سفر جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا به ویتنام ممکن است کوتاه باشد، اما پیامدهای مهمی برای تلاش‌های واشنگتن در به عقب راندن چین دارد. ویتنام و ایالات متحده روز یکشنبه از ایجاد یک مشارکت جامع راهبردی برای صلح، همکاری و توسعه پایدار خبر دادند.
آگهیبایدن در آخرین ایستگاه خود در سفر به هندوستان، در صبح بارانی و شرجی روز یکشنبه از بنای یادبود گاندی دیدن کرد. پس از این مراسم، وی با هدف ارتقای روابط دیپلماتیک بین ویتنام و ایالات متحده عازم هانوی شد.
هم‌سو کردن کشورهای منطقه آسیا-اقیانوسیه با واشنگتن
سفر ۲۴ ساعته بایدن به ویتنام در راستای ادامه سیاست هم‌سو کردن کشورهای منطقه آسیا-اقیانوسیه با واشنگتن و همچنین در جهت موازنه‌سازی در برابر چین تعریف می‌شود.
فقط در همین پنج ماه گذشته، برای اولین بار یک رئیس جمهور آمریکا بعد از حدود ده سال میزبان رئیس جمهوری فیلیپین در کاخ سفید بود. مضافا اینکه بایدن در واشنگتن برای نخست وزیر هند هم یک مراسم شام دولتی مجلل گرفت. وی علاوه بر این‌ها، میزبان همتایان ژاپنی و کره‌جنوبی خود برای نشستی نمادین در اقامتگاه مشهور ریاست جمهوری در کمپ دیوید بود.
با این حال، با وجود اینکه جو بایدن در مقام ریاست جمهوری آمریکا ده‌ها بار به کشورهای مختلف سفر کرده است، اما این اولین باری است که وی به کشوری پا می‌گذارد که روزگاری هم‌نسلی‌های خود را در آنجا از دست داده است.
از دشمنی تا رسیدن به شراکت راهبردی جامع
جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده روز یکشنبه پس از ورود به شهر هانوی در دیدار با مقامات ارشد این کشور کمونیستی از روابط نزدیکتر با ویتنام استقبال کرد. بایدن در دیدار با «نگوین فو ترونگ»، دبیر کل حزب کمونیست حاکم و رهبر ارشد این کشور گفت: «این می‌تواند آغاز دوران همکاری بزرگ‌تری باشد.» آن‌ها قرار است شراکت راهبردی جامعی را اعلام کنند که این کشورها را از لحاظ دیپلماتیک تا حد زیادی به هم پیوند خواهد داد.
پیش از این در سال ۲۰۱۵ زمانی که جو بایدن، معاون وقت رئیس جمهور آمریکا بود، ضیافت ناهاری را در واشنگتن به افتخار ترونگ به مناسبت بیستمین سالگرد روابط دیپلماتیک بین دو کشور برگزار کرد. حال با گذشت هشت سال از آن دوران، هم آقای ترونگ اکنون یک رهبر قدرتمندتر است و هم جو بایدن رئیس جمهور آمریکا شده است.
بایدن اخیرا گفته بود که «به عنوان کسی که دوران کودکی‌اش با دوران جنگ ویتنام یکی بوده، هیچ وقت فکرش را هم نمی‌کردم که روزی برسد که کامبوج، ویتنام و لائوس خواهان روابط نزدیکتر با ایالات متحده آمریکا باشند.»
همکاری در زمینه مواد معدنی کمیاب
انتظار می‌رود که یکی از محورهای اصلی مذاکرات حول نیمه‌هادی‌ها و مواد معدنی خاکی کمیاب باشد. جان فاینر، معاون مشاور امنیت ملی ایالات متحده به خبرنگاران گفت که انتظار می رود دو طرف همکاری جدیدی را در زمینه نیمه‌هادی‌ها اعلام کنند.
طرفین همچنین مذاکرات مفصلی در مورد منابع مواد معدنی کمیاب خاکی - که در ساخت دستگاه‌های پیشرفته مانند گوشی‌های هوشمند و باتری خودروهای الکتریکی کاربرد دارند - خواهند داشت.
ماه گذشته میلادی، بایدن دستور داد تا سرمایه‌گذاری ایالات متحده در حوزه فناوری‌های چینی در زمینه‌های حساس از جمله نیمه‌هادی‌ها، محاسبات کوانتومی و هوش مصنوعی محدود گردد.
نزدیکی ویتنام به چین و روسیه
ویتنام هنوز هم توسط همان کمونیست‌هایی اداره می‌شود که در نهایت پیروز جنگ شدند و گروه‌های نظامی آمریکا را به خانه فرستادند. ویتنام هنوز هم به دنبال حفظ روابط خوب با چین است. رئیس حزب کمونیست در ویتنام اولین رهبر خارجی بود که در ماه اکتبر پیروزی شی جین‌پینگ برای سومین دوره ریاست جمهوری را به وی تبریک گفت. در ماه ژوئن نیز، نخست وزیر ویتنام در جریان یک سفر دولتی به چین با شی جین‌پینگ دیدار کرد.
در مسیری جداگانه، دولت بایدن سعی داشته تا روابط باثبات‌تری با چین را دنبال کرده و ارتباطات خود با پکن را در سال گذشته بهبود بخشیده است، به طوری که تعدادی از وزرای ارشد کابینه او در چند ماه گذشته به پایتخت چین سفر کردند. با این حال به نظر نمی‌رسید که جو بایدن آنچنان هم از غیبت رهبر چین در نشست گروه بیست ناراحت بوده باشد.
به اینستاگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
بایدن روز شنبه، در حالیکه با رهبران هند، برزیل و آفریقای جنوبی - سه عضو گروه بریکس که شی جین‌پینگ تلاش کرده آن‌ها را به عنوان رقیبی برای اجلاس‌های تحت سلطه ایالات متحده مانند گروه بیست معرفی کند – عکس یادگاری می‌گرفت گفت: «خوب بود اگر او [شی جین‌پینگ] هم اینجا می‌بود...ولی نه، اجلاس [همینجوری] دارد خوب پیش می‌رود.»
در ویتنام، تنها نفوذ چین نیست که بایدن باید با آن رقابت کند. درست کمی پیش از سفر بایدن به ویتنام، نیورک‌تایمز گزارش داد که که هانوی در حال آماده‌سازی خرید مخفیانه تسلیحات از روسیه است، چرا که مسکو از دیرباز یکی از تامین‌کننده‌های قدیمی تسلیحات برای ویتنام بوده است و این یعنی تضاد با تحریم‌های آمریکا علیه روسیه. یک مقام ارشد دولت گفت که بایدن قصد دارد روز دوشنبه اقداماتی را برای کمک به ویتنام اعلام کند تا از اتکای بیش از حد به تسلیحات روسی فاصله بگیرد.
حقوق بشر
در حالی که بایدن اغلب از سوابق حقوق بشری چین انتقاد کرده است، اما او تا حد زیادی در مورد ویتنام سکوت اختیار کرده است و همین امر موجب نگرانی فعالان حقوق بشری شده است.
ویتنام سابقه بسیار بدی در زمینه حقوق بشر دارد. به گزارش دیده بان حقوق بشر، منتقدان دولت در ویتنام پس از محاکمه‌های ناعادلانه با ارعاب، آزار و اذیت و زندان مواجه می‌شوند و گزارش‌هایی از شکنجه پلیس برای گرفتن اعتراف وجود دارد.
یکی از مدافعان آزادی مذهبی در ویتنام به نام «نگوین باک تروین» که در سال ۲۰۱۸ به جرم براندازی به ۱۱ سال زندان محکوم شده بود، روز شنبه در فیس‌بوک خود اعلام کرد که آزاد شده و اجازه داده شده به همراه همسرش به آلمان سفر کند.
آگهیویتنام اغلب زندانیان سیاسی را قبل از سفرهای ریاست جمهوری ایالات متحده آزاد می کند.
بایدن در سفرش به ویتنام، از بنای یادبود دوستش جان مک کین - سناتور فقید آمریکایی که در جریان جنگ ویتنام زخمی شد و به اسارت درآمد، دیدن خواهد کرد. وی با این‌حال در سال‌های بعد به بازسازی روابط بین دو کشور کمک کرد.