حزب فیدس و رهبر آن، ویکتور اوربان، موفق شدند برای پنجمین بار متوالی پیروزی قاطعی در انتخابات مجارستان بدست آورند. در این مقاله سعی می کنیم راز موفقیت این رهبر مهاجرستیز و ملی‌گرای مجارستانی را بدانیم.
آگهیویکتور اوربان، نخست وزیر مجارستان بار دیگر پس از بیش از یک دهه کنترل قدرت در مجارستان، موفق شد پیروز بلامنازع انتخابات پارلمانی در این کشور باشد.
پیروزی حزب او، فیدس، در حالی بدست آمد که برای اولین بار تحلیلگران سیاسی انتظار شکست این حزب ملی گرا و مهاجرستیز را داشتند. چرا که اپوزسیون موفق شده بود جبهه ای از ۶ حزب را گردهم آورد تا برای اولین بار مجارستان پس از ۱۲ سال، با تشکیل یک ائتلاف انتظار شکست «اوربانیسم» را داشته باشد.
پیروزی قاطع حزب فیدس، کسب بیش از ۵۳ درصد آرا، هدیه بزرگی به حامیان اوربان و راست افراطی در اروپا بود. نخست وزیر مجارستان که او را یکی از اصلی ترین دشمنان اتحادیه اروپا می‌دانند پس از پیروزی در اولین سخنرانی گفت: « یک پیروزی بزرگ به دست آوردیم. پیروزی بزرگی که از کره ماه و حتی از بروکسل، پایتخت اتحادیه اروپا بوضوح قابل مشاهده است.»
انتخابات روز یکشنبه برگزار شد. در اولین واکنش، احزاب مخالف پیروزی اوربان را زیر سوال بردند و خصوصا ادعای «تقلب» در شمارش صندوق‌های خارج از کشور را مطرح کردند.
اتفاق مهم دیگر در روز دوشنبه، پیام تبریک رئیس جمهوری روسیه به نخست وزیر اوربان بود. ولادیمیر پوتین در پیامی، با وجود بحران های بین المللی که این روزها با آن مواجه است، انتخاب مجدد اوربان را تبریک گفت و نوشت: «با وجود سختی‌هایی که امروز با آن مواجه هستیم و شرایط بین المللی دشوار، امیدوارم بتوانیم روابط دوجانبه بین مجارستان و روسیه را گسترش دهیم.»
ولادیمیر پوتین در حالی این پیام را به یکی از حامیانش ارسال می‌کند که می‌داند مجارستان عضو اتحادیه اروپاست و در حال حاضر داشتن روابط عادی با کشوری در این اتحادیه، بدلیل تحریم‌ها، غیرممکن خواهد بود.
با رای دیروز مجارها به حزب فیدس، اوربان می تواند قوانین مدنظرش از جمله «تغییر قانون اساسی» را بزودی به اجرا درآورد. فیدس در پارلمان مجارستان به همراه حزب کوچک همراهش حزب «مردم دموکرات مسیحی» بیش از ۱۳۵ کرسی از ۱۹۹ صندلی را در اختیار خواهد داشت. در حالی که جبهه مخالفان تنها موفق شده اند ۳۵ درصد آرا را بدست آورند و قدرت ندارند تا در مقابل جاه طلبی‌های اوربان بایستند.
اما چگونه حزب متبوع اوربان برای پنجمین بار قاطعانه در انتخابات پیروز شد؟ اوربان چگونه در طول این سال‌ها به یکی از محبوب‌ترین سیاستمداران تاریخ مجارستان و یکی از منفورترین سیاستمداران در اتحادیه اروپا تبدیل شده است؟
لیبرال دموکراتی که یک رهبر راست گرای افراطی خودکامه شد
اوربان، رهبر ۵۸ ساله مجارستان، غالبا در سال‌های اخیر با کراوات نارنجی در تمام محافل سیاسی حاضر می‌شود. این سیاستمدار با آن جوان لیبرال و لاغر و ریشوی مخالف دولت کمونیسم پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی زمین تا آسمان فاصله دارد.
ویکتور اوربان، در مقام یک فعال دانشجویی وارد دنیای سیاست شد. او با عقاید لیبرالی که داشت توانست در دهه ۹۰ میلادی نامی برای خود در صحنه سیاست مجارستان بدست آورد. مجارستان یکی از کشورهای اروپای مرکزی، بیش از ۴ دهه حکومت کمونیستی داشت و در بلوک شرق تحت کنترل رهبران اتحاد جماهیر شوروی قرارداشت.
پس از سقوط کمونیست‌ها در مجارستان، فعالان لیبرال چون اوربان محبوبیت زیادی بدست آوردند. محبوبیتی که به ویکتور اوربان جوان این فرصت را داد تا در سال ۱۹۹۸ به نخست وزیری برسد. پیروزی که در آن سال با سخنان حمایتی گی ورهوفشتات، دوست دیروز و دشمن امروز او در پارلمان اروپا همراه شد. ورهوفشتات سال‌هاست که رهبر لیبرال‌ها در پارلمان اروپا و بنوعی نماد «لیبرالیسم سیاسی» در یکی از سه نهاد مهم اتحادیه اروپاست.
اوربان پس از یک دوره چهار ساله، در سال ۲۰۰۲، انتخابات را به سوسیالیست ها باخت و البته آنها را به تقلب در انتخابات متهم کرد. با این حال به مدت ۸ سال زمان گذاشت تا اشتباهات گذشته خود را جبران کرده و با تغییر ماهیت و شعارها از «لیبرالیسم به راست ملی گرا و محافظه کار»، موفق شود دوباره در سال ۲۰۱۰ رای مجارها را بدست بیاورد. او، مانند بسیاری دیگر از سیاسمتداران برای پیروزی در انتخابات با اصول خود در مقام یک لیبرال خداحافظی کرد. اوربان حتی در اولین دوره، خود را « دشمن بزرگ لیبرالیسم» خواند.
اما پیروزی اخیر در بحبوحه جنگ اوکراین چگونه بدست آمد؟
شاید اولین دلیل پیروزی اوربان را بتوان ذکاوت و زیرکی او خواند. البته همانگونه که در مدارس علوم سیاسی تدریس می شود همیشه در زمان جنگ پاداشی برای حاکمان وجود دارد، به شرطی که بتوانند از آن بیشترین استفاده را بکنند. اوربان با شروع جنگ در ۲۴ فوریه، در حالی که بسیاری از رهبران اروپایی به شدت از پوتین و روسیه انتقاد می کردند با حالتی محتاطانه و صلح طلبانه وارد مهلکه شد. او با عنوان این که «نزدیکی دیرینه‌ای با ولادیمیر پوتین دارد» به مجارها اطمینان داد که هیچگاه جنگ از مرزهای این کشور نمی گذرد.
همزمان مجارستان به رهبری او در صحن اتحادیه اروپا کاملا هوشمندانه عمل کرد. اوربان بارها گفته است که با تحریم‌های اتحادیه اروپا علیه روسیه مخالف است اما در عمل به اجرای تحریم‌ها رای داد. وی با وجود اینکه به تحریم‌ها رای موافق داد اما از تشدید مجازات‌ها به‌ویژه در زمینه انرژی، نفت و گاز صادراتی روسیه به اروپا ممانعت کرد.
دوستی و نزدیکی اوربان با ولادیمیر پوتین، برخلاف عقیده مخالفان و برخی از تحلیلگران به کمک او در انتخابات آمد. با وجود جنگ در اوکراین و افزایش ترس عمومی مجارها از تکرار اتفاقات قرن بیستم، نخست وزیر بار دیگر هوشمندانه برخورد کرد. او کمتر از سه هفته پس از آغاز جنگ اوکراین در ۱۵ مارس، یک سخنرانی کرد و در آن سخنرانی سعی کرد تا مردم «روابط نزدیک او با پوتین» را فراموش کنند. اوربان در این سخنرانی نکته مهمی را مطرح کرد و گفت: «ما، مجارستان، باید از این درگیری دور بمانیم، ما چیزی برای به دست آوردن نداشته اما چیزهای زیادی برای از دست دادن داریم.»
حذف بی چون و چرای اوربان؛ اشتباه استراتژیک مخالفان
دومین دلیل پیروزی او را می توان در ضعف جبهه مخالفان خواند. ۶ حزب مخالف هرچند با تشکیل یک ائتلاف واحد کار بزرگی در مقابل اوربان انجام دادند اما همزمان به جز مخالفت با نخست وزیر، هیچ راه حالی مشخصی به درخواست شهروندان نشان ندادند. کارزار تبلیغاتی آنها روی یک محور خلاصه می شد: حذف ویکتور اوربان. در حالی که آنها فراموش کرده بودند که نخست وزیر ۴ دوره قبلی و حامیانش «افکار عمومی» را بطور کامل برای مقابله آماده کرده‌اند.
کنترل رسانه ها
حزب فیدس به رهبری ویکتور اوربان سال هاست که کنترل تمام رسانه‌ها و شرکت‌های تبلیغاتی را برعهده دارد. آنها موفق شدند تا با کارزار تبلیغاتی فراگیر ماشین ارتباط قدرتمندی با مجارها برقرار کنند. ماشینی که اکثریت مجارها را در حباب تبلیغاتی حزب فیدس حفظ می کرد.
یکی از مصادیق چنین قدرتی پخش سخنرانی ویکتور اوربان از ۹ شبکه تلویزیونی و اختصاص تنها ۵ دقیقه به سخنان رهبر ائتلاف مخالفان دولت، پیتر مارکی زی، در یک شبکه تلویزیونی مجارستان است. مارکی زی پس از شکست در انتخابات در همین زمینه گفت: «ما همه چیز را به درستی انجام دادیم. با این حال، نتایج نشان می دهد که پس از ۱۲ سال شستشوی مغزی، اوربان همچنان می تواند در هر انتخاباتی در این کشور پیروز شود.»
آگهیرهبر مخالفان دولت می‌گوید این «بزرگ‌ترین درسی است» که از انتخابات اخیر در این کشور گرفته است.