سخنگوی شورای عالی امنیت ملی اظهارات سخنگوی دولت که دلیل عدم احیای توافق هستهای را مخالفت شورای عالی امنیت ملی با مفاد توافق دانسته بود، تکذیب کرد.
علی ربیعی، سخنگوی دولت ایران، روز سهشنبه ۲۹ تیر (۲۱ ژوئیه) گفت یک کمیته در شورای عالی امنیت ملی تفاهم اولیهای را که در مذاکرات هستهای وین به دست آمده بود رد کرده است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، آقای ربیعی با بیان اینکه تفاهمهای اولیه در گفتگوهای میان ایران و قدرتهای جهانی در مسئله «رفع قسمت عمده تحریمها» صورت گرفته بود گفت: «کمیته شکل گرفته در شورای عالی امنیت ملی که مسئولیت تطبیق متن تفاهم شده با قانون مجلس شورای اسلامی مصوب در آذر ۱۳۹۹، این تفاهم را ناسازگار با آن تشخیص داده است.»
بنا بر این مصوبه مجلس، اگر تا ۳ اسفند سال گذشته تحریمهای مالی، نفتی و بانکی علیه جمهوری اسلامی حذف نمیشد، دولت ایران میبایست اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف میکرد.
شورای عالی امنیت ملی تکذیب کرد
ساعاتی پس از انتشار سخنان سخنگوی دولت، کیوان خسروی، سخنگوی شورای عالی امنیت ملی، اظهارات علی ربیعی را تکذیب کرد و دلیل به نتیجه نرسیدن مذاکرات برای احیای برجام را «قلدر مآبی آمریکا و برخی از کشورهای اروپایی» دانست.
خسروی همچنین در ادامه افزود: «بدیهی است صحبت از انطباق یا عدم انطباق چیزی که واقعیت خارجی ندارد، نمیتواند موضوعیت داشته باشد.»
شورای عالی امنیت ملی نهاد بالادستی تصمیمگیر درباره برنامه هستهای ایران است و مصوبههای آن باید برای اجرایی شدن به تایید رهبر جمهور اسلامی برسد.
گفتگوهای هستهای میان ایران و گروه کشورهای ۴+۱ به همراه آمریکا که از ماه آوریل بین طرفین آغاز شده بود، پس از چندین دور مذاکرات فشرده در نهایت بدون نتیجه رها شده است. حسن روحانی رئیسجمهور ایران چندین بار اعلام کرده که توافق کاملا در دسترس بوده ولی در درون حاکمیت جمهوری اسلامی اختیارات لازم برای نهایی کردن توافق به او داده نشده است.
پیشتر جواد ظریف در نامهای به مجلس شورای اسلامی ابراز امیدواری کرده بود دولت بعدی گفتگوها را به فرجام برساند. ابراهیم رئيسی، رئیسجمهور جدید، از روز ۱۴ مرداد قدرت را در ایران به دست خواهد گرفت.
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی، پیشتر گفته بود که وقفه در مذاکرات برای احیای برجام آژانس را در «موقعیت ناخوشایندی» قرار داده است. کشورهای غربی میگویند ایران در حال غنیسازی اورانیوم در حدی است که «تنها کشورهای صاحب بمب اتم» آن را انجام میدهند.
آخرین و ششمین دور مذاکرات برای احیای برجام روز ۲۰ ژوئن در وین به پایان رسید و بعد از آن دیگر طرفین برای گفتگوهای هستهای به پایتخت اتریش بازنگشتند. این در حالی است که در موضوع دیگر یعنی مبادله زندانیان نیز علیرغم ابراز امیدواری اولیه طرفین به حل شدن مسئله، به نظر میرسد کار گره خورده است.
سخنگوی دولت ایران در کنفرانس مطبوعاتی خود درباره وضعیت تبادل زندانیان بین ایران و آمریکا گفت: «متاسفانه به نظر میرسد برخلاف تفاهمهای صورت گرفته دولت آمریکا به دلایلی که برای ما ناروشن و غیرقابل قبول است آزادی زندانیان را به مذاکرات برجام پیوند زده که از نظر ما غیرضروری و بی مبناست.»
در روزهای گذشته عباس عراقچی، رئیس تیم مذاکرهکننده جمهوری اسلامی در وین، و رابرت مالی نماینده ویژه آمریکا در امور ایران در توییتر پیرامون وضعیت آزادی زندانیان به جدل لفظی پرداخته بودند.
آقای عراقچی در حساب توییتر شخصی خود نوشته بود: « مبادله [زندانیان] را گروگان اهداف سیاسی قرار دادن، باعث از دست دادن هم تبادل و هم توافق میشود. ۱۰ فرد زندانی از همه طرفها میتوانند همین فردا آزاد شوند، اگر آمریکا و بریتانیا به تعهدات خود در توافق به دست آمده عمل کنند.»
در مقابل رابرت مالی با رد ادعاهای ایران، اظهارات عباس عراقچی را «تلاشی زننده جهت رفع تقصیر و نپذیرفتن مسئولیت بنبست کنونی برای بازگشت بالقوه به برجام» عنوان کرده بود.