رئیس جمهوری فعلی قاعدتا باید پس از پایان چهارمین دوره ریاست جمهوری خود در سال ۲۰۲۴ از قدرت کنار برود. اما مصوبه مورد بحث می‌گوید شمار دوره‌های ریاست جمهوری پیشین برای «رئیس جمهوری کنونی» به حساب نخواهد آمد.
آگهیطرح اصلاح قانون اساسی روسیه برای تسهیل ریاست جمهوری مجدد پوتین چهارشنبه ۲۱ اسفند (۱۱ مارس) در دوما، مجلس این کشور تصویب شد و شورای فدراسیون روسیه نیز آن را تأیید کرد.
بر اساس این طرح که حزب حاکم روسیه، «روسیه متحد» آن را به دوما پیشنهاد داده بود، با اعمال تغییراتی در قانون اساسی، دوره‌های پیشین ریاست ولادیمیر پوتین در گذشته نادیده گرفته شده و او خواهد توانست برای دو دوره ۶ ساله پیوسته و در مجموع ۱۲ سال دیگر برای ریاست جمهوری نامزد شود.
چه چیزی اصلاح می‌شود؟
قانون اساسی کنونی روسیه برای شمار دوره‌های ریاست جمهوری محدودیت قائل است. بر اساس این قانون، دوره ریاست جمهوری ۶ سال است و هیچ کس نمی‌تواند بیشتر از دو دوره متوالی رئیس جمهوری باشد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
بنابراین ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری فعلی روسیه قاعدتا و بر اساس همین قانون موظف است پس از پایان چهارمین دوره ریاست جمهوری خود در سال ۲۰۲۴ از قدرت کنار برود. اما مصوبه مورد بحث می‌گوید شمار دوره‌های ریاست جمهوری پیشین برای همه از جمله رئیس جمهوری کنونی به حساب نخواهد آمد.
به تعبیر دیگر، در صورت تصویب نهایی این طرح، کنتور دوره‌های ریاست جمهوری پوتین به قول رسانه‌های این کشور، «صفر» شده و او نه تنها می‌تواند بلافاصله بعد از این دوره دوباره از اول نامزدی خود برای ریاست جمهوری را اعلام کند، بلکه در صورت پیروزی در دوره بعد از آن هم خواهد توانست نامزد شود. به این ترتیب امکان ریاست جمهوری پیوسته ولادیمیر پوتین تا سال ۲۰۳۶، یعنی تا سن ۸۳ سالگی او فراهم خواهد شد.
لایحه پیشنهادی اصلاح قانون اساسی می‌بایست سه بار در مجلس به رأی گذاشته می‌شد. نمایندگان دوما روز چهارشنبه ۱۱ مارس (۲۱ اسفند) برای سومین بار با اکثریت آرا به این لایحه رأی دادند و مصوبه خود را برای تأیید به «شورای فدراسیون» فرستادند که نهادی معادل مجلس سنا به شمار می‌رود.
پوتین: کشور هنوز به بلوغ سیاسی نرسیده است
ولادیمیر پوتین روز سه‌شنبه شخصا در دومین نشست مجلس برای رأی‌گیری لایحه اصلاحیه حضور یافت و حمایت خود را از آن اعلام کرد. وی در سخنرانی خود در برابر نمایندگان گفت که موافق محدودیت گذاشتن برای دوره‌های ریاست جمهوری است، اما این محدودیت باید در زمانی گذاشته شود که کشور به گفته او به «بلوغ سیاسی» رسیده باشد.
ولادیمیر پوتین گفت: «پیشنهاد حذف محدودیت دوره ریاست جمهوری برای هر شخصی از جمله رئیس جمهور فعلی یک گزینه است اما با یک شرط؛ و آن این که دادگاه قانون اساسی حکم رسمی صادر کند که چنین اصلاحیه‌ای با اصول و مفاد قانون اساسی مغایرت ندارد.»
وی با یادآوری این که فرانکلین روزولت در چهار دوره متوالی از ۱۹۳۳ تا ۱۹۴۵ میلادی رئیس جمهوری آمریکا بوده، از این شخصیت به عنوان نمونه‌ای تاریخی یاد کرد که به دلیل وجود تنش در كشورش بدون محدودیت و به طور پیوسته مسئولیت خود را ادامه داده است. بعد از مرگ روزولت، قانون اساسی آمریکا تغییر کرد و ریاست جمهوری در این کشور به دو دوره پیوسته محدود شد.
ولادیمیر پوتین در بیان شباهت شرایط کشورش به دوران ریاست جمهوری روزولت در آمریکا گفت: «در شرایطی که کشور ما شوک‌ها و مشکلات کنونی را تجربه می‌کند، مطمئناً ... ثبات مهم‌تر است و باید در اولویت باشد.»
وی همچنین در توجیه حمایت خود از طولانی‌تر شدن دوران ریاست جمهوری‌اش گفت که روسیه در شرایط کنونی هنوز در حال بهبود یافتن از درد ناشی از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال ۱۹۹۱ است.
بعد از این چه خواهد شد؟
شورای فدراسیون روسیه ساعاتی پس از تصویب اصلاحیه مجلس آن را تأیید کرد. این مصوبه اکنون باید برای امضا رئیس جمهوری به کاخ کرملین رفته و پس از آن به دادگاه قانون اساسی ارسال شود.
به فیسبوک یورونیوز فارسی بپیوندید
قانون اساسی نیز به نوبه مصوبه را بررسی کرده و در صورت عدم منافات آن با دو اصل اول قانون اساسی، مجوز برگزاری همه‌پرسی برای تأیید نهایی و اجرای آن را به دولت می‌دهد.
منتقدان چه می‌گویند؟
الکسی ناوالنی، سیاستمدار منتقد کرملین گفته است که به باور او پوتین با این اصلاحیه راه را برای ریاست جمهوری ابدی خود گشوده است.
ایوان ژدانوف شخصیت دیگر مخالف دولت مسکو از این هم فراتر رفته و با «کودتا» خواندن این مصوبه آن را محکوم کرد.
برخی کنشگران مخالف پوتین گفته‌اند که قصد دارند علیه آنچه که آنها آن را «بازنویسی قانون اساسی به نفع طبقه برگزیده حاکم» خوانده‌اند، دست به اعتراض بزنند. یکی از این گروه‌های مخالف دولت پوتین نیز گفته که برای برگزاری تظاهرات علیه این مصوبه در روز ۲۱ مارس درخواست داده است.
آگهیبا این حال به نظر نمی‌رسد که تجمعی در مخالفت با این مصوبه شکل بگیرد زیرا دولت مسکو در اواخر روز سه شنبه با انتشار بیانیه‌ای به دلیل نگرانی از خطر شیوع گسترده ویروس کرونا، تمامی تجمعات بیش از ۵ هزار نفر را تا ۱۰ آوریل ممنوع اعلام کرده است.