به موازات عدم موفقیت روسیه در رسیدن به اهداف خود در عملیات نظامی علیه اوکراین، گمانه‌زنی‌ها در خصوص احتمال افزایش فشارهای پوتین بر لوکاشنکو برای باز کردن جبهه‌ای جدید علیه اوکراین افزایش یافته است.
آگهیبلاروس هرچند روابط نزدیکی با مسکو دارد و از مواضع روسیه حمایت می‌کند اما تاکنون از حضور مستقیم در جنگ این کشور با اوکراین اجتناب کرده است. روابط گرم ولادمیر پوتین و الکساندر لوکاشنکو این پرسش را برای ناظران سیاسی طرح می‌کند که آیا بلاروس برای پیروزی روسیه بر اوکراین به صورت مستقیم وارد جنگ خواهد شد یا خیر؟
کارشناسان نظامی بر این باورند که همچنان پایان مشخصی برای کمپین نظامی روسیه در اوکراین دیده نمی‌شود. جنگی که بیش از چهار ماه قبل آغاز شد و مشخص نیست که تا چه زمانی ادامه خواهد داشت.
آرتیوم شریبمن، محقق بنیاد کارنگی معتقد است که بلاروس به صورت مستقیم خود را وارد این درگیری نخواهد کرد. این پژوهشگر بلاروسی در این رابطه به خبرگزاری فرانسه می گوید: «لوکاشنکو به خوبی از واقعیات در صحنه مطلع بود و می‌دانست که اکثر شهروندان بلاروس از اعزام نیروی نظامی به اوکراین حمایت نمی‌کنند. البته این بدان معنا نیست که پوتین تلاشی برای اعمال فشار بر لوکاشنکو انجام نخواهد داد.»
این محقق که از سرکوب‌های لوکاشنکو فرار کرده در ادامه می‌افزاید: «هیچ دلیل منطقی برای پیوستن مینسک و لوکاشنکو به پوتین و مسکو در این جنگ وجود ندارد. اما پوتین قادر است چه کاری انجام دهد؟ آیا او قادر خواهد بود لوکاشنکو را مجبور به پیوستن کند؟ این پرسشی مهم است که هنوز نمی‌توان به صورت دقیق به آن پاسخ داد.»
این در حالیست که برخلاف انتظار روسیه روند پیشروی نیروهای روس در اوکراین چندان مطابق برنامه پیش نرفته و عملیاتی که قرار بود کوتاه مدت باشد، پس از گذشت چهار ماه هنوز نتوانسته به اهداف خود دست یابد.
لوکاشنکو تاکنون سعی کرده خود را به عنوان وفادارترین متحد پوتین معرفی کند و به بهانه تمرینات نظامی از نیروهای روسیه استقبال کرده است. او همچنین استدلال کرده که اگر مسکو مداخله نمی‌کرد، اوکراین به بلاروس حمله می‌کرد. با این حال او خواستار مشارکت کشورش در هرگونه گفتگو و توافق برای پایان دادن به درگیری‌ها شده است.
از سوی دیگر ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین اخیرا گفته است که باور ندارد مینسک به درگیری کشیده شود. او البته اضافه کرده که تحریکاتی از سوی بلاروس وجود داشته و این روند همچنان هم ادامه خواهد داشت.
با این حال تنش‌های میان اوکراین و بلاروس اخیرا افزایش یافته است. در اوایل ماه ژوئیه، لوکاشنکو گفته بود که ارتش او موشک‌هایی را که از اوکراین به خاک آنها شلیک شده بود، سرنگون کرده و قول داد که به هر حمله دشمن به صورت فوری پاسخ دهد.
از سوی دیگر پوتین هم اعلام کرده که مسکو موشک‌های اسکندر-ام با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای را در ماه‌های آینده به بلاروس تحویل خواهد داد.
شریبمن که در سال ۲۰۲۱ از رژیم سرکوبگر لوکاشنکو گریخت، خاطرنشان کرد که مرد قدرتمند بلاروس هرچند حمایت لجستیکی لازم را از روسیه دریافت کرده اما آشکارا از اعزام نیرو به اوکراین خودداری کرده است.
این محقق بلاروسی در ادامه می‌گوید: «من مطمئن نیستم که ارتش بلاروس بتواند چیزی به روسیه اضافه کند. این بسیار معقول‌تر است که بلاروس نیروهای خود را در مرز با اوکراین آماده نگه دارد. این باعث می‌شود که گروهی از اوکراینی‌ها مجبور شوند در مرز با بلاروس حضور داشته باشند و نتوانند تمام تمرکز خود را بر مرز با روسیه متمرکز کنند. این ایده معقول‌تری است تا اینکه گردان‌های اندک بلاروس وارد جنگ شوند.»
الکساندر خرامچیخین، تحلیلگر نظامی روسی نیز تحلیل مشابهی دارد و معتقد است که ورود مینسک به جنگ بعید است. او در گفتگو با خبرگزاری فرانسه با اشاره به ضعف نیروهای نظامی بلاروس می‌گوید: «ارتش بلاروس در مقایسه با ارتش اوکراین و روسیه تجربه رزمی صفر دارد و نمی‌تواند در این درگیری‌ها کارایی چندانی داشته باشد.»
خرامچیخین در ادامه می‌افزاید: «به نظر من برای پوتین مفیدتر است که از بلاروس برای حفظ تنشی خاص، در مرز با لهستان بهره ببرد.»
با این وجود، او گفت، اگر نیروهای بلاروس به اوکراین حمله کنند، «دردسر بسیار مهمی برای اوکراین ایجاد خواهد شد، زیرا این حمله جبهه‌ای جدید علیه کی‌یف باز می‌کند.»
بسیاری از کارشناسان بر این باورند که در نهایت نقش بلاروس در حمله به اوکراین به آنچه پوتین می‌خواهد بستگی دارد. لوکاشنکو ۶۷ ساله از نظر نظامی و اقتصادی به شدت به رهبر روسیه وابسته است.
هنگامی که در سال ۲۰۲۰ تظاهرات بی‌سابقه‌ای در بلاروس به دلیل انتخابات مناقشه‌برانگیز ریاست جمهوری در این کشور به راه افتاد، لوکاشنکو برای تثبیت موقعیت خود و سرکوب مخالفان به حمایت مسکو تکیه کرده بود.
تحلیلگران سیاسی می‌گویند که اگر لوکاشنکو به جنگ اوکراین برود، خطر تجدید تظاهرات گسترده‌ای که حکومت او را در سال های ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ متزلزل کرد، دوباره شعله‌ور می‌کند.
فئودور لوکیانوف، تحلیلگر سیاسی مرتبط با کرملین در این خصوص به خبرگزاری فرانسه می‌گوید: «من فکر می‌کنم لوکاشنکو به خوبی می‌داند که مداخله نظامی در اوکراین چیزی نیست که باعث تقویت محبوبیت او در کشور شود.»
آگهیبر اساس نظرسنجی ماه ژوئن اندیشکده بریتانیایی چتم هاوس، ۴۳ درصد از بلاروسی‌ها از حمله روسیه به اوکراین حمایت نمی‌کنند و تنها ۴ درصد از شرکت‌کنندگان در آن نظرسنجی طرفدار دخالت ارتش بلاروس در این ماجرا هستند.
ورونیکا لاپوتسکا، یکی از بنیانگذاران اندیشکده مرکز شرق در ورشو با اشاره به اینکه بلاروسی‌ها ملتی بسیار صلح‌دوست هستند، می‌افزاید: «مردم بلاروس در طول جنگ جهانی دوم خسارات زیادی را متحمل شدند و از هر چهار نفر یک نفر جان خود را از دست داد و همین مسئله باعث شده تا آنها عمیقا از هر نوع خشونتی بیزار باشند. در نتیجه آنها از مشارکت نظامی کشورشان در جنگ اوکراین استقبال نمی‌کنند»
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
حالا باید منتظر ماند و دید که آیا پوتین برغم ناکامی در پیشروی سریع در جنگ اوکراین برای دستیابی به اهداف از پیش تعیین شده، در نهایت بلاروس را وارد این منازعه خواهد کرد یا خیر.