شناسایی بالن چینی که ادعا می‌شود برای جاسوسی بر فراز آمریکا در حال پرواز است به یک بحران دیپلماتیک بین دو کشور بدل شده است. در عصر حاضر با وجود ماهواره‌ها چرا هنوز از بالن برای جاسوسی استفاده می‌شود؟ چرا ارتش آمریکا آن را سرنگون نکرده است؟ و اساسا بالن کجاست و از کجا اطلاعات جمع آوری می‌کند؟
آگهیوزارت دفاع آمریکا، پنتاگون اعلام کرد که یک بالن جاسوسی چین را در آسمان ایالات متحده شناسایی کرده است. به گفته پنتاگون، مقام‌های نظامی و امنیتی آمریکا و کانادا هشدارهای لازم را در این باره دریافت کرده‌اند.
این بالن در آستانه سفر آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا به چین شناسایی شد، نتیجه آن‌که واشنگتن این سفر را به زمان دیگری موکول کرد. تا کنون چه درباره بالن می‌دانیم؟
بالن کجاست؟
مقامات آمریکا هیچ اطلاعاتی درباره مسیر حرکت بالن منتشر نکرده‌اند، اما به‌گفته رسانههای این کشور بالن در جزائر آلیوتی واقع در اقیانوس آرام مشاهده شده و پس از گذر از کانادا وارد آمریکا شده است. رسانههای آمریکا می‌گویند که این بالن در حال حاضر بر فراز ایالت مونتانا حرکت می‌کند.
این رسانه‌ها ادعا می‌کنند که بالن با ابعادی معادل ۳ اتوبوس در ارتفاعی بالاتر از ارتفاع معمول پرواز هواپیماها قرار دارد.
بالن از چه چیزی می‌تواند جاسوسی کند؟
چینی‌ها ادعا کرده‌اند که این یک بالن هواشناسی بوده و مصارف علمی و تحقیقاتی داشته است. اما مقامات آمریکایی آن را وسیله‌ای برای جاسوسی دانسته‌اند.
در واقع کارشناسان آمریکایی بر این باورند که مسیر حرکت بالن نشان می‌دهد که به احتمال زیاد هدف آن جمع آوری اطلاعات امنیتی بوده است، چرا که بر فراز سایت‌ها و مراکز حساس عبور کرده است. ایالت مونتانای آمریکا از جمله مهترین مناطقی است که در آن سلاح‌های هسته‌ای نگهداری می‌شود.
چرا ارتش آمریکا بالن را سرنگون نکرد؟
سرنگون کردن بالن با موشک یا هر وسیله دیگر آسان نیست و تبعات خاص خود را دارد، از جمله اینکه پس از انفجار ممکن است قطعات آن به افراد محلی و مناطق مسکونی آسیب وارد کند.
وزارت دفاع آمریکا تا کنون چند گزینه را بررسی کرده است از جمله انهدام بالن در زمانی که به منطقه‌ای با جمعیت پایین می‌رسد اما ارتفاع بالای آن کار را سخت و پیچیده می‌کند. به گفته یک مقام بلندپایه وزارت دفاع آمریکا بالن خطر جدی برای هواپیماها ایجاد نمی‌کند و همچنین اطلاعاتی هم که به دست می‌آورد آنچنان مهم و ارزنده نیستند بنابراین با احتساب هزینه و فایده، در حال حاضر سرنگونی آن چندان منطقی نیست.
آیا این نخستین بار است که به این شیوه چین از آمریکا جاسوسی می‌کند؟
به گفته یک مقام عالی‌رتبه نظامی وزارت دفاع آمریکا در سال‌های اخیر چین بارها اقدام به چنین کاری کرده و بالن‌های خود را بر فراز ایالات متحده به پرواز درآورده است. اما وی می‌افزاید که برای نخستین بار است که یک بالن چینی مدتی طولانی در آسمان آمریکا مانده است.
چرا به جای ماهواره از بالن استفاده می‌شود؟
معمولا از بالن‌ها برای جاسوسی‌های طولانی مدت استفاده می‌شود.
تاریخچه استفاده از بالن به جنگ جهانی اول بازمی‌گردد. اگرچه از آن موقع تا کنون پیشرفت هواپیماهای جاسوسی و فن‌آوری ماهواره‌ها باعث شده تا کشورهای اطلاعات دقیق‌تر و قابل اعتماد‌تری از هدف به دست آورند اما بالن‌ها همچنان جایگاه مهم خود را دارند. دلیل آن هم این است که بالن‌ها یک وسیله بسیار ارزان برای جمع آوری اطلاعات هستند.