیه دادن نباشند. یک جو بی‌اعتمادی به علت تناقض‌گویی چند روز گذشته پیش آمده است. ابتدا آمدند و گفتند به ۱۲ دلیل امکان ندارد موشک به هواپیما خورده باشد اما این اتفاق افتاده است... امروز سازمان هواپیمایی و تیم بررسی سانحه اعتبارش مخدوش شده است... مدیران سازمان هواپیمایی افرادی هستند که به نظر من اهل فن نیستند، در مصاحبه هم مشخص بود با دستپاچگی و شتابزدگی بر خلاف قانون ایکائو قبل از باز شدن جعبه سیاه صحبت کردند... رئیس سازمان هواپیمایی و افرادی که همراه ایشان بودند در اعلام نقص فنی فکر می‌کردند که فقط مخاطبشان افکار عمومی داخلی است و می‌توانند مانند سایر موارد دیگر به نوعی بر روی عملکردشان سرپوش بگذارند اما این دفعه طرفشان سازمان‌های تخصصی جهانی بودند که باید پاسخ می‌دادند.»
آقای پارسایی با اشاره به سقوط پرواز تهران-یاسوج (۱۳۹۶) نیز گفت: «در قضیه سقوط هواپیمای آسمان با کارشناسی متوجه شدیم با پنهان‌کاری واقعیت را کتمان می‌کنند و ورود کمیسیون اصل ۹۰ هم باعث شد تا گزارش دروغ خطای خلبان منتشر نشود و بررسی‌ها ادامه داشته باشد.»
او تاکید کرد: «قطعا افکار عمومی خواهان استعفاء مسببان این اتفاق تلخ هستند ما هم به عنوان نماینده مجلس در کنارشان هستیم.»
نایب رئیس فراکسیون امید مجلس: این مردم چه گناهی کرده‌اند که ما مسئولانشان هستیم
خبرگزاری ایسنا به نقل از محمدرضا تابش، نایب رئیس فراکسیون امید مجلس شورای اسلامی نوشت: «سال‌هاست که فریاد می‌زنیم یکی از علل نارضایتی مردم ساختارهای فرسوده است که نیاز به اصلاحات اساسی دارد اما ما را با ضدیت با نظام متهم می‌کنند.»
آگهیاو افزود: «آنچه تجلی آن را در سقوط هواپیمایی اوکراینی دیدیم بارها خود را در حوادث مشابه نشان داده است چرا عبرت نگرفته و نمی‌گیریم؟ چرا به فکر چاره‌جویی نیستیم؟ چرا مصلحت‌سنجی‌های بی‌حاصل اعتماد عمومی را به باد داده است؟ این مردم چه گناهی کرده‌اند که ما مسئولانشان هستیم. آنها منابع، امکانات و مقدرات کشور را به دست ما سپرده‌اند تا برایشان عزت، رفاه، آسایش و آرامش به ارمغان بیاوریم.»
نماینده مردم اردکان در ادامه گفت: «متاسفم اذعان کنم در برخی تصمیم‌گیری‌ها، علم و تخصص به کنار نهاده می‌شود و مصلحت سنجی‌های عافیت طلبانه و بعضا چاپلوسانه و احساسی جای خود را به اتخاذ تصمیمات بر مبنای علم و منطق می‌دهد. مردم نجیبانه از کنار حوادث آبان‌ماه گذشتند و در تشییع پیکر شهید قاسم سلیمانی به میدان آمدند و روح وحدت و همدلی ملی را در جامعه متجلی کردند.»
او همچنین تاکید کرد: «انتساب هر موضوع و قضیه‌ای به دشمن کارساز نیست ما باید به فکر چاره‌جویی‌های اساسی برای اعمال مدیریت‌های کارآمد باشیم... در این حادثه یک چشم ما گریان برای از دست دادن این انسان‌های شریف، بافضیلت، مظلوم و بی‌گناه و چشم دیگر ما گریان از ناکارآمدی‌ها و پنهان کاری‌هایی است که وجدان جامعه را می‌آزارد.»
دستور ابراهیم رئیسی به سازمان قضایی نیروهای مسلح برای پیگیری قضایی این حادثه
ابراهیم رئیسی، رئیس قوه قضائیه ایران به رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح دستور داد تا «سازمان قضایی نیروهای مسلح در اسرع وقت با دریافت و جمع آوری مستندات مربوط به ستاد کل نیروهای مسلح، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سازمان هواپیمایی کشور و اخذ توضیح از مقامات مسئول مطلع، نسبت به شناسایی واقعیت قضایی مقصرین بروز این حادثه» اقدام کنند و او را «به صورت مستمر» در جریان رسیدگی به این پرونده قرار دهند.
واکنش کانادا: خواستار شفافیت ایران و انجام تحقیقات کامل هستیم
جاستین ترودو، نخست‌وزیر کانادا خواستار «شفافیت» ایران در این پرونده شد تا به این ترتیب انجام «تحقیقات کامل ودقیق» دربارۀ این حادثه ممکن شود.
آگهیآقای ترودو در بیانیه‌ای اعلام کرد: «اولویت ما در این پرونده، روشن شدن ابعاد این حادثه از مسیر شفافیت و عدالت است... این یک تراژدی ملی است و همه کانادایی‌ها عزادار هستند. ما به همکاری با شرکای خود در سراسر جهان ادامه می‌دهیم تا این اطمینان حاصل شود که یک تحقیق کامل و دقیق انجام شده است.»
آقای ترودو افزود: «دولت کانادا انتظار همکاری متقابل مقامات ایرانی را دارد.»
رئیس جمهوری اوکراین خواستار مجازات عاملان شد
در یکی از اولین واکنش‌های بین‌المللی به اطلاعیه ستاد کل نیروهای مسلح ایران، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین خواستار مجازات عاملان سقوط هواپیما و پرداخت غرامت به خانواده‌های قربانیان شد. وی با انتشار پیامی در فیسبوک از ایران خواست تا «عدالت» را برای عاملان حمله اجرا کند.
واکنش حسن روحانی
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران نیز با انتشار اطلاعیه‌ای اعلام کرد که «جمهوری اسلامی ایران از این اشباه فاجعه‌بار بسیار متاسف است».
او ضمن تسلیت به خانواده‌های قربانیان این حادثه، اعلام کرد که به کلیه دستگاه‌ها ذیربط دستور داده است که «تمامی اقدامات را برای جبرای، همدردی و دلجویی از خانواده جان‌باختگان انجام دهند».
آگهیاو با اشاره به کشته شدن اتباع خارجی در این حادثه نیز نوشت: «وزارت امور خارجه، همکاری کامل کنسولی برای شناسایی و بازگرداندن پیکرهای قربانیان به خانواده‌هایشان را به عمل می‌آورد.»
حسن روحانی افزود: «این حادثه دردناک موضوعی نیست که به سادگی بتوان از کنار آن گذشت. می‌بایست تحقیقات تکمیلی برای شناسایی کلیه علل و عوامل این فاجعه ادامه یافته و مسببین این اشتباه نابخشودنی مورد پیگرد قانونی قرار گرفته و نتایج به استحضار ملت شریف ایران و خانواده‌های قربانیان برسد. همچنین ضرورت دارد برای رفع نقاط ضعف سامانه‌های پدافندی کشور، ترتیبات و تمهیدات لازم اتخاذ گردد تا هرگز چنین فاجعه‌ای تکرار نشود.»
واکنش وزیر خارجه ایران
محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز ضمن عذرخواهی، آمریکا را عامل شرایط بحرانی منجر به هدف قرار گرفتن هواپیمای اوکراینی دانست.
آقای ظریف در پیامی توییتری نوشت: «روزی غم‌انگیز. نتایج اولیه تحقیقات داخلی نیروهای مسلح نشان داد که خطای انسانی آنهم در زمانی بحرانی به دلیل ماجراجویی‌های آمریکا باعث وقوع فاجعه شده است. تاسف، عذرخواهی و تسلیت عمیق ما به ملت‌مان، خانواده‌های قربانیان و به ملت‌هایی که از این حادثه آسیب دیده‌اند.»
بیانیه ستاد کل نیروهای مسلح
ستاد کل نیروهای مسلح ایران در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که این حادثه «بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد» روی داده است زیرا در آن زمان با توجه به «افزایش بی‌سابقه تحرکات هوایی در منطقه، نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران به منظور پاسخگویی به تهدیدات احتمالی در بالاترین سطح آماده‌باش» قرار داشتند.
آگهیدر این اطلاعیه آمده است که به محض اطلاع از وقوع این حادثه، آنهم «در بحبوحه تهاجم موشکی به پایگاه آمریکای جنایتکار و احتمال تاثیر اقدامات نظامی در این حادثه» ستاد کل نیروهای مسلح اقدام به تشکیل هیأت بازرسی، متشکل از کارشناسان فنی و عملیاتی آنهم مستقل از سازمان هواپیمایی کشوری کرده است.
نتیجۀ بررسی‌های این هیأت نشان داده است: «پرواز شماره ۷۵۲ خطوط هوایی اوکراین از فرودگاه امام خمینی حرکت نموده و درهنگام چرخش، کاملاً در حالت نزدیک شونده به یک مرکز حساس نظامی سپاه و در ارتفاع و شکل پروازی یک هدف متخاصم قرار می‌گیرد که در این شرایط بر اثر بروز خطای انسانی و به صورت غیرعمد، هواپیمای مذکور مورد اصابت قرار گرفته که متاسفانه موجب به شهادت رسیدن جمعی از هموطنان عزیز و جان باختن تعدادی از اتباع خارجی می‌گردد.»
در پایان اطلاعیه، این ستاد ضمن «عذرخواهی به خاطر خطای انسانی پیش آمده» اعلام کرده است که «اطمینان کامل می‌دهد با پیگیری انجام اصلاحات اساسی در فرآیندهای عملیاتی در سطح نیروهای مسلح، امکان تکرار این گونه خطاها را غیرممکن ساخته و بلافاصله مقصر آن را به سازمان قضایی نیروهای مسلح معرفی نماید تا با خطاهای صورت گرفته برخورد قانونی صورت گیرد.»
اطلاعیه بامداد شنبۀ ستاد کل نیروهای مسلح ایران در حالی منتشر می‌شود که پیش از این ایران ادعاهای مربوط به سقوط این هواپیما بر اثر برخورد موشک را به کلی مردود دانسته بود.