«در فرودگاه مشهد بعد از اینکه کارت پرواز صادر و بارهای مسافران به هواپیما منتقل شد، پلیس مهاجرت از مسافران جریمه مطالبه کرد و عده‌ای سرگردان مانده بودند که چگونه پول جریمه را تهیه کنند. پرداخت جریمه هم حساب و کتابی نداشت و بعد از دریافت پول هیچ رسیدی داده نمی‌شد که نشان دهد جریمه پرداخت شده است.»
آگهیبعد از گذشت چند ماه از شیوع کرونا در ایران و پایان قرنطینه در این کشور، سرانجام اولین پرواز به مقصد کابل از فرودگاه هاشمی‌نژاد مشهد انجام شد.
بسیاری از مسافران افغان که در ماه‌های اخیر در انتظار بازگشت به افغانستان بودند و تلاش داشتند که از طریق این پرواز به کابل برسند، با اتفاقات غیرمنتظره‌ای مواجه شدند.
عده‌ای از مسافران این پرواز می‌گویند که بخاطر قرنطینه و تعلیق پروازها، مهلت ویزایشان تمام شده و پلیس مهاجرت اعلام کرده بود که تاریخ ویزایشان را تا پایان اردیبهشت ماه تمدید کرده است اما بعد از این تاریخ، حضورشان غیرقانونی خواهد بود.
هر ساله با شروع تعطیلات زمستانی و پایان سال تحصیلی در افغانستان، صدها تحصیلکرده دانشگاهی برای گذراندن تعطیلات در کنار بستگانشان به ایران سفر می‌کنند. این مسافران کسانی هستند که از چند دهه به این سو در جامعه ایران به عنوان مهاجر زندگی کرده‌اند و بعد از پایان تحصیلاتشان در ایران برای کار در دانشگاه‌ها، ادارات و موسسات به افغانستان بازگشته‌اند و شیوع گسترده کرونا در ایران و افغانستان و مقررات قرنطینه باعث تعطیلی سه ماهه پروازهای بین دو کشور شد.
تمدید نمی‌کنیم، جریمه بدهید
محمد صادقی، استاد دانشگاه که بلیت دو طرفه هوایی داشت و به همراه خانواده‌اش در دوره تعطیلات زمستانی به ایران رفته بود تا بستگانش را ملاقات کند، از مسافران این پرواز بود. اولین پرواز در شرایطی بود که ۵ روز از پایان مهلت پلیس مهاجرت ایران می‌گذشت. او قبل از پایان مهلت پلیس مهاجرت ایران، به شرکت کفالت و اداره گذرنامه مراجعه کرد.
وی به یورونیوز می‌گوید: «گفتم جناب سرهنگ، این بلیت من است که بوک کردم و اولین پروازتان سه‌شنبه است. من می‌توانم همین چند روز را تمدید کنم. با لحن بی‌ادبانه‌ای گفتند: ما کاری نمی‌توانیم بروید، فرودگاه و آنجا جریمه بدهید. من گفتم چرا جریمه بدهم؟ من قبل از مهلت تعیین شده‌تان به شما مراجعه کردم. در فرودگاه مشهد هم همین اتفاق تکرار شد. آنها گفتند: شما باید جریمه بدهید، هر نفر به ازای هر روز باید ۹۰ هزار تومان بدهد. من هر چه استدلال کردم که قبل از پایان مهلت ویزا مراجعه کردیم، گفتند شما تخلف کردید گفتند باید زمینی می‌رفتید. گفتم منطق شما چیست؟ اگر من می‌توانستم با فرزندانم علیرغم ناامنی‌ها زمینی می‌رفتم و بلیت رفت و برگشت هوایی نمی‌خریدم. بالاخره از روی ناچاری و اجبار دیدم ممکن است که مانع ورود ما به هواپیما شوند. مبلغ یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومن برای ۴ نفر پرداخت کردم.»
بر اساس مقررات بخش کنسولی وزارت خارجه ایران، درخواست کنندگان ویزای توریستی در افغانستان باید ۸۰ یورو به سفارت ایران بپردازند و بسیاری از این مسافران ملزم به خرید بلیت دو طرفه رفت و برگشت از شرکت هواپیمایی طرف قرارداد سفارت ایران هستند تا بتوانند به این کشور سفر کنند و مجاز به گرفتن ویزای زمینی نیستند.
عده‌ای از مسافران می‌گویند که در روز پرواز با بی‌نظمی و عدم رعایت فاصله مناسب در فرودگاه هاشمی‌نژاد مشهد مواجه بودند. بعد از اینکه کارت پرواز صادر شده و بارهای مسافران به هواپیما منتقل شده بود، پلیس مهاجرت مستقر در فرودگاه از مسافران جریمه مطالبه می‌کرد و عده‌ای از آنها سرگردان مانده بودند که چگونه پول جریمه را تهیه کنند.
فاطمه اصغرزاده، کارمند، یکی دیگر از مسافران به یورونیوز می‌گوید: «من تصور نمی‌کردم که در اولین پرواز از من مطالبه جریمه کنند. چون شرایط استثنایی بخاطر شیوع کرونا و قرنطینه وجود داشت و ما امکان بازگشت در موعد مقرر نداشتیم و چنین قانونی نبوده. پلیس در پاسخ به ما گفتند دهنت را ببند. بیجا کردید هوایی آمدید. گفتند بروید از مرز دوغارون. پیرزن و پیرمردهایی در پرواز با ما بودند که به شدت گریه می‌کردند و می‌گفتند: ما پولی نداریم که جریمه بپردازیم. حتی پرداخت جریمه هیچ حساب و کتابی نداشت و بعد از دریافت پول هیچ رسیدی به ما داده نمی‌شد که نشان دهد ما جریمه پرداخت کرده‌ایم.»
یکی از مسافرانی که با سه فرزندش در این پرواز به کابل آمده بود و نخواست که نامش فاش شود، می‌گوید که بخاطر شیوع کرونا و بسته بودن پروازها به اداره گذرنامه در تهران مراجعه کرده بود تا مهلت ویزایش را تمدید کند. او می‌گوید که اداره گذرنامه، ویزایش را تمدید نکرد و به او گفته شد که ممکن است سی هزار تومان به عنوان جریمه از وی گرفته شود ولی در فرودگاه مشهد، یک میلیون و ۴۰۰ هزار تومان از وی بعنوان جریمه گرفته شد و این مبلغ برای او غافلگیر کننده بود. او ادامه می‌دهد: «من نتوانستم این پول را پرداخت کنم و از عمویم قرض کردم. پلیس مهاجرت مستقر در فرودگاه به من گفت که قبل از پایان مهلت ویزایت باید از طریق مرز زمینی از ایران خارج می‌شدی، در حالیکه یکی از بستگان من در هرات مانده است و بخاطر بسته بودن مرز زمینی نتوانسته به ایران برگردد. من با فرزندان کوچکم نمی‌توانم مسیر طولانی زمینی را تا کابل بیایم، در حالیکه راه‌های زمینی امنیت ندارد. زن دیگری مثل من در فرودگاه با فرزندانش بود که گریه می‌کرد و می‌گفت که پولی برای پرداخت جریمه ندارد و پلیس مهاجرت به وی می گفت که برود از بستگانش پول بگیرد، اینکه پولی نداری به ما مربوط نیست.»
برنامه‌ای برای شروع پروازها نداریم
گزارشگر یورونیوز در تماس با اداره گذرنامه مشهد تلاش کرد تا نظر این اداره را درباره این پرواز بپرسد اما موفق به برقراری ارتباط با این اداره نشد.
محمد قاسم وفایی زاده، رئیس اداره حمل و نقل و هوانوردی افغانستان به یورونیوز می‌گوید: «از جریان برخورد و نوع برخورد در فرودگاه مشهد ما اطلاعی نداریم. بررسی‌های خودمان را در اینباره انجام می‌دهیم. توقف پروازها بخاطر تمصوبه کابینه وزیران [افغانستان] صورت گرفت و تا زمانیکه مصوبه جدیدی از طرف کابینه یا کمیته اضطراری مبارزه با کرونا صورت نگیرد، ما برنامه‌ای برای شروع پروازها نداریم باید ببینیم کمیته اضطراری مبارزه با کرونا چه تصمیمی می‌گیرد.»
مقامات وزارت صحت عامه افغانستان، وضعیت شیوع کرونا را در این کشور نگران کننده می‌دانند و اعلام کرده‌اند که ممکن است تا یک ماه دیگر، شیوع کرونا به وضعیت فاجعه باری برسد و به همین دلیل بسیاری از پروازهای داخلی و خارجی این کشور به حالت تعلیق درآمده است.
ده‌ها مسافر بخاطر مقررات قرنطینه و شیوع کرونا در ایران نتوانسته‌اند به افغانستان بازگردند و مهلت ویزاهایشان تمام شده است و شرایط سفر به افغانستان با وجود ناامنی‌ها از طریق مرز زمینی را ندارند.