پیش از این دولت بنیامین نتانیاهو وعده داده بود که براساس طرح صلح دونالد ترامپ برای خاورمیانه موسوم به «معامله قرن»، به زودی الحاق سرزمینهای اشغالی کرانه باختری به خاک اسرائیل را عملی کند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا عصر پنجشنبه از امضای «توافقنامهای تاریخی» میان اسرائیل و امارات عربی متحده خبر داد.
او در پیامی توییتری نوشت: «یک موفقیت بزرگ. توافقنامهای تاریخی برای صلح میان دو دوست بزرگ ما، اسرائیل و امارات عربی متحده.»
آقای ترامپ همچنین متن بیانیهای که در همین رابطه بطور مشترک از سوی سه کشور ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و امارات عربی متحده تهیه شده بود را در صفحه توییتر خود منتشر کرد. براساس این بیانیه محمد بن زاید آل نهیان، ولیعهد امارات و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل در جریان یک مکالمه تلفنی با رئیس جمهوری ایالات متحده مفاد این توافقنامه را امضا کردهاند.
در این بیانیه با تقدیر از شجاعت اسرائیل و امارات عربی متحده آمده است که این توافق تاریخی روند صلح خاورمیانه را به پیش خواهد برد و این راه جدید، توان بالقوه بزرگ در منطقه را به فعل در خواهد آورد.
براساس این بیانیه «هر سه کشور ایالات متحده آمریکا، اسرائیل و امارات عربی متحده، با چالشهای مشترکی مواجه هستند و از این پس، از این دستاورد تاریخی بهرهمند خواهند شد.»
در سالهای اخیر تشدید مناقشه میان ایران و کشورهای عربی جنوب خلیج فارس، این کشورها را بیش از پیش به نزدیکی با اسرائیل متمایل کرده است. پیش از این شماری از دیپلماتهای آمریکایی و اسرائیلی پیشبینی کرده بودند که بحرین زودتر از سایر کشورهای منطقه روابط خود با اسرائیل را عادی کند.
اسرائیل اعمال حاکمیت بر اراضی کرانه باختری را «موقتا» به تعویق میاندازد
براساس این توافق، اسرائیل اعمال حاکمیت بر اراضی کرانه باختری را به تعویق میاندازد و تلاشها را بر توسعه روابط با سایر کشورها در جهان عرب و اسلام متمرکز خواهد کرد. پیش از این دولت بنیامین نتانیاهو وعده داده بود که براساس طرح صلح دونالد ترامپ برای خاورمیانه، موسوم به معامله قرن، به زودی الحاق سرزمینهای اشغالی کرانه باختری به خاک اسرائیل را عملی کند.
خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام عالیرتبه اسرائیلی نوشت که طرح الحاق سرزمینهای اشغالی کرانه باختری به خاک اسرائیل کماکان در دستور کار دولت قرار دارد. به گفته این مقام که خواست نامش فاش نشود، «دولت ترامپ از اسرائیل خواسته تا اجرای این طرح را موقتا متوقف کند تا به این ترتیب امکان دستیابی به توافق تاریخی با امارات فراهم شود.»
دونالد ترامپ از دیگر کشورهای عربی و اسلامی خواست تا راه امارات در عادیسازی روابط با اسرائیل را در پیش بگیرند.
انتظار میرود رهبران کشورهای اروپایی و اتحادیه اروپا از این توافق استقبال کنند.
براساس مفاد بیانیه منتشر شده از سوی رئیس جمهوری ایالات متحده، در هفتههای آینده هیأتهایی از امارات و اسرائیل برای امضای توافقنامههای دو جانبه در زمینههای اقتصادی، دیپلماتیک، گردشگری، فنآوری و غیره با یکدیگر دیدار خواهند کرد. بهعلاوه هر دو کشور «فورا همکاریهای خود برای کشف درمان بیماری کرونا را سرعت و شدت خواهند بخشید.»
واکنشها به توافق میان امارات و اسرائیل
یک روز تاریخی برای اسرائیل
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل با بازنشر پیام دونالد ترامپ در توییتر نوشت: «روز تاریخی».
آقای نتانیاهو ساعاتی پس از انتشار خبر توافق تاریخی میان اسرائیل و امارات عربی متحده در یک نطق تلویزیونی تاکید کرد: «حق الحاق سرزمینهای [اشغالی] کرانه باختری برای اسرائیل محفوظ است.»
نخستوزیر اسرائیل اعلام کرد که «دونالد ترامپ بر این حق اسرائیل تاکید کرده و تنها اجرای آن برای مدتی به تعویق افتاده است.» آقای نتانیاهو به شهروندان اسرائیلی اطمینان داد که پس از این، کشورهای «عرب و مسلمان» دیگری هم راه امارات را در پیش خواهند گرفت.
آقای نتانیاهو توافق با امارت را آغاز فصل جدیدی از رابطه اسرائیل با کشورهای عرب و مسلمان توصیف کرد.
تاکید کشورهای عربی بر تعویق الحاق سرزمینهای کرانه باختری به اسرائیل
محمد بن زاید، ولیعهد امارات در حساب توییتری خود نوشت: «در جریان تماس تلفنی امروز با رئیس جمهوری ایالات متحده آمریکا و نخستوزیر اسرائیل توافق کردیم که اسرائیل طرح انضمام سرزمینهای کرانه باختری را متوقف کند. به علاوه امارات و اسرائیل برای همکاری و طرح یک نقشه راه برای برقراری روابط دوجانبه توافق کردند.»
عبدالفتاح سیسی، رئیس جمهوری مصر هم با انتشار پیامی از توافق میان اسرائیل و امارات عربی متحده استقبال کرد.
مصر نخستین کشور عربی بود که پس از شکست در سه جنگ، در سال ۱۹۷۹ موجودیت اسرائیل را پذیرفت و با این کشور روابط دیپلماتیک برقرار کرد.
مصر و امارات در سالهای گذشته و بهویژه پس از سرنگونی حکومت محمد مرسی و بهدلیل خط مشی واحد در قبال «اخوان المسلمین» روابط بسیار نزدیکی دارند.
حماس: این توافق «چک سفید» امارات به اسرائیل برای ادامه اشغال سرزمینهای فلسطینی است
در حالیکه رهبران امارات و مصر بر توقف الحاق سرزمینهای اشغالی کرانه باختری به خاک اسرائیل، بهعنوان یک پیروزی برای فلسطینیها تاکید میکنند، جنبش حماس، توافق میان ابوظبی و تل آویو را برای آرمان فلسطین بی حاصل و «چک سفید» امارات به اسرائیل برای ادامه اشغال سرزمینهای فلسطینی توصیف کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه حازم قاسم، سخنگوی حماس با محکوم کردن این توافق گفت: «حماس اطمینان دارد که باید به مردم فلسطین کمک و از آنها حمایت کرد، نه اینکه با اشغالگران رابطه برقرار کرد.»
جنبش حماس که از سال ۲۰۰۶ قدرت را در غزه در دست دارد، علاوه بر ایران، از حمایت گسترده قطر، یکی از دشمنان اصلی امارات عربی متحده هم برخوردار است.
«کابوس ایران»
برایان هوک، رئیس پیشین گروه اقدام ایران در وزارت خارجه ایالات متحده این توافق را «کابوس ایران» توصیف کرد.
تشکیلات خودگردان فلسطینی توافق اسرائیل و امارات را محکوم کرد
تشکیلات خودگردان فلسطینی به ریاست محمود عباس توافق میان اسرائیل و امارات عربی متحده را محکوم کرد. محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان، این توافق را «خیانت به آرمان فلسطین و قدس» توصیف کرد و خواستار برگزاری اجلاس فوقالعاده اتحادیه عرب شد.
تماس تلفنی رهبران حماس و تشکیلات خودگردان فلسطینی
اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس و محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی در یک مکالمه تلفنی توافق عادیسازی میان امارات و اسرائیل را محکوم کردند.
همزمان وزارت امور خارجه تشکیلات خودگردان، سفیر خود از امارات را به سرزمینهای فلسطینی فراخواند.
بحرین دستیابی به توافق میان اسرائیل و امارات را به دو کشور تبریک گفت
وزارت خارجه بحرین با صدور بیانیهای دستیابی «کشور برادر» امارات عربی متحده به توافق با ایالات متحده و اسرائیل برای توقف روند الحاق سرزمینهای فلسطینی به اسرائیل را تبریک گفت و این توافق را نتیجه تلاشهای دیپلماتیک برای برقراری صلح و آرامش در منطقه توصیف کرد.
استقبال جو بایدن از توافق میان اسرائیل و امارات
جو بایدن، نامزد بالقوه حزب دموکرات ایالات متحده آمریکا برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۰ از توافق میان امارات عربی متحده و اسرائیل حمایت کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه آقای بایدن شامگاه پنجشنبه در اقامتگاه خود در ایالت دلاور آمریکا اعلام کرد: «امارات عربی متحده و اسرائیل با این تصمیم یک گام تاریخی بزرگ برای پاک کردن افتراقهای عمیق در خاورمیانه برداشتند.» جو بایدن در این پیام اشارهای به نقش رقیبش دونالد ترامپ برای دستیابی به این توافق نکرده است.
استقبال مشروط اردن از توافق میان اسرائیل و امارات
دولت اردن با صدور بیانیهای ضمن استقبال از توافق میان اسرائیل و امارات عربی متحده، آثار ناشی از این توافق را منوط به عملکرد دولت اسرائیل دانست. به گزارش الجزیره در بیانیه دولت اردن آمده است: «اسرائیل باید میان صلح عادلانه که با پایان اشغال و راه حل دو دولت شکل میگیرد یا ادامه منازعات یکی را انتخاب کند.»
اردن، پس از مصر دومین کشور عربی بود که با اسرائیل رابطه دیپلماتیک برقرار کرد. پادشاهی اردن در سال ۱۹۹۴ با امضا پیمان صلحی، موجودیت اسرائیل را به رسمیت شناخت. ایران از همان زمان روابط دیپلماتیک خود با اردن را کاملا قطع کرد.
ترکیه: تاریخ شکست خائنانِ به مردم فلسطین را ثبت خواهد کرد
سخنگوی ریاست جمهوری ترکیه با محکوم کردن توافق میان اسرائیل و امارات گفت: «تاریخ قطعا شکست خائنانِ به مردم فلسطین و مساله فلسطین را ثبت خواهد کرد.»
دولت ترکیه، متحد قطر در خاورمیانه و حامی جریان فکری اخوانالمسلمین در جهان عرب، روابط گرمی با امارات عربی متحده ندارد.