فیلم «تاتامی» حاصل کارگردانی مشترک زر امیرابراهیمی، بازیگر ایرانی و گای ناتیو، کارگردان اسرائیلی روایت جودوکای ایرانی است که از دستور جمهوری اسلامی مبنی بر خودداری از رقابت با حریف اسرائیلیش سربازمی‌زند. جشنواره فیلم ونیز یکشنبه میزبان این نخستین همکاری یک کارگردان ایرانی با همتای اسرائیلیش بود.
آگهیقرعه رقابت با ورزشکاران اسرائیلی کابوس هر ورزشکار تراز اولی است که با نام ایران در رقابت‌های جهانی شرکت می‌کند، زیرا جمهوری اسلامی به او دستور خواهد داد که به نحوی از این رقابت خودداری کند.
از انقلاب ۱۹۷۹ (۱۳۵۷) ایران تاکنون بسیاری از ورزشکاران در نتیجه این دستور، در عین شایستگی و در بسیاری موارد شانس قهرمانی ناچار به کناره‌گیری از رقابت‌های بین‌المللی شده‌اند. سعید ملایی، جودوکای پرافتخار تیم ملی ایران در سال ۲۰۱۹ برای روبرو نشدن با «ساکی موگی» اسرائیلی ناچار شد به حریف بلژیکی خود در نیم‌نهایی مسابقات قهرمانی جهان در توکیو ببازد و برای اجتناب از روی سکو رفتن با ورزشکار اسرائیلی حتی بازی رده‌بندی را هم به حریف جوان گرجی خود واگذار کند.
وی اما پس از این مسابقات به آلمان پناهنده شد و اعلام کرد که جمهوری اسلامی او را مجبور به باخت کرده است. همین موصوع دلیل محرومیت چهارساله فدراسیون جودوی ایران شد.
حال این تراژدی پرتکرار موضوع همکاری زر امیرابراهیمی، بازیگر نام‌آشنای ایرانی و گای ناتیو، کارگردان سرشناس اسرائیلی شده است.
«تاتامی» که نخستین فیلم به کارگردانی مشترک یک ایرانی و یک اسرائیلی است، روز یک‌شنیه ۳ سپتامبر در بخش افق‌های جشنواره فیلم ونیز به نمایش درآمد.
این فیلم که از ماجرای سعید ملایی الهام گرفته شده، روایت‌گر داستان لیلا، جودوکای ایرانی است که در رقابت‌های قهرمانی جهان شرکت کرده و از جانب مقام های جمهوری اسلامی دستور گرفته که برای اجتناب از رویارویی با حریف اسرائیلی خود، وانمود کند که مجروح شده است.
تاتامی که با الهام از فضای فیلم‌های دلهره‌آور ده ۷۰ میلادی به صورت سیاه و سفید فیلمبرداری شده، بنابر اظهارات کارگردانانش در گرجستان و «به صورت پنهانی» تصویربرداری شده است.
گای ناتیو، کارگردان سرشناس اسرائیلی که در نود و یکمین دوره اهدای جوایز اسکار در سال ۲۰۱۹ برای فیلم کوتاه خود با عنوان «پوست» موفق به دریافت جایزه بهترین فیلم کوتاه شد، درباره فیلمبرداری «تاتامی» می‌گوید: «ما نمی خواستیم هیچ‌کس درباره آن چیزی بفهمد. در تفلیس گرجستان در فاصله دوساعتی تهران و دوساعتی تل‌آویو فیلمبرداری می‌کردیم. ما حتی در هتل‌های جداگانه اقامت داشتیم و لازم بود که پنهان بمانیم.»
او درباره همکاری با یک کارگردان ایرانی می‌گوید: «در مدرسه به ما می‌گویند ایران دشمن و شیطان مجسم است. آن‌ها می‌خواهند ما را وادار به ترس کنند. زر من را نمی‌شناخت و کمی طول کشید تا به من اعتماد کند. اما در یک نقطه به هم نگاه کردیم و گفتیم، ما انسان‌های یکسانی هستم.»
زر امیرابراهیمی که برای بازی در فیلم «عنکبوت مقدس» سال گذشته موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر زن جشنواره فیلم کن شد، درباره همکاری با فیلمسازان اسرائیلی می‌گوید: «باور می‌کنید پس از عنکبوت مقدس چه میزان پیام تهدید‌آمیز دریافت کردم که من را به دلیل همکاری با یهودی‌ها متهم می‌کردند؟ ما حتی اجازه نداریم با یک اسرائیلی تلفنی صحبت کنیم. اسرائیل همیشه "رژیم اشغالگر" خوانده می‌شود.»
وی درباره فیلمبرداری «تاتامی» می‌گوید: «این فیلم برای من همکاری و آماده‌سازی خوبی بود تا بتوانم روزی فیلم خودم را به تنهایی بسازم. می‌دانم این یک پروژه تاریخی است، اما با گای ایده‌های بسیاری را مطرح کردیم. وقتی فرآیند انتخاب بازیگر را آغاز کردیم، فکر می‌کردم که هیچ‌کس قبول نمی‌کند در این فیلم شرکت کند. اما همه قبول کردند! در مورد انقلاب زنان (ایران) هم همین‌طور بود. شجاعت می‌تواند تکثیر شود.»
او می‌افزاید: «می‌دانستم ایرانیان زیادی آنجا (در گرجستان) حضور دارند، و ما می‌خواستمی فیلمبرداری را در آرامش و پنهانی انجام دهیم. چیزی که راجع‌به حکومت ایران یادگرفتم این است که تا زمانی که از آن‌ها بترسی، می‌توانند بازداشتت کنند، برایت مشکل ایجاد کنند و یا حتی تو را بکشند. اما زمانی که ترس را کنار بگذاری، همه‌چیز خوب می‌شود.»
در این فیلم آرین مندی، بازیگر آمریکایی نقش لیلا، جودوکای ایرانی و زر امیر ابراهیمی در کنار کارگردانی، نقش مریم، مربی او در مسابقات جهانی را بازی می‌کند.
خانم امیرابراهیمی درباره شخصیت مریم و تجربه بازی خود می‌گوید: «سخت بود. اما مبارزه هرروزه زندگی روزانه ما زنان ایرانی است. وقتی در این فیلم با مریم ملاقات می‌کنیم، او ده سال است که شرایط کنونی را تحمل کرده است. شرایطی مملو از دروغ و این که اجازه ندارد خودش باشد. اما این زندگی تقلبی شروع به سوزاندن شما می‌کند.»
آقای ناتیو درباره شرایط ورزشکاران ایرانی می‌گوید: «بسیاری از آن‌ها آغاز به شورش علیه رژیم ایران می‌کنند. این که سخت کار کنی و ناگهان دستور "لغو عملیات" را دریافت کنی، هیچ معنایی ندارد. اخیرا راجع‌به یک ورزشکار ایرانی (مصطفی رجائی) خواندم که به خاطر این‌که با یک اسرائیلی دست داده بود، مجازات شد.»
او «تاتامی» را منعکس کننده صدای این ورزشکاران می داند. در این فیلم لیلا و مریم بالاخره پیام خود را می‌رسانند و می‌گویند: «هرچه دستور دادند، پوشیدم، هرچه گفتند، تکرار کردم. من یکی از میلیون‌ها انسان تحت کنترل رژیم اسلامی ایران هستم. هیچ‌کدام از ما برای آن‌ها مهم نیستیم. ما همه ابزاریم.»
زر امیرابراهیمی در رابطه با این پیام می‌گوید: «درجایی، گای می‌خواست این پیام (مونولوگ) را از فیلم حذف کند. اما من بر روی آن پافشاری کردم. زیرا من این فیلم را به عنوان یک ایرانی ساخته‌ام و می‌خواستم بیانیه خود را بدهم. می‌دانم در ونیز هم راجع‌به این مساله از من پرسیده خواهد شد.»