حکم دادگاه تجدیدنظر حمید نوری ظهر روز سه‌شنبه اعلام شد که بر اساس آن دادگاه سوئد حکم حبس ابد دادیار اسبق قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران را به جرم ارتکاب «جنایت علیه بشریت» در جریان مشارکت در اعدام‌های سال ۶۷، تایید کرد.
آگهیحمید نوری به جرم مشارکت در اعدام‌های سال ۱۳۶۷ با حکم دادگاه سوئد به حبس ابد محکوم شده بود، حکمی که روز ۱۴ ژوئیه ۲۰۲۲ اعلام و با درخواست تجدیدنظر وکلای مدافع آقای نوری مواجه شد.
آقای نوری، دادیار اسبق قوه قضائیه جمهوری اسلامی، پس از برگزاری ۹۲ جلسه دادگاه از سوی دادستانی سوئد و بر پایه شهادت شاهدان عینی و مدارک جمع‌آوری شده، به «جنایت علیه بشریت» و «قتل عمد» متهم و بر همین اساس برای او تقاضای حبس ابد شده بود.
دادگاه استیناف سوئد، ظهر سه‌شنبه با انتشار بیانیه مطبوعاتی، «حکم بدوی» آقای نوری را که «به دلیل نقض جدی قوانین بین‌المللی بشردوستانه و قتل» صادر شده بود، تایید کرد.
این برای نخستین بار است که یکی از متهمان پرونده سه دهه پیشِ کشتار بیش از پنج هزار زندانی سیاسی در ایران، دادگاهی و محکوم می‌شود.
حمید نوری که در حال حاضر ۶۲ سال سن دارد و در دهه ۶۰ با نام مستعار «عباسی» معاون دادستان زندان گوهردشت کرج بوده، در نوامبر (آبان) سال ۲۰۱۹ و در جریان سفری شخصی به سوئد با برنامه‌ریزی و شکایت دو شهروند ایرانی و به ظن مشارکت در کشتار زندانیان مجاهدین خلق و سازمان‌ها و احزاب کمونیست و چپ‌گرا در تابستان ۱۳۶۷، در چارچوب «اصل صلاحیت جهانی» بازداشت شد، اصلی که به دادستان‌ها اجازه می‌دهد افراد را به دلیل ارتکاب جنایت علیه بشریت، در هر کجای جهان که مرتکب شده باشند، به دادگاه بکشانند.
البته آقای نوری در طول برگزاری جلسات دادگاه همواره اتهام‌های خود را انکار کرد و از پاسخ گفتن صریح به سوال‌های دادستان طفره رفت.
دادیار اسبق قوه قضائیه ایران در طول برگزاری جلسات دادگاه تجدیدنظر نیز بارها فریاد زد که «این دادگاه فرمایشی» است. او در جریان دادگاه تجدیدنظر نیز چند بار خارج از نوبت دفاع، از شرایط زندان و مشکلات بینایی خود شکایت کرد و پس از بی‌توجهی به تذکرهای فراوان به بیرون از جلسه دادگاه هدایت شد.
مجید نوری، فرزند حمید نوری نیز بعدازظهر سه‌شنبه در واکنش به صدور حکم دادگاه تجدیدنظر سوئد، به خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران، گفت: «طبق اصل صلاحیت قضایی جهانی دادگاه سوئد صلاحیت بررسی پروندۀ پدرم را ندارد.» او مدعی شد که پرونده پدرش را در مراجع حقوقی بالاترِ سوئد پیگیری میکند و سراغ دادگاه‌های بین‌المللی نیز خواهد رفت.
ایران نیز برگزاری این دادگاه را «نمایشی» بر اساس انگیزه‌های سیاسی توصیف کرده و خواستار آزادی او شده است.
به ایکس یورونیوز فارسی بپیوندید
رسانه‌های ایران همزمان با برگزاری آخرین جلسه دادگاه آقای نوری در ماه مه ۲۰۲۲ از تایید حکم اعدام احمدرضا جلالی، شهروند ایرانی-سوئدیِ زندانی در تهران و اجرای زودهنگام آن خبر دادند، حکمی که اجرای آن تاکنون به تعویق افتاده است.
آقای جلالی، پزشک و پژوهشگر حوزه مدیریت بحران که برای شرکت در کنفرانسی به دعوت دانشگاه‌های تهران و شیراز به ایران سفر کرده بود، در آوریل ۲۰۱۶ به اتهام جاسوسی بازداشت شد.
در آستانه اعلام حکم دادگاه تجدیدنظر آقای نوری نیز قوه قضائیه جمهوری اسلامی از آغاز محاکمه یوهان فلودروس، دیپلمات سوئدی اتحادیه اروپا که افزون بر ۶۰۰ روز پیش در ایران بازداشت شده، خبر داد.
یوهان فلودروس ۳۳ ساله، در ۱۷ آوریل ۲۰۲۲ در پایان سفری توریستی که همراه با دوستان سوئدی‌اش به ایران داشته، در فرودگاه امام خمینی تهران دستگیر شد. آقای فلودروس که از کارکنان بخش دیپلماسی و سیاست خارجی اتحادیه اروپا به ریاست جوزپ بورل است، از سوی قوه قضائیه ایران به «جاسوسی از طریق جمع‌آوری اطلاعات برای اسرائیل در قالب پروژه‌های براندازانه با محوریت موسسات آمریکایی، اسرائیلی و اروپایی» متهم شده است، اتهامی که سوئد و اتحادیه اروپا آن را بی‌اساس خوانده و خواستار آزادی فوری او شده‌اند.
ایران توسط کشورهای غربی متهم است که از دستگیری اتباع خارجی به عنوان ابزار چانه‌زنی برای آزادی ایرانیانی که در خارج از کشور بازداشت شده‌اند یا دسترسی به دارایی‌های بلوکه شده خود استفاده میکند، اتهامی که جمهوری اسلامی آن را رد میکند.
با این وجود، اقدام‌های ایران برای تحت فشار قرار دادن سوئد و اتحادیه اروپا برای آزادی فوری آقای نوری تا کنون نتیجه‌بخش نبوده است. البته روابط اتحادیه اروپا و ایران به دلیل ارسال تسلیحات ایران به روسیه و سرکوب تظاهرات اعتراضی در این کشور پس از کشته شدن مهسا امینی تیره‌تر از پیش شده است.