در میان چهار زندانی اعدام شده نام یک قانونگذار دموکراسیخواه سابق از حزب آنگ سان سوچی، رهبر زندانی این کشور و نیز یکی از چهرههای سرشناس اپوزیسیون دیده میشود.
رسانههای دولتی در میانمار روز دوشنبه از اعدام چهار زندانی بر اساس فرمان شورای نظامی حاکم بر این کشور خبر دادند که در میان آنها نام دو کنشگر جنبش دموکراسی خواهی دیده میشود.
اعدام چهار فرد زندانی به دست حکومت نظامی میانمار در واقع نخستین اجرای حکم مجازات مرگ در این کشور پس از سه دهه محسوب میشود.
در میان چهار زندانی اعدام شده نام یک قانونگذار دموکراسیخواه سابق از حزب آنگ سان سوچی، رهبر زندانی این کشور و نیز یکی از چهرههای سرشناس اپوزیسیون دیده میشود.
روزنامه دولتی «گلوبال نیو لایت میانمار» بدون اشاره به نحوه و زمان اعدامها مدعی شد که چهار فردی که مجازات مرگ علیه آنها به اجرا درآمد به «اقدامات تروریستی وحشیانه و غیرانسانی» محکوم و بر اساس قوانین کیفری و مقررات جاری در زندانها اعدام شدهاند.
فیو زیا تاو، عضو سابق اتحادیه ملی برای دموکراسی که ۴۱ سال داشت نوامبر گذشته دستگیر و در ماه ژانویه به نقض قوانین ضد تروریستی میانمار محکوم شده بود.
وی به همراه کیاو مین یو ۵۳ ساله معروف به «جیمی» که از نویسندگان جریان اپوزیسیون و مخالف دیرین ارتش و نظامیان میانماری بود اعدام شد.
این چهره اپوزیسیون بیشتر به دلیل نقشش در قیام دانشجویی سال ۱۹۸۸ علیه حکومت نظامی آن زمان شهرت داشت. مین یو ماه اکتبر گذشه دستگیر و در ماه ژانویه محکوم به اعدام شد.
زندانیان دیگر اعدام شده دو مرد مظنون به قتل زنی بودند که به زعم آنها خبررسان شورای نظامی حاکم بود.
از زمان کودتای نظامی اول فوریه ۲۰۲۱ که به سرنگونی دولت آنگ سان سوچی و زندانی شدن وی انجامید دهها تن از مخالفان شورای نظامی حاکم به اعدام محکوم شدند، اما از آن زمان تاکنون هیچ یک از احکام مجازات مرگ در این کشور به اجرا گذاشته نشده بود.
واکنش جامعه و نهادهای بینالمللی به اجرای مجازات مرگ در میانمار
فرانسه از جمله نخستین کشورهایی بود که اجرای احکام مجازات اعدام در میانمار را محکوم کرد و خواستار آزادی دموکراسیخواهان در بند در این کشور شد.
سخنگوی دولت فرانسه ضمن یادآوری مجدد مخالفت کشورش با «مجازات اعدام در هر مکان یا شرایطی» خواستار پایان یافتن خشونت از سوی رژیم نظامی میانمار و آزادی همه افرادی شد که «از روز اول فوریه سال گذشته میلادی به صورت خودسرانه» در این کشور بازداشت شدند.
آمریکا نیز محکوم کرد
ایالات متحده آمریکا نیز روز دوشنبه ساعاتی پس از انتشار خبر اعدام چهار زندانی در میانمار اقدام دستگاه حاکمه در این کشور به شدت محکوم کرد.
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در این راستا ضمن محکوم کردن قاطعانه اعدام زندانیان و مخالفان حکومت نظامی در میانمار از این اقدام به عنوان تلاش در جهت «نابود کردن دموکراسی» در این کشور یاد کرد.
اتحادیه اروپا واکنش نشان داد
اتحادیه اروپا در واکنش به اجرای مجازات مرگ در میانمار اقدام صورت گرفته توسط حکومت نظامی این کشور را توام با انگیزههای سیاسی دانست و به شدت محکوم کرد.
جوزپ بورل، رئیس دیپلماسی اتحادیه اروپا در این خصوص تاکید کرد: «این اعدامها با انگیزههای سیاسی صورت گرفته و گامی دیگر به سوی برچیدن کامل حاکمیت قانون و نقض آشکار حقوق بشر در میانمار است»
حکومت نظامی میانمار ماه گذشته اعلام کرده بود که قصد دارد به زودی احکام مجازات مرگ را به اجرا گذارد، موضوعی که با موجی از محکومیتهای بین المللی همراه شد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد همزمان با اطلاع رسانی شورای نظامی میانمار برای انجام اعدامها آنچه وی «نقض آشکار حق زندگی، آزادی و امنیت افراد» در این کشور خوانده شد را محکوم کرده بود.
آخرین حکم اجرا شده مجازات مرگ در میانماربه سال ۱۹۸۸ برمی گردد؛ کارشناسان سازمان ملل متحد در گزارش خود که ماه ژوئن منتشر شد به صدور ۱۱۴ مورد حکم اعدام از زمان آغاز کودتا تاکنون اشاره کرده بودند.
در این گزارش آمده بود که حکومت نظامی امکان صدور حکم اعدام برای ۲۳ «جرم مبهم و با تعریف کلی» و در کل برای هرگونه انتقاد از قوای حاکم را به ارتش داده است.
اعدام چهار زندانی از جمله دو دموکراسیخواه در میانمار همچنین واکنش شماری از سازمانها و نهادهای مدافع حقوق بشر از جمله دیدهبان حقوق بشر و عفو بینالمللی را برانگیخته است.