رهبران اروپایی روز پنجشنبه ۲۳ ژوئن (۲ تیر) در بروکسل گرد هم آمده‌اند تا درباره شماری از مسائل مهم از جمله نامزدی اوکراین برای عضویت در این اتحادیه تصمیم بگیرند. شورای اتحادیه اروپا، سرانجام و با وجود انتقاد کشورهای بالکان، از نامزدی اوکراین و مولداوی حمایت کرد.
آگهیاوکراین و مولداوی از شامگاه پنجشنبه ۲۳ ژوئن (۲ تیر) و با رای موافق سران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا، رسما نامزد عضویت در این اتحادیه شدند.
این رای گیری در جریان نشستی در برکسل انجام شد؛ در این نشست همچنین چشم‌انداز اروپایی گرجستان نیز تایید شد و این امیدواری بوجود آمد که گرجستان نیز در آینده و پس از اجرای تعهدات مدنظر اتحادیه اروپا، از موقعیت مشابهی برخوردار شود.
رهبران اتحادیه اروپا، تصمیمِ گرفته شده در این روز را «تاریخی» و یک «پیروزی بزرگ» برای اوکراین و «یک روز خوب برای اروپا» توصیف کردند.
ولودیمیر زلنسکی، رئیس جمهوری اوکراین نیز بصورت مجازی در این نشست حضور داشت و با سران اتحادیه و رهبران کشورها گفتگو کرد.
اگرچه به رسمیت شناختن «نامزدی» برای عضویت، راه را برای عضویت این کشور در اتحادیه اروپا هموار می‌کند اما به معنای عضویت سریع و در زمانی کوتاه نیست. اکنون اوکراین باید مجموعه‌ای از اصلاحات را مطابق استانداردهای این اتحادیه بویژه در سیستم قضایی و مالی خود به اجرا بگذارد تا شرایط لازم برای عضویت در آن را به دست آورد.
اعطای آزادی به رسانه‌ها، تقویت حقوق اقلیت‌ها و مبارزه بافساد اداری و پولشویی همچنین محدود کردن نفوذ الیگارش‌ها در فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی از دیگر اصلاحاتی است که اوکراین باید برای عضویت در این اتحادیه انجام دهد.
واکنش رئیس کمیسیون اروپا
اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا اعلام کرد عمیقا متقاعد شده است که تصمیم امروز، همه را در اتحادیه اروپا قویتر و اتحادیه اروپا را قدرتمندتر خواهد کرد. زیرا با این تصمیم یک بار دیگر به جهان نشان داده شد که این اتحادیه در مواجهه با تهدیدات خارجی قوی و متحد است.
سران کشورهای عضو اتحادیه اروپا در جریان نشست روز پنجشنبه دربارۀ راه‌های تسریع صادرات غلات بلوکه شده در اوکراین نیز به بحث پرداختند.
شارل میشل، رئیس شورای اروپا نیز پیش از رای گیری، درباره تصمیم کشورها برای اعطای وضعیت «نامزدی برای الحاق» به این دو کشور گفته بود: «شورای اروپا در آستانه یک لحظه تاریخی در سطح ژئوپلیتیک است. امروز انتخابی می‌شود که به آینده اتحادیه اروپا، ثبات ما، امنیت ما و رفاه ما ارتباط خواهد داشت.»
واکنش رئیس جمهوری فرانسه
امانوئل ماکرون، رئیس جمهور فرانسه تصمیم امروز را یک «پیام قوی» به روسیه خواند و گفت: «امروز یک پیام قوی فرستاده شد؛ در این باره که اتحادیه اروپا همچنان قادر است هر زمان که لازم باشد واکنشی سریع، تاریخی و کاملا متحد داشته باشد؛ این چیزی است که از ابتدای جنگ اوکراین نیز بارها نشان داده است.»
او همچنین گفت که اتحادیه اروپا مدیون مردم اوکراین و مولداوی است. زیرا مردم اوکراین «برای ارزش‌های ما می‌جنگند» و مردم مولداوی نیز در جریان این جنگ «سخاوت» بسیاری نشان داده‌اند.
سرنوشت اوکراین تحت‌الشعاع اختلافات بر سر بوسنی و هرزگووین
اگرچه پیش از برگزاری این نشست نیز به نظر می‌رسید که تمامی ۲۷ کشور عضو اتحادیه با اعطای وضعیت نامزدی به اوکراین و مولداوی هم نظر باشند، اما برخی گزارش‌ها از محل برگزاری اجلاس حاکی از آن بود که اختلافات بر سر بوسنی و هرزگووین ممکن است تصمیم‌گیری در مورد وضعیت نامزدی اوکراین و مولداوی را به تاخیر بیندازد.
برخی منابع به یورونیوز گفته بودند که بحث پیرامون اوکراین و مولداوی در اتحادیه اروپا بیش از حد انتظار طول کشیده؛ چراکه رهبران سه کشور اسلوونی، اتریش و کرواسی می‌خواهند به بوسنی نیز وضعیت نامزدی اعطا شود.
کشور بوسنی درخواست عضویت اتحادیه اروپا را در سال ۲۰۱۶ ارائه کرد، اما این سه کشور می‌گویند پرونده آن تا کنون پیشرفت کمی داشته است و بوسنی شایسته اعطای وضعیت نامزدی است.
کارل نهمر، صدراعظم اتریش در توییتی در حساب شخصی خود نوشت: «در مورد وضعیت نامزدی اتحادیه اروپا، نباید هیچ کشور درجه یک یا درجه دویی وجود داشته باشد... من این را نمی فهمم. این باید یک منافع استراتژیک امنیتی برای کل اتحادیه باشد تا بالکان غربی در معرض آسیب قرار نگیرد.»
پیش‌تر مقامات ارشد این نهاد از اعضا خواسته بودند در جلسه روز پنجشنبه موافقت خود را با این نامزدی‌ها اعلام کنند.
پارلمان اروپا نیز اعلام کرده بود که قرار است با برگزاری جلسه‌ای ویژه در این باره و با صدور یک قطعنامه، حمایت همه‌جانبه خود را از نامزدی اوکراین و مولداوی اعلام کند.
روبرتا متسولا، رئیس پارلمان اروپا در سخنرانی خود در آغاز نشست سران اتحادیه از کشورهای عضو خواست تا «متحد» بمانند و تصمیم «تاریخی» خود را برای اعطای وضعیت نامزدی به اوکراین و مولداوی اتخاذ کنند.
آگهیخانم متسولا با هشدار نسبت به جنگ در اوکراین گفت: «اشتباه است که تصور کنیم افکار عمومی پشتیبان همیشگی اقدامات ما در حمایت از اوکراین یا دست کم گرفتن میزان نفوذ روسیه باقی خواهد ماند. ما باید بپذیریم که خستگی ناشی از تورم در حال پدیدار شدن است و در موارد متعددی شاهد کم شدن انعطاف‌پذیری شهروندان‌مان در برابر تاثیرات اجتماعی و اقتصادی آن هستیم.»
گیتاناس ناوسدا، رئیس‌جمهور لیتوانی نیز گفت اعطای وضعیت نامزدی به اوکراین «برای روحیه مبارزاتی اوکراینی‌ها بسیار مهم است.»
او افزود: «آنها به حمایت سیاسی، نظامی و اقتصادی نیاز دارند و این کمترین چیزی است که ما می‌توانیم به آنها در این مبارزه قهرمانانه برای آزادی ارائه کنیم.»
پیشنهاد نامزدی اوکراین و مولداوی هفته گذشته از سوی مقامات ارشد اروپایی اعلام شد. روندی سریع و غیرمعمول، برآمده از شرایط بحرانی جنگ در اوکراین، که تنها یک هفته به رهبران اروپایی فرصت داد تا اسناد و مدارک تسلیم‌شده از سوی دو کشور را بررسی کنند. اسناد و مدارکی که خارج از روند معمول و با سرعت از سوی مقامات اوکراین و مولداوی تسلیم مقامات اتحادیه اروپا شده بود.
این روند خارج از عرف شامل حال گرجستان نشده است و این کشور تا حصول اطمینان از به کار بستن پیشنهادات کمیسیون اروپا و ایجاد اصلاحات لازم، باید در صف انتظار بماند.
آگهیدر همین حال ادی راما، نخست‌وزیر آلبانی به اوکراین توصیه کرد که درباره وضعیت نامزدی اتحادیه اروپا «هیچ‌گونه توهمی» نداشته باشند، چراکه روند الحاق بسیار طولانی خواهد بود.
وی در این نشست گفت: «مقدونیه شمالی ۱۷ سال است که نامزد شده و اگر درست حساب کرده باشم آلبانی برای ۸ است که همین وضعیت را دارد. این کار خوبی است که به اوکراین وضعیت نامزدی اعطا شود، اما امیدوارم مردم اوکراین توهم بالایی نداشته باشند».
در همین حال اعطای سریع وضعیت نامزدی به اوکراین و مولداوی نارضایتی پاره‌ای از کشورهای بالکان غربی را برانگیخته است. این کشورها بیش از یک دهه است که در تلاش برای عضویت در اتحادیه اروپا هستند، با این وجود همچنان تا رسیدن به نقطه عضویت کامل در این بلوک فاصله زیادی دارند.
ادی راما، که کشورش آلبانی یکی از همین کشورها به شمار می‌رود، گفت «واژه‌های خوب» از سوی اتحادیه کافی نیستند و باید با «عمل» همراه شوند.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
آگهیاو که در یک کنفرانس مطبوعاتی با همتایان خود از مقدونیه شمالی و صربستان شرکت کرده بود، اضافه کرد: «مردم آلبانی به اتحادیه اروپا ایمان دارند. رهبران اروپایی نباید ایمان آلبانیایی‌ها به اتحادیه را بشکنند».
در جلسه امروز همچنین ۲۷ عضو اتحادیه دربارۀ پیشنهاد فرانسه مبنی بر ایجاد یک نهاد سیاسی اروپایی، متشکل از کشورهای غیرعضو به منظور روابط نزدیک‌تر با اتحادیه، گفتگو کردند.
الکساندر ووچیچ، رئیس‌جمهور صربستان در این باره به خبرنگاران گفت بالکان غربی به تشکل پیشنهادی امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهور فرانسه نیاز دارد.
وی گفت: «این تنها راهی است که بتوانیم حرفمان را برسانیم و یک طریق خوب برای ما است که بیشتر به صحبت‌های همکاران اروپایی خود گوش دهیم و طرز فکر آنها را بشناسیم.»
اروپا و گاز روسیه
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز پنجشنبه در حاشیه اجلاس بروکسل گفت روسیه گاز اروپا را «یک‌شبه» قطع نخواهد کرد، با این حال هشدار داد که زمستان ممکن است برای شهروندان ساکن این قاره دشوار باشد.
آگهیآقای بورل گفت گفت: «روسیه تقریباً صد درصد عرضه گاز به برخی کشورها را رفته رفته متوقف کرده و عرضه گاز به برخی دیگر را ۱۰ تا ۱۵ درصد کاهش داده است.»
این دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا گفت: «فکر نمی‌کنم روسیه گاز را یک شبه قطع کند، به خصوص از این جهت که در آستانه فصل تابستان قرار داریم. در تابستان گاز یک سلاح استراتژیک نیست، اما زمستان می‌تواند دشوار باشد و ما باید در اروپا برای هر نوع استفاده از گاز به مثابه سلاح آماده باشیم.»
در همین رابطه سانا مارین، نخست‌وزیر فنلاند نیز به خبرنگاران گفت: «به احتمال بسیار زیاد روسیه از گاز و انرژی به عنوان ابزاری برای باج‌خواهی استفاده خواهد کرد...من فکر می‌کنم ما باید هر چه زودتر از شر انرژی روسیه خلاص شویم چراکه روسیه از آن به عنوان سلاحی علیه ما استفاده خواهد کرد و از این رو باید به یکدیگر کمک کنیم تا اطمینان یابیم به اندازه کافی از منابع انرژی برخورداریم.»
خانم مارین همچنین خواستار سرمایه‌گذاری بیشتر برای تنوع بخشیدن به ترکیب انرژی اروپا شد؛ در عین حال گفت: «در واقع خیلی دیر شده است، ما باید سرمایه‌گذاری‌ها را زودتر انجام می‌دادیم.»