وزیر امور خارجه ایران میگوید کشورهای غربی در مسیر احیای برجام میتوانند به پارلمانهای کشورهایشان اعلام کنند که بازگشت به توافق هستهای را در یک بیانیه سیاسی منتشر و در آن تعهدات خود را در قبال این توافق و بازگشت به اجرای برجام اعلام کنند.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران میگوید آمریکا باید در قبال برجام و بازگشت به این توافق یک بیانیه سیاسی صادر کند.
آقای امیرعبداللهیان که با روزنامه انگلیسی فاینشنال تایمز گفتگو کرده همچنین بار دیگر تاکید کرد که ایران خواهان لغو تمام تحریمهایی است که در دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ علیه تهران وضع شده است. این اظهارات وزیر امور خارجه ایران در حالی مطرح میشود که مقامهای آمریکایی بارها تکرار کردهاند که تنها تحریمهایی را لغو خواهند کرد که طبق توافق هستهای سال ۲۰۱۵ برداشته شده بود.
وزیر خارجه ایران در بخشی از گفتگوی خود با این رسانه بریتانیایی میگوید: «اصولا افکار عمومی در ایران نمیتواند حرفهای رئيس یک دولت را به عنوان تضمین بپذیرد چه برسد به آمریکا که خود این کشور از برجام خارج شده است.»
اشاره وزیر امور خارجه ایران نشان میدهد که اختلاف نظرهای طرفین بر سر مسئله «تضمین» میان گفتگوکنندگان هستهای هنوز بر سر جای خود باقیست. تهران خواستار ارائه ضمانتنامههایی است که نشان دهد دولت آینده آمریکا نیز از این توافق خارج نخواهد شد.
این در حالیست که مقامهای آمریکایی میگویند که امکان ارائه چنین تضمینی را ندارند و رئيس جمهوری بعدی ایالات متحده مطابق قانون اساسی اجازه خواهد داشت در خصوص توافقهای بینالمللی بازنگری انجام دهد و تعهدات دولت پیشین را کنار بگذارد. این مسئله در هفتههای اخیر به یک بن بست در مسیر گفتگوهای هستهای بدل شده و در صورتی که دیپلماتها نتوانند راه حلی برای آن پیدا کنند، میتواند آینده احیای توافق هستهای را با چالش رو به رو سازد.
امیرعبداللیهان در ادامه گفتگوی خود راهحلی برای این بنبست پیشنهاد میدهد: «کشورهای غربی میتوانند به پارلمانهایشان و نمایندگان آمریکا به کنگره این کشور اعلام کنند که یک بیانیه سیاسی منتشر کنند و در آن تعهدات خود در قبال این توافق و بازگشت به اجرای برجام را اعلام کنند.»
مشخص نیست این پیشنهاد وزیر خارجه ایران تا چه اندازه مورد توجه کشورهای غربی قرار میگیرد. او همچنین در خصوص نگرانیهای طرف غربی بر سر مسئله تهدات هستهای ایران تاکید کرده که نظارتهای آژانس بر فعالیتهای هستهای ایران ادامه خواهد داشت و کشورهای غربی نباید هیچ نگرانی در این خصوص داشته باشند. این دیپلمات ارشد در ادامه میافزاید: «نحوه راستیآزمایی اقدامات ایران از طریق آژانس کاملا مشخص است. بنابراین طرف مقال نمیتواند هیچ نگرانی در این رابطه داشته باشد. اما ما در باره تضمینها همچنان نگرانیهایی داریم.»
امیرعبداللهیان همچنین به مسئله مخالفتهای شدید در ایران نسبت به انجام گفتگوهای مستقیم میان تهران و واشنگتن اشاره کرده و میگوید: «طرف آمریکایی بارها پیامهایی برای انجام مذاکره مستقیم با ایران ارسال کرده اما ما تمامی این پیشنهادها را رد کردیم چرا که هرگونه تماس، گفتگو و مذاکره مستقیم با آمریکا، هزینههای بسیار هنگفتی برای دولت ایران در پی خواهد داشت.»
چندی پیش و پس از آنکه حسین امیرعبداللیهان از احتمال انجام گفتگوی مستقیم میان ایران و آمریکا گفته بود، حملات گستردهای از سوی تندروها در تهران به او انجام شد و روزنامه کیهان به وزیر خارجه هشدار داده بود که «در سراب به جستجوی آب» میپردازد.
شمخانی: اروپا و آمریکا در آزمون اجرای تعهدات خود در برجام مردود شدند
در همین راستا، علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران هم روز چهارشنبه ۱۶ فوریه در حساب توییتری خود هرگونه مذاکره فرابرجامی را رد کرد و آمریکا را به بد عهدی و اروپا را بی عملی متهم کرد.
آقای شمخانی که این توییت خود را به چهار زبان فارسی، انگلیسی، عربی و همچنین عبری منتشر کرده در خصوص آخرین وضعیت مذاکرات هستهای گفت: «اروپا و آمریکا در آزمون اجرای تعهدات خود در برجام مردود شدند. اکنون برجام برای ایران در حوزه اقتصادی و رفع تحریمها به پوستهای خالی تبدیل شده است.»
اظهارات مقامهای ایرانی در حالی مطرح میشود که گفتگوها در وین همچنان ادامه دارد و برخی از ناظران از نزدیک بودن این مذاکرات به نقطه پایانی خبر میدهند. با این حال طرفین همچنین تاکید دارند که اختلافات در موضوعات سخت همچنان ادامه دارند و طرف مقابل باید تصمیمات سیاسی لازم را اتخاذ کند.
با این حال حسین امیرعبداللهیان در پایان گفتگوی خود با نشریه انگلیسی زبان فایننشال تایمز نسبت به حصول توافق ابراز خوشبینی کرده و میگوید: «ما از یک توافق خوب در کوتاهترین زمان ممکن استقبال میکنیم اما در عین حال به یاد داشته باشیم که این توافق باید از حقوق مردم ایران حمایت کند».