در اولین واکنشها به توافقات حاصله میان دو طرف، مجلس شورای اسلامی در جلسه روز دوشنبه خود، بررسی بیانیۀ مشترک بین سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در دستور کار خود قرار داد و جایگزین برنامۀ پیشین یعنی رسیدگی به بودجه ۱۴۰۰ کرد
سازمان انرژی اتمی ایران شامگاه یکشنبه با انتشار بیانیهای، دربارۀ سفر رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به ایران و توافقات حاصل شده میان این دو نهاد توضیحاتی داد.
در توضیحات این سازمان آمده است که سفر آقای گروسی به ایران بر اساس درخواست خود او انجام شده و جمهوری اسلامی ایران نیز این درخواست را پذیرفته است.
بیانیه اعلام میدارد که در جریان این گفتگوها «آژانس بر ضرورت احترام به قانون مجلس و اجرای آن تاکید کرده» و بر این اساس توافق شده است:
۱- اجرای پروتکل الحاقی و دسترسیهای برجامی به طور کامل متوقف شود و صرفاً تعهدات پادمانی ایران اجرا شود. بر این اساس، طبق قانون مجلس هیچ دسترسی فراپادمانی به آژانس اعطا نخواهد شد و هیچگونه بازرسی فراپادمانی نیز انجام نمیشود.
۲- در موضوع تداوم نظارتهای ضروری بر فعالیتهای هستهای تهران نیز مطابق این توافق، ایران به مدت ۳ ماه اطلاعات برخی فعالیتها و تجهیزات نظارتی را (که در پیوست توافق مشخص شده) ضبط کرده و نزد خود نگه خواهد داشت. در این مدت، آژانس به این اطلاعات هیچ دسترسی نخواهد داشت و اطلاعات، منحصراً نزد ایران باقی میماند. چنانچه ظرف ۳ ماه تحریمها به طور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس میگذارد. در غیر این صورت، اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد.
۳- سازمان انرژی اتمی در پایان اعلام کرد که «به دلیل ملاحظات حفاظتی و ضرورت پنهان ماندن مکان تأسیسات کلیدی ایران» پیوست این توافقنامه که شامل فهرست این تأسیسات است، محرمانه خواهد ماند.
اعتراض مجلس شورای اسلامی به بیانیه مشترک ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی
در اولین واکنشها به توافقات حاصله میان دو طرف، مجلس شورای اسلامی در جلسه روز دوشنبه خود، بررسی بیانیۀ مشترک بین سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی را در دستور کار خود قرار داد و جایگزین برنامۀ پیشین یعنی رسیدگی به بودجه ۱۴۰۰ کرد.
این جلسه از ساعت ۸ بامداد بصورت غیرعلنی و سپس از ۱۰ و ۱۰ دقیقه بصورت علنی برگزار شد.
همزمان با برگزاری این جلسه، محمد باقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در پیامی توییتری اعلام کرد: «مطابق قانون مجلس، اجرای پروتکل الحاقی از روز ۵ اسفند به طور کامل متوقف خواهد شد و هر نوع دسترسی فراتر از پادمان مطلقاً ممنوع و غیرقانونی است. هر نوع همکاری فراپادمانی با آژانس در آینده نیز طبق ماده ۷ مستلزم تصمیمگیری مجلس است. ماده ۹ قانون، اجرای دقیق آن را تضمین خواهد کرد.»
توافق اخیر سازمان انرژی اتمی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعتراض گسترده نمایندگان مجلس را در پی داشت.
از جمله مالک شریعتی نیاسر، نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی این توافق را «مشکوک» توصیف کرد و در پیامی توییتری نوشت: «رسیدگی به بودجه ۱۴۰۰ متوقف شد. مجلس به دلیل تفاهم مشکوک دیروز دولت با آژانس و احتمال قوی نقض قانون اقدام راهبردی، از دستور رسمی خود خارج شد.»
او افزود: «مجلس باید گزارش اقدامات فنی وسیاسی دولت را بشنود و اگر قانع نشد، افراد مستنکف از اجرای قانون (رئیس جمهور و سایر مقامات ذیربط) مجازات شوند. تداوم هرگونه نظارت فراپادمانی به هرشکل، تخلف است و مجلس از حق ملت کوتاه نمیآید. تا یکساعت دیگر دولتیها به مجلس آمده، گزارش میدهند.»
مالک شریعتی ساعاتی بعد در پیامی جدید اعلام کرد: «مجلس گزارش کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مبنی بر نقض اجرای "قانون اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت" توسط دولت را طبق ماده ۲۳۴ آیین نامه داخلی با ۹۲ درصد تصویب کرد. این گزارش به قوه قضائیه ارسال میشود تا طبق مواد ۸ و ۹ قانون فوق، متخلفین محاکمه و مجازات شوند.»
زهره الهیان، دیگر نماینده تهران و از مخالفان توافق نیز، تفاهم اخیر دو آژانس را «تخطی دولت از اجرای قانون لغو تحریمها» توصیف کرد و در پیامی توییتری نوشت: «نمایندگان یک صدا از تخطی دولت ازقانون لغو تحریمها اعتراض کردند. مسئولین دولت بواسطه عدم اجرای قانون طبق بند ۹ قانون لغو تحریمها مجرم شناخته میشوند و باید مجازات گردند.»
با این وجود برخی نمایندگان از جمله آرش زره تن لهونی، نماینده پاوه از همکاران خود خواستند که از «برخورد شتابزده» در قبال این توافق نامه خودداری کنند. او در صحن مجلس اعلام کرد: «ابتدا باید نظرات دبیر شورای عالی امنیت ملی و مسئولان مرتبط در خصوص توافق نامه بین آژانس و ایران به اطلاع نمایندگان برسد. اگر حاکمیت در راستای رفع همه تحریمها در حال برنامه ریزی و مدیریت عرصه بینالمللی بود، باید گزارش آن به مجلس نیز داده شود تا مواضع کشور مقتدرانه و همدلانه باشد و اگر تصمیمات و برنامههای اتخاذ شده با قانون تناقض دارد، نمایندگان درخصوص آن برخورد قاطع داشته باشند.»
درنهایت بنا بر گزارش ایرنا، نمایندگان مجلس شورای اسلامی در پایان نوبت کاری بامداد دوشنبه، با ۲۲۱ رای موافق، ۶ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از ۲۳۹ نماینده حاضر در جلسه علنی، توافق سازمان انرژی اتمی با مدیر کل آژانس بینالمللی انرژی اتمی را «خلاف قانون» ارزیابی کرده و بر اساس اصل ۲۳۴ آیین نامه داخلی مجلس با ارسال آن به قوه قضاییه موافقت کردند.
مجلس در نوبت کاری خود در بعد از ظهر دوشنبه، دومین جلسۀ بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۰ را آغاز کرد.