ادوارد کالستون؛ تاجر برده که بریتانیایی‌ها مجسمه‌اش را به آب انداختند کیست؟

زانو زدن روی گردن مجسمه ادوارد کالستون تاجر برده بریتانیایی
زانو زدن روی گردن مجسمه ادوارد کالستون تاجر برده بریتانیایی Copyright Ben Birchall/AP
نگارش از نیما قدکپور
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

سرنگونی مجسمه ادوارد کالستون، تاجر برده در قرن ۱۷و ۱۸ میلادی، توسط معترضان به نژادپرستی واکنش های زیادی را برانگیخت و خبرساز شد. چرا برخی سرنگونی مجسمه او را «جرم» می دانند؟

آگهی

بسیاری از شهرهای اروپایی شنبه و یکشنبه گذشته صحنه اعتراضات به خشونت پلیس و نژادپرستی در پی درگذشت جورج فلوید، سیاه پوست آمریکایی در بازداشت پلیس بود. اعتراضاتی که در برخی از شهرها به تنش بین نیروهای پلیس و معترضان انجامید.

اما در بریستول بریتانیا اتفاقی کم سابقه افتاد. معترضان به نژادپرستی، مجسمه ادوارد کالستون، تاجر برده در دهه هفدهم و هجدهم میلادی را در یکی خیابانهای مرکزی شهر پایین کشیده و آنرا به درون رودخانه انداختند.

Ben Birchall/AP
انداختن مجسمه بداخل رودخانهBen Birchall/AP

این حرکت معترضان با واکنش های متفاوتی همراه شد. عده ای از جمله بخش عمده ای از سیاستمداران این حرکت را «جرم»‌ دانستند. در مقابل،‌ برخی دیگر از جمله شهردار بریستول،‌ با معترضان همراه شدند. 

مارتین رییس در این باره اظهارنظر کرد و گفت:‌‌ «مردم بریستول، آنهایی که نمی‌خواستند این مجسمه در وسط شهرشان باشد جمع شدند و این وظیفه من است که میان مردم همبستگی ایجاد کنم و صدای این افراد را و حقانیت آنها را که این مجسمه برایشان نوعی اهانت شخصی محسوب می‌شود بشنوم.»‌

شهردار بریستول تاکید کرد که صبر و تحمل برخی از شهروندان تمام شده است وخود آنها احساس کردند که باید این مجسمه سرنگون شود. شهرداری بریستول نهایتا مجسمه را از رودخانه بیرون کشید تا به موزه ای در شهر منتقل کند.

آیا عوامل سرنگونی مجمسه ادوارد کالستون مجرم هستند؟‌

در مقابل سخنان شهردار بریستول، ساجد جاوید، نماینده مجلس عوام و وزیر پشین در کابینه دولت محافظه کار، در صفحه توئیتش نوشت که به عنوان کسی که در بریستول بدنیا آمده و از مجسمه یک تاجر برده درد و تنفر دارد اما شهروندانی که مجسمه را پائین کشیدند «مرتکب جرم»‌ شده اند در حالیکه می شد « مجسمه را با روشی دموکراتیک از خیابان بریستول برداشت.»‌

کی‌یر استارمر،‌ رهبر جدید حزب کارگر بریتانیا هم با حفظ دیپلماسی گفت که « سرنگون کردن یک مجسمه تاریخی کار درستی نبوده ... البته مدتها پیش باید این مجمسه از خیابان های بریستول برچیده می شد.»‌

پلیس بریتانیا پیشاپیش تعقیب و تحقیقات علیه عاملان سرنگونی این مجسمه را آغاز کرده است.

برخی از شهروندان بریستول در حمایت از کسانی که مجمسه را نقش برزمین کرده و به درون رودخانه انداخته اند، می گویند روزی شهروندان بریستول با ثبت این اثر در خیابان های شهر موافق بودند و امروز با آن مخالف هستند. حالا حق همه آنهایی که در این شهر مالیات می پردازند این است که درباره اماکن عمومی و بناهای شهری تصمیم بگیرند.

کیت ویلیامز، استاد دانشگاه ردینگ در بریتانیا در صفحه توییتر خود نکته جالبی را به مخالفان سرنگونی این مجسمه بدست شهروندان یادآوری کرده است. وی نوشت که از سال ۲۰۱۸ بحث سرنگونی و برداشتن مجسمه در شورای شهر بریستول مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

عده ای کثیری از اعضای شورا موافق برداشتن مجمسه و انتقال آن به یک موزه شدند اما با مخالفت عده ای دیگر این اتفاق عملی نشد. حتی شورای شهر تصمیم گرفت تا دست کم نوشته ای با این عبارت که «ادوارد كولستون نقش مؤثری در ادامه بردگی بیش از ۸۴۰۰۰ آفریقایی از جمله ۱۲۰۰۰ کودک ایفا کرده است»‌ را در پایین مجسمه درج کند که اجازه چنین کاری هم داده نمی شود. بنیاد خیریه ادوارد کالستون در شهر بریستول از قدت و نفوذ بالایی برخوردار است.

اما چرا مجسمه این تاجر ‌برده،‌ ۱۲۵ سال پیش در خیابانی در بریستول بنا شد.

ادوارد کالستون که بود؟‌

ادوارد کالستون در یک خانه ثروتمند در شهر بریستول بدنیا آمد. وی زاده ۲ نوامبر ۱۶۳۶ است. کالستون تجارت خود را در سال ۱۶۷۲ روی خرید و فروش انسانها، برده داری و شراب متمرکز کرد. 

پس از مدتی پی برد که سودی که در تجارت برده است را نمی تواند از طریق دیگر تجارت هایش بدست آورد. به همین دلیل هشت سال بعد، در سال ۱۶۸۰ رسما «کمپانی سلطنتی آفریقا» را تاسیس کرد. این شرکت در اواخر قرن هفدهم و آغاز قرن هجدهم میلادی عامل انتقال هزاران سیاه پوست آفریقایی از قاره سیاه به ایالات متحده بود.

از ادوارد کالستون،‌ به عنوان یکی از بزرگترین تجار‌برده در تاریخ بریتانیا یاد می کنند. با وجود اینکه او در بریستول بدنیا آمده بود اما بخش کوتاهی از عمر ۸۴ ساله اش را در بریستول سپری کرد. مقر اصلی شرکت او در لندن بود. با این وجود کارهای خیریه فراوانی در شهر بریستول به وی منتسب است.

گفته می شود وی از ساخت مدارس، گرم خانه‌ها، بیمارستان‌ و کلیسا در این شهر حمایت مالی کرده است و به همین دلیل نامش را یک قرن پس از مرگش به عنوان خیر‌ شهر بر روی خیابانی در بریستول نهادند.

البته درباره کارهای خیریه وی نیز اختلافات زیادی بین مورخان وجود دارد. از جمله اینکه گفته می شود ادوارد کالستون تنها به افراد و نهادهای حقیقی و حقوقی کمک می کرد که با آنها بده و بستان داشت.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

معترضان در آمریکا تندیس کریستوف کلمب را به آب انداختند

یادبود جورج فلوید و اعتراض به تبعیض نژادی در سئول

از پول نقد تا زندان جریمه والدینی که به خاطر رفتن به سفر فرزندانشان را از مدرسه خارج می‌کنند