استفاده از تصویر شتر بر روی تذکرههای الکترونیکی در افغانستان، اعتراضاتی را در پی داشته است اما اکنون جمعی از فعالان مدنی این کشور از دولت میخواهند که به جای نقش شتر، تصویری از مولانا جلال الدین محمد بلخی را به عنوان نمادی از هویت ملی «اقوام» در تذکرههای الکترونیکی جایگزین کند.
همزمان با آغاز ثبت نام برای توزیع تذکره (شناسنامه) الکترونیکی، جمعی از فعالان مدنی در عرصه صلح طی کمپاینی (کارزار) از حکومت افغانستان خواستهاند که به جای شتر، تصویری از مولانا جلال الدین محمد بلخی را به عنوان نمادی از هویت ملی اقوام در تذکره های الکترونیکی جایگزین کنند.
فیض صداق، رئیس سازمان غیردولتی دنیای بدون خشونت که در زمینه ترویج صلح در کابل و ولایات افغانستان فعالیت می کند، در این زمینه به یورونیوز میگوید: «ما به دنبال جبههگیری سیاسی در برابر حکومت نیستیم و طی بررسیهایی که انجام دادهایم به این نتیجه رسیدیم که از طریق مکتب و اندیشههای مولانا میتوانیم اندیشه صلح محوری را در افغانستان ترویج کنیم و به همین منظور از رئیسجمهوری و رئیساجراییه خواستهایم که تصویر مولانا به عنوان یک هویت در تذکرههای الکترونیکی اقوام ثبت شود و نسل در نسل جامعه افغانستان، خود را میراثدار اندیشه های صلح محور مولانا بدانند.»
مولانا، هویت مشترک اقوام افغانستان
اختلافنظرها بر سر محتوای تذکرههای الکترونیکی در آخرین سال حکومت حامد کرزای آغاز شد و به همین خاطر روند توزیع تذکره های الکترونیکی، تاکنون در چندین مرحله به تاخیر افتاده است.
بحث ثبت هویت اقوام و استفاده از واژه «افغان» به عنوان ملیت تذکره تمام شهروندان از مهمترین موارد چالش برانگیز در مورد تذکرههای الکترونیکی بوده است.
ارگ ریاست جمهوری به تازگی اعلام کرد که ثبتنام برای توزیع شناسنامههای الکترونیکی را با بایومتریک کردن (تشخیص هویت) مقامهای حکومتی آغاز کرده است، اما رئیس اجرائیه در واکنش به این خبر از اشرف غنی خواست که تا زمان ایجاد توافق همگانی بر روی محتوای تذکرههای الکترونیکی، روند صدور آنها را به تاخیر اندازد.
فیض صداق با اشاره به توافق نظر صد و پنجاه جوان تحصیلکرده از اقوام مختلف افغانستان درباره ثبت تصویر مولانا بر روی تذکرههای الکترونیکی میگوید که افکار صلح طلب مولانا می تواند نقطه اتصال و پیوند هویتی میان اقوام مختلف ایجاد باشد؛ اما شتر نمی تواند رابطه و پیوند معناداری بین اقوام افغانستان بوجود آورد. بخصوص این که در فرهنگ شرقی، شتر نمادی از کینه ورزی است.
این فعال مدنی درباره اختلاف ها در مورد استفاده از واژه «افغان» بهعنوان ملیت شهروندان افغانستان می گوید: «اهمیت ثبت تصویر مولانا به عنوان هویت مشترک برای ما (جوانان فعال مدنی در عرصه صلح) بیشتر از بحث درج نام افغان به عنوان ملیت شهروندان افغانستان مطرح است و بهتر است که یک هیات تحقیقاتی روی استفاده از کلمه افغان به عنوان ملیت مشترک اقوام تحقیق و بررسی کند.»
تصویر مولانا و اصلاح تصویر افغانستان در جهان
اقای صداق ادامه می دهد: «برای ما جوانان تحصیلکرده یک دغدغه است که نام کشورمان با تروریسم و خشونت به ذهن ها میآید و جهان از افغانستان، تصویری از خشونت دارد و ثبت تصویری از مولانا برای ما بهترین فرصت است که هویت خود را از خشونت جدا کنیم، هر چند که هیچ جغرافیایی نمی تواند مولانا را در خود محدود کند.»
استفاده از تصویر شتر بر روی تذکرههای الکترونیکی پیش از این هم اعتراضاتی را در رسانهها و در بین فعالان مدنی برانگیخته بود اما پیشنهاد جایگزینی تصویر مولانا در ماههای اخیر مطرح شده است و هنوز حکومت افغانستان به این خواسته فعالان مدنی پاسخی نداده است.
نکته قابل توجه این است که دراین شناسنامههای (تذکرهها) جدید علاوه بر نام پدر، نام مادر، قومیت و ملیت هم ذکر خواهد شد. درج نام مادر در شناسنامهها پاسخی به کمپین تعدادی از فعالان مدنی است که از حکومت خواسته بودند نام مادر هم در تذکره ذکر شود. بیان نام زن تابویی اجتماعی در افغانستان محسوب می شود.
جوانان عضو سازمان دنیای بدون خشونت در نظر دارند که برای ترویج فرهنگ صلح و عدم خشونت در حرکت های آینده مدنی خود، بنیاد مولانا را در افغانستان پایه گذاری کنند. این سازمان پیش از این هم، کمپین یک هزار لبخند برای صلح را راه اندازی کرده بود.
بیشتر بخوانید: