نمایندگان ۳۰ کشور عضو ناتو، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی رسما موافقت کردند تا روند پیوستن فنلاند و سوئد به این سازمان نظامی از فردا سه شنبه، ۵ ژوییه، آغاز شود.
آگهیکشورهای عضو ناتو روند الحاق سوئد و فنلاند به ناتو، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی، را از روز سه‌شنبه آغاز می‌کنند، تصمیمی تاریخی برای رهبران این دو کشور اسکاندیناو که بنوعی پس از حمله روسیه به اوکراین به آنها دیکته شده است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل نروژی ناتو، در مراسمی که به مناسبت روی کار آمدن ژنرال آمریکایی کریستوفر کاولی، فرمانده عالی نیروهای ناتو در اروپا ترتیب داده شده بود، گفت: «آماده استقبال از دو متحد جدید خود با نیرو و توانایی نظامی قدرتمند هستیم.»
آن لینده، وزیر خارجه سوئد و پکا هااویستو، همتای فنلاندی وی، روز دوشنبه در مذاکرات نهایی در مقر ناتو در بروکسل حاضر شده و اعلام کردند که سه شنبه روند الحاق رسما آغاز می شود.
مهم ترین مانع الحاق این دو کشور به ناتو، کشور ترکیه عضو دیگری از ناتو بود. با این حال سرانجام پس از یک نشست سه جانبه در جریان جلسه ناتو در مادرید، اعلام شد که رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه با پیوستن این دو کشور شمال اروپا به ناتو موافقت کرد.
البته مقامات ترکیه ادعا می کنند یکی از مهم ترین شروط ترکیه برای موافقت با الحاق سوئد به ناتو، استرداد ۷۳ ناراضی و فعال و منتقد دولت، به گفته آنها «تروریست وابسته به جنبش فتح الله گولن» است.
ادعایی که روز یکشنبه از سوی نخست وزیر سوئد هم مورد انکارقرارنگرفت.در واقع، ماگدالنا اندرسون از هر گونه اظهارنظر و واکنش به مفاد اصلی توافقنامه مادرید خودداری کرد. خانم نخست وزیر در جمع خبرنگاران گفت: « من هشت سال وزیر بوده‌ام و هرگز در این دوران در مورد آنچه در پای میز مذاکره مورد گفتگو و توافق قرارگرفته چیزی را افشا نکرده ام.»
خانم اندرسون که در یک نشست خبری در جزیره گوتلاند حاضر بود، پس از اصرارخبرنگاران در این باره تاکید کرد که «سوئد به قوانین ملی و بین‌المللی احترام می‌گذارد. هیچ تبعه سوئدی مسترد نخواهد شد و تصمیم گیری بر عهده دادگاه‌های مستقل خواهد بود.»
او به تمامی شهروندان سوئدی اطمینان داد که اگر «فعالیت تروریستی ندارند به هیچ وجه نباید نگران باشند.»
رسانه های سوئدی می گویند که در نشست سه جانبه بین ترکیه و فنلاند و سوئد مقامات دو کشور شمال اروپا تنها «موافقت کردند که درخواست آنکارا برای استرداد افرادی که از سوی ترکیه تروریست نامیده می شوند را بررسی خواهند کرد.»
آنکارا در ۶ سال گذشته بارها از سوئد درخواست کرده تا فعالان کرد و افراد نزدیک به جنبش فتح الله گولن را به ترکیه تحویل دهد.
اردوغان حامیان و اعضای جنبش فتح الله گولن را عامل اصلی کودتای ترکیه در سال ۲۰۱۶ می داند. رجب طیب اردوغان دوشنبه به خبرنگاران در ترکیه گفت که «اگر فنلاند و سوئد به وظیفه خود در ماجرای استرداد عمل کنند، تفاهم نامه الحاق این دو کشور به ناتو را برای تصویب به پارلمان ترکیه ارائه می دهد و در غیراین صورت از ارسال آن به پارلمان خودداری خواهد کرد.»
رئیس جمهوری ترکیه در سخنان خود بدون ذکر جزئیات گفت: « آنها (مظنونان به تروریسم) را پس می فرستند. این در اسناد کتبی (توافقنامه مادرید) است. آنها(فنلاند و سوئد) به قول خود عمل خواهند کرد.»
نبیلا مصرالی، سخنگوی دستگاه سیاست خارجی اتحادیه اروپا روز دوشنبه در نشست رسانه‌ای اعلام کرد که «اتحادیه به مفاد توافقنامه سه گانه ترکیه و فنلاند و سوئد در نشست مادرید دسترسی ندارد» اما در واکنش به تروریست خواندن منتقدان از سوی دولت ترکیه گفت: « قانون مبارزه با تروریسم حق حاکمیت دولت‌ها است، اما باید به قوانین و حقوق اساسی احترام بگذارد. ترکیه تفسیر گسترده ای از قوانین ضدتروریسم دارد و از این فرصت برای دستگیری منتقدان، روزنامه نگاران و وکلا و برخی از فعالان حقوق بشر استفاده کرده است.»