حضور در تهران، نخستین سفر رئیس جمهوری روسیه در خارج از مرزهای شوروی سابق از زمان آغاز جنگ اوکراین است.
آگهیولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه روز سه‌شنبه با حضور در بیت رهبری، با علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران دیدار کرد.
بنا بر گزارش ایرنا، در جریان این دیدارعلی خامنه‌ای ضمن حمایت از «همکاری‌های بلندمدت» ایران و روسیه در حوزه‌های مختلف، خواستار آن شد که «تفاهم‌ها و قراردادهای متعددی [که] بین دو کشور از جمله در بخش نفت و گاز در جریان است، تا انتها پیگیری و عملیاتی شوند».
او همچنین خطاب به پوتین، با اشاره به حمله روسیه به اوکراین گفت: «در قضیه اوکراین چنانچه شما ابتکار عمل را به دست نمی‌گرفتید، طرف مقابل با ابتکار خود، موجب وقوع جنگ می‌شد... اگر راه در مقابل ناتو باز باشد، حد و مرزی نمی‌شناسد و اگر جلوی آن در اوکراین گرفته نمی‌شد، مدتی بعد به بهانه کریمه، همین جنگ را به راه می‌انداختند.»
علی خامنه‌ای درباره تحولات سوریه نیز گفت: «یک مسئله مهم در موضوع سوریه، اشغال مناطق حاصلخیز و نفت‌خیز شرق فرات بوسیله آمریکایی‌ها است که این قضیه باید با بیرون راندن آنها از آن منطقه علاج شود.»
او همچنین با بیان اینکه غربی‌ها با روسیه قوی و مستقل به‌کلی مخالف هستند، خطاب به پوتین گفت: «آمریکایی‌ها هم زورگو هستند و هم حیله‌گر، و یکی از عوامل فروپاشی شوروی سابق فریب خوردن در مقابل سیاست‌های آمریکا بود، البته روسیه در دوره جنابعالی استقلال خود را حفظ کرده است.»
تشکیل یک جبهه ضد غربی در منطقه
ولادیمیر پوتین عصر سه‌شنبه ۱۹ژوئیه برای دیدار با رهبران ایران و ترکیه وارد تهران شد و ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری ایران از همتای روس خود در کاخ ریاست جمهوری استقبال کرد.
براساس تصاویر منتشر شده از این دیدار، رئیسی در گفتگو با پوتین از گسترش همکاری با روسیه ابراز رضایت کرده است.
رئیسی همچنین با اشاره به تجربه همکاری دو طرف در سوریه، جنگ سوریه را نمونه موفق مبارزه با تروریسم خواند و گفت منطقه پس از حضور نظامی هماهنگ ایران و روسیه در سوریه، امن‌تر شده است.
این نخستین سفر آقای پوتین به خارج از مرزهای اتحاد جماهیر شوروی سابق از زمان آغاز جنگ اوکراین است. بسیاری از ناظران بین‌المللی سفر به تهران و دیدار آقای پوتین با رهبران جمهوری اسلامی ایران و ترکیه را نشانه‌ای از تمایل رئیس جمهوری روسیه به تشکیل یک جبهه ضد غربی در منطقه توصیف می‌کنند.
دیدار خامنه‌ای و اردوغان
علی خامنه‌ای روز سه‌شنبه با رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه نیز دیدار کرد و در جریان این دیدار، نسبت به حمله نظامی ترکیه به شمال سوریه هشدار داد و چنین اقدامی را «تنها به نفع تروریست‌ها» دانست.
به گزارش خبرگزاری ایرنا به نقل از پایگاه اطلاع‌رسانی رهبری جمهوری اسلامی، رجب طیب اردوغان در پاسخ به نگرانی علی خامنه‌ای درباره حمله احتمالی ترکیه به شمال سوریه گفته است: «باید با تروریست‌ها مقابله کرد.» رهبر ایران هم با تایید این سخن پاسخ داده است: «با تروریسم حتما باید معارضه کرد اما حمله نظامی در سوریه به نفع تروریست‌ها خواهد بود. البته تروریست‌ها نیز محدود به یک گروه خاص نیستند.»
ایران گروه‌های شبه‌نظامی عمدتا اسلامگرای تحت حمایت ترکیه در سوریه را «تروریستی» می‌داند. در مقابل برای ترکیه، یگان‌های مدافع خلق کُرد همچنین نیروهای دموکراتیک سوریه به محوریت کُردها، گروه‌های تروریستی هستند.
بنا بر همین گزارش، رهبر ایران به رئیس جمهوری ترکیه گفت: «ما امنیت ترکیه و مرزهای آن را امنیت خود می‌دانیم. شما نیز امنیت سوریه را امنیت خود بدانید. مسائل سوریه را باید با مذاکرات حل کرد و ایران، ترکیه، سوریه و روسیه با گفتگو این مسئله را تمام کنند.»
رهبر جمهوری اسلامی ایران به ندرت با مقام‌های بلندپایه سیاسی دیگر کشورها دیدار می‌کند و معمولا درباره سیاست خارجی کشور مهمان نیز اظهار نظری نمی‌کند. پیش از این یکی از مهم‌ترین دیدارهای آقای خامنه‌ای با مقامات عالیرتبه سیاسی خارجی، ملاقات وی با شینزو آبه، نخست‌وزیر فقید ژاپن در سال ۲۰۱۸ میلادی بود.
انتقاد خامنه‌ای از گسترش روابط کشورهای اسلامی با اسرائیل
علی خامنه‌ای همچنین در دیدار با اردوغان، با انتقاد دوباره از اسرائیل و گسترش روابط کشورهای عربی با تل آویو گفت: «با وجود اقبال بعضی دولت‌ها به رژیم صهیونیستی، ملت‌ها عمیقاً با این رژیم غاصب مخالف هستند.»
ترکیه، برخلاف ایران اسرائیل را به رسمیت می‌شناسد. در هفته‌های گذشته نیز گزارش‌های پرشماری از بازداشت یک تیم ترور ایرانی در ترکیه از سوی سازمان امنیت این کشور (میت) منتشر شده است که از قرار معلوم می‌خواستند به گردشگران یا افراد سرشناس سیاسی-تجاری اسرائیلی در ترکیه ضربه بزنند. رهبران اسرائیل از ترکیه به‌دلیل بازداشت این افراد تشکر کردند.
نشست یک روزۀ تهران
سفر رؤسای جمهور روسیه و ترکیه به ایران، با هدف شرکت در نشست سه‌جانبۀ سران کشورهای ضامن روند آستانه انجام شد.
قرار بود در این نشست یک روزه که سه‌شنبه ۲۸ تیر در تهران برگزار شد، به مسائل مربوط به تحولات سوریه و همچنین معادلات مربوط به دولت بشار اسد و گروه‌های مخالف او پرداخته شود.
آگهیرجب طیب اردوغان دوشنبه شب (یک روز زودتر از پوتین) وارد تهران شد و او نیز صبح سه‌شنبه در کاخ سعد آباد از سوی ابراهیم رئيسی مورد استقبال قرار گرفت.
شب گذشته بسیاری از رسانه‌های ایران خبری مبنی بر ورود ولادیمیر پوتین به تهران را منتشر کردند؛ اما ساعاتی پس از انتشار این خبر، آن را بدون ارائه توضیحی از خروجی اخبار خود حذف کردند.
گفته می‌شود هواپیمایی که دیشب از مسکو وارد ایران شده، حامل وسایل و تجهیزات مربوط به رئيس جمهوری روسیه بوده که معمولا یک روز زودتر از خود او، به کشور مقصد فرستاده می‌شود.
دور جدید نشست سه‌جانبه ایران، ترکیه و روسیه پیش از این چندین بار به دلیل شیوع ویروس کرونا به تعویق افتاده بود. این نخستین سفر پوتین و اردوغان به تهران از زمان روی کار آمدن ابراهیم رئيسی به عنوان رئيس جمهوری ایران است.
علاوه بر دیدارهای دوجانبه پوتین و اردوغان با مقام‌های ایران، قرار است نشستی دوجانبه میان رهبران دو کشور ترکیه و روسیه نیز در تهران برگزار شود.
آگهیاز زمان حمله روسیه به اوکراین، این دومین سفر خارجی پوتین به شمار می‌رود که در هر دو سفر هم با ابراهیم رئيسی دیدار و گفتگو می‌کند. رئيس جمهوری روسیه پیش از این برای حضور در اجلاس سران کشورهای حاشیه دریای خزر به ترکمنستان رفته بود.
تهران در حالی میزبانی دور جدید نشست سه‌جانبه کشورهای ضامن روند آستانه است که اوضاع در مناطق مرزی سوریه و ترکیه بحرانی گزارش می‌شود.
کردهای سوریه در هفته‌های اخیر از ایران و روسیه خواسته بودند در مقابل حملات و خطرات ترکیه از آنها دفاع کنند. از سوی دیگر ستیزه‌جویان مستقر در ادلب که عموما از سوی ترکیه حمایت می‌شوند نیز از سوی روسیه و ارتش سوریه تحت فشار قرار دارند.
مخالفت روسیه با ادامه ارسال کمک‌های فرامرزی از طریق باب الهوی برای مردم در شمال سوریه، اوضاع برای آخرین سنگر مخالفان دولت بشار اسد در این کشور را با مشکلات زیادی رو به رو کرده است.
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
آگهیبه این ترتیب رهبران سه کشور در حالی با یکدیگر وارد گفتگو خواهند شد که احتمالا منافع و نگرانی‌های متضاد آنها پیشرفت مذاکرات را دشوار می‌کند.