ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین اعلام کرد که پیشنهاد ایران برای پرداخت غرامتی ۸۰ هزار دلاری به خانواده قربانیان پرواز ۷۵۲ این کشور را رد کرده است و پرونده این حادثه را به دادگاه بین‌المللی خواهد برد.
آگهیبا استناد به مکالمات منتشر شدۀ برج مراقبت تهران با خلبان یک هواپیمای داخلی، بسیار محتمل بوده که هواپیمایی کشوری و به تبع آن دولت ایران از همان لحظۀ سرنگون شدن هواپیمای اوکراینی در بامداد ۱۸ دی ماه، کاملا از علت انفجار و سقوط هواپیما آگاه بوده باشند.
خبرگزاری «یونیان» اوکراین روز یکشنبه بخشی از مکالماتی را منتشر کرده که میان برج مراقبت فرودگاه تهران و خلبان ایرانیِ یکی دیگر از هواپیماهای در حال پرواز در نزدیکی تهران رد و بدل شده بود.
پس از انتشار این فایل صوتی، ولودیمیر زلنسکی رئیس جمهور اوکراین نیز ادعا کرد که به لطف سرویس‌های اطلاعاتی این کشور، اوکراین موفق به دستیابی به این فایل صوتی شده است.
او گفت: «انتشار این فایل ثابت می‌کند که طرف ایرانی از همان ابتدا می‌دانسته است که یک موشک به این هواپیما اصابت کرده است. آنها در همان زمان سقوط این را می‌دانستند.»
او با اشاره به اینکه کی‌یف همواره ادعای تهران مبنی بر اینکه نقص فنی علت وقوع این حادثه بوده را رد کرده است، افزود: «ما می‌دانستیم که چنین چیزی نبوده است. من پیش از این هم در این باره صحبت کردم اما نه خیلی واضح.»
محتوای فایل صوتی چیست؟
بر اساس فایل صوتی پخش شده از این مکالمه، خلبان هواپیمای غیرنظامی متعلق به شرکت هواپیمایی «آسمان» هم شاهد پرتاب موشک بوده است و هم انفجار آن؛ امری که نشان می‌دهد مقامات جمهوری اسلامی ایران از همان لحظۀ سرنگونی این هواپیما دقیقا می‌دانستند که علت واقعی سقوط، موشک بوده است با این وجود برای چند روز اقدام به پنهان کاری کرده‌اند.
در گزارش این خبرگزاری آمده است: «این فایل صوتی نشان می دهد که سازمان هواپیمایی ایران نه تنها از علت واقعی این سقوط خبر داشته، بلکه این فایل صوتی ثابت می‌کند که ایرانی‌ها موشک را از همان لحظۀ پرتاب تا زمانی که به هواپیمای اوکراینی برخورد کرده است، دیده‌اند.»
پرواز شماره PS752 خطوط هوایی اوکراین بامداد ۸ ژانویه فرودگاه بین‌المللی تهران را ترک کرده است و همزمان، خلبان هواپیمای داخلی دیگری یعنی «پرواز شماره EP3768 شیراز-تهران متعلق به شرکت هواپیمایی آسمان» که در حال آماده شدن برای فرود در تهران بوده، پرتاب موشک و برخورد آن به هواپیمای اوکراینی را دیده است.
در ادامه، متن این مکالمه که کمی بیش از سه دقیقه طول کشیده است، می‌آید:
خلبان پرواز شیراز-تهران: «منطقه تقریبا ساعت .... رو هدینگ ۳۲۰ (جنوب غربی)هست، منطقه اکتیوه؟»
برج مراقبت: «جی پی اس... [در ادامه از برج مراقبت جمله‌ای نامفهوم شنیده می‌شود].»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «یک سری نورهایی مثل موشکه، چیزی هست؟»
برج مراقبت: «۳۲۰؟ منطقه نه. چند مایلی؟ کجا؟»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «محلش رو نمی‌تونم تشخیص بدم ولی فکر کنم طرف پیام کرج اینا باشه.»
برج مراقبت: «چند مایلی؟ کجا؟»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «الان ما نورش رو می‌بینیم از اینجا.»
برج مراقبت: «چیزی به ما گزارش نشده... چه جوریه نورش، به چه صورته؟»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «نور موشکه دیگه.»
آگهیبرج مراقبت: «به سمت شهر که احیانا حرکت نمی‌کند؟ نه؟»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «شاید... نه نه از اونجا بلند شد... یک همچین چیزی.»
برج مراقبت: «به ما چیزی گزارش نشده؛ ولی شما مراقب باشید.»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «باشه دارم به مسیر فرود می‌رسم.»
برج مراقبت: «پرواز بین‌المللی اوکراین ۷۵۲، پیام را دریافت می‌کنید؟» برج مراقبت تهران بارها این سوال را تکرار می‌کند اما از هواپیمای اوکراینی پاسخی نمی‌شنود.
آگهیبرج مراقبت: «آسمان ۳۷۶۸، از اون بالا چیز دیگری می‌بینید؟»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «مهندس جان، انفجار بود. یک نور بسیار بزرگی دیدیم. نمی‌دونم چی بود واقعا.»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «برای ما نرماله همه چیز؟»
برج مراقبت: «آره فکر نمی‌کنم مشکلی برای شما باشه.»
خلبان پرواز شیراز-تهران: «انشاالله.»
آگهیواکنش ایران به انتشار فایل صوتی برج مراقبت
حسن رضایی‌فر، مدیرکل سوانح سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرد: «این فایل از مجموعه اسنادی بوده که در تیم مشترک بررسی سانحه هوایی در اختیار گروه کارشناسان اوکراینی قرار گرفته است. این اقدام اوکراینی‌ها سبب شد دیگر هیچ سندی به آنها ارائه ندهیم.»
بنا بر گزارش خبرگزاری مهر، رضایی‌فر افزود: «در حال حاضر تیم اوکراینی کشور را ترک کرده و فعلاً هیچ گروه کارشناسی از کشورهای ذی‌نفع در این پرونده که بر اساس انکس ۱۳ ایکائو (سازمان جهانی هوانوردی) می‌توانند همزمان در حین بررسی‌های کارشناسی کشور محل وقوع سانحه حضور داشته باشند، در ایران حاضر نیستند.»
ناخشنودی اوکراین از غرامت ۸۰ هزار دلاری ایران
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهور اوکراین اعلام کرد که پیشنهاد ایران برای پرداخت غرامتی ۸۰ هزار دلاری به خانواده قربانیان پرواز ۷۵۲ این کشور را رد کرده است.
او گفت: «آنها بلافاصله پیشنهاد پرداخت ۸۰ هزار دلار به هر یک از خانواده‌های قربانیان را دادند اما ما با این پیشنهاد موافقت نکردیم. به نظر من این غرامت کافی نیست. وقتی بیوۀ یکی از کشته شدگان می‌گوید که همسرش نان‌آور خانواده بوده و اکنون با وجود اینکه شغلی ندارد باید فرزندش را به دانشگاه بفرستد، ۸۰ هزار دلار برای او کافی نیست. اگرچه زندگی انسان با هیچ رقم پولی قابل مقایسه نیست اما ما به دنبال پرداخت هزینه‌های بیشتری [از سوی ایران] خواهیم بود.»
رئیس جمهور اوکراین تاکید کرد که جبران خسارت این حادثه به شکل‌های گوناگون انجام خواهد شد. او با اشاره به اینکه دولت اوکراین نیز آماده است تا به خانواده هر کدام از قربانیان مبلغ ۸ هزار دلار پرداخت کند، گفت: «بخش دیگری از غرامت نیز از سوی شرکت بیمۀ هواپیمای بین‌المللی اوکراین پرداخت می‌شود. با این حال وضعیت پیچیده است و برای شرکتهای بیمه، کار با طرف ایرانی به دلیل تحریم‌های این کشور آسان نیست.»
آگهیولودیمیر زلنسکی همچنین اعلام کرد که دولتش پرونده این حادثه را به دادگاه بین‌المللی خواهد برد.