پس از انجام مراحل اولیه استقرار تلسکوپ جیمز وب ناسا در مدار و روشن شدن تدریجی ابزارهای آن، اکنون این رصدگر فضایی ۱۰ میلیارد دلاری طبق برنامه در حال تکمیل مراحل راه‌اندازی خود است تا بتواند کار اصلی تصویربرداری را شروع کند.
آگهیپس از انجام مراحل اولیه استقرار تلسکوپ جیمز وب ناسا در مدار و روشن شدن تدریجی ابزارهای آن، اکنون این رصدگر فضایی ۱۰ میلیارد دلاری طبق برنامه در حال تکمیل مراحل راه‌اندازی خود است تا بتواند کار اصلی تصویربرداری را شروع کند.
محققان اصلی تیم علمی این رصدگر روز جمعه ۲۸ ژانویه (۸ بهمن) در سمیناری که توسط موسسه علمی تلسکوپ فضایی (STScl) در بالتیمور آمریکا برگزار شد مراحل انجام این کار را تشریح کردند.
پیشتر در هفته گذشته یکی از مراحل حساس و نقاط عطف عملیات راه‌اندازی، که شامل روشن کردن ابزارهای علمی تلسکوپ بود، انجام شد و در حال حاضر تکنیسین‌ها به تراز کردن آینه‌ها ادامه می‌دهند تا حدود ۵ ماه آینده که جیمز وب به مرحله کامل بهره‌برداری برسد.
جاناتان گاردنر، معاون ارشد پروژه وب در مرکز پرواز فضایی گودارد ناسا در مریلند، با بیان اینکه همه چیز طبق برنامه پیش می‌رود گفت: «برای باز شدن آینه‌ها ۵۰ مرحله اصلی وجود داشت که همه آن‌ها موفقیت‌آمیز بودند.»
از زمان باز شدن آینه‌ها، رصدگران آماتور و حرفه‌ای بر روی سطح زمین در تلاش بوده‌اند تا این تلسکوپ را موقعیت‌یابی کنند و ببینند. آقای گاردنر در این باره گفت: «درخشندگی جیمز وب هر ۶ ساعت یک‌بار کم و زیاد می‌شود چرا که سپر خورشیدی آن بسته به موقعیت نور خورشید را به زمین منعکس می‌کند. به همین خاطر گاه بسیار درخشان است و در بعضی مواقع نور پراکنده‌تر به نظر می‌رسد.»
مایک مک‌الواین، محقق دیگر پروژه رصدخانه وب که در مرکز مریلند مشغول به کار است، با بیان این که راه‌اندازی هنوز چند ماه دیگر طول می‌کشد گفت: «عملیات راه اندازی نوری شامل چندین مرحله پیچیده نظیر شناسایی تصاویر و تراز کردن بخش‌های مختلف آینه است. به منظور هم‌تراز کردن آینه‌ها، تیم هدایت در زمین هر یک از ۱۸ بخش آینه را روی یک ستاره درخشان و دور که بخشی از صورت فلکی خرس بزرگ (دب اکبر) هستند متمرکز خواهند کرد.
تلسکوپ جیمز وب برای عملیاتی شدن باید تا ۴۵ درجه کلوین بالاتر از صفر مطلق (حدود منفی ۲۲۸ درجه سانتی‌گراد) سرد شود. در این میان ارتعاشات حاصل از خنک‌کننده سرمایشی و همینطور گرم شدن در اثر تابش خورشید باعث خواهد شد در ارسال سیگنال‌های مخابراتی پدیده «لغزش» و انحراف رخ دهد که به همین دلیل مهندسان باید به صورت دوره‌ای دستگاه را از نو تنظیم کنند.
جین ریگبی یکی دیگر از دانشمندان مرکز جیمز وب می‌گوید با روشن شدن ابزارها در هفته پیش، یک دوره دوماهه فشرده آغاز شده که در آن ابزارهای اندازه‌گیری تلسکوپ را تک‌تک به اصطلاح «کالیبره» کرده و آن‌ها را برای عملیاتی شدن آماده می‌کنیم.
انتظار می‌رود فرایند کالیبره کردن ابزارها تا ۲۵ ژوئن یعنی پایان شش ماه اول ماموریت جیمز وب به اتمام برسد و تقریبا در همان زمان مشاهدات اولیه از جمله نخستین تصاویر گرفته شده منتشر خواهند شد. مسئولان پروژه گفته‌اند در آن زمان تمامی داده‌های راه‌اندازی، «چه بد، چه خوب و چه زشت»، به صورت عمومی اعلام خواهند شد.
با توجه به منبع سوخت تعبیه شده در جیمز وب، انتظار می‌رود این تلسکوپ بتواند تا ۲۰ سال انرژی برای کار کردن داشته باشد. با این حال کارشناسان تخمین می‌زنند محدودکننده اصلی عمر جیمز وب میزان کارکرد درست ابزارها و زمان خراب‌شدگی آن‌ها باشد.
جیمز وب بزرگترین و قدرتمندترین رصدخانه نجومی است که تا کنون سیاره زمین را ترک کرده است. این تلسکوپ که از آخرین فناوری‌ها بهره می‌برد با بودجه ۱۰ میلیارد دلاری که هزینه آن شد همچنین گران‌ترین دستگاهی است که در این زمینه تاکنون طراحی و ساخته شده است.
تلسکوپ فضایی جیمز وب هفت تن وزن دارد و به افتخار جیمز ادوین وب، مدیر برنامه‌های دهه شصت ناسا، نامگذاری شده است. این دستگاه صد برابر از تلسکوپ هابل قویتر است، گرچه دانشمندان با توجه به تفاوت‌ها در کارکرد این دو دستگاه از مقایسه این دو خودداری می‌کنند.
این تلسکوپ در تاریخ ۲۵ دسامبر سال گذشته به فضا پرتاب شد.