از نظر کارشناسان، یک رابطه معکوس میان بی‌نظمی و سلامت روان وجود دارد. به این معنی که هرچه زندگی شما بهم‌‌ریخته‌تر باشد، سلامت روان شما نیز آسیب پذیرتر خواهد بود. به همین دلیل از بین بردن بی‌نظمی‌ها، وضعیت سلامت روان شما را بهبود می‌بخشد.
آگهیشاید مشکل درهم و برهمی وسایل زندگی شما در مقایسه با مشکلاتی همچون تغییرات آب و هوایی، کووید۱۹ یا تشدید خشونت‌های جهانی ناچیز به نظر برسد، اما کارشناسان تاکید دارند که نباید از تأثیرات منفی بهم ریختگی در فضای زندگی غافل بود و اصلاح این رفتار یک تخلیه ۱۰۰ درصدی برای سلامت روان محسوب می‌شود.
عواقب بی‌نظمی بر سلامت روان، بسیار زیاد و قابل توجه است. از جمله اینکه حافظه را مختل می‌کند، منجر به تثبیت عادات غذایی نادرست می‌شود و کنترل تکانه را کاهش می‌دهد (اختلال کنترل تکانه نوعی اختلال روانپزشکی است که باعث ناتوانی فرد برای مقاومت در مقابل یک نوع تکانه یا تمایل به انجام اقدامی می‌شود که آشکارا برای خودش یا دیگران خطرناک است. مثل قماربازی افراطی، وسواس در ناخن جویدن یا کندن مو).
بی نظمی‌ها در فضای زندگی، در تمرکز و تصمیم گیری فرد نیز اختلال ایجاد می‌کند و خلاقیت، سطح بهره‌وری و انرژی فرد را کاهش می‌دهد.
بی نظمی‌ها همچنین برقراری ارتباط با دیگران را دشوار می‌کند و حتی می تواند به روابط آسیب برساند یا از بین ببرد.
وقتی فردی در یک محیط به شدت درهم و برهم زندگی می‌کند، محرک‌های بصری تصادفی که در اتاق وجود دارد، بر رفتارش اثر می‌گذارد و او را در تعبیر عبارات و احساسات دیگران دچار آشفتگی می‌کند.
مطالعات متعدد نشان داده که فضای زندگی ما، نوعی «خانه روانشناختی» است و ما باید در این خانه، آسایش و امنیت را تجربه کنیم.
پژوهشی که اخیرا در مجله روانشناسی محیطی به قلم کاترین روستر، استاد دانشکده مدیریت «اندرسون» در دانشگاه نیومکزیکو منتشر شد نیز نشان داده است که برخی عوامل می‌توانند آسایش و امنیت ما را در این «خانه روانشاختی» از بین ببرند که بهم ریختگی یکی از آنهاست.
رفع بی‌نظمی‌ها بیش از آنچه تصور کنید بر سلامت روان شما تاثیرات مثبت و قدرتمندی دارد که برخی از آنها عبارتند از:
- خلق و خو را بهتر و ذهن شما را آرام می‌کند.
- سلامت جسمانی را بهبود می‌بخشد. با رفع بی‌نظمی‌ها عادات غذایی بهبود می‌یابد و با اضافه وزن مبارزه می‌شود.
- توانایی تمرکز را افزایش می‌دهد و به این ترتیب ذهن شما را برای انجام وظایف آماده می‌کند.
- به شما آرامش بصری می‌دهد و همزمان بهره‌وری شما را نیز افزایش می‌دهد.
- اضطراب را تسکین می‌دهد؛ زیرا درهم و برهم بودن زندگی باعث می‌شود که همیشه از بهم ریختگی بیشتر بترسید.
- یک محیط تمیز و مرتب، کیفیت خواب را بهتر می‌کند.
- روابط میان افراد را را بهبود می‌بخشد.
چگونه وسایل یک زندگی شلوغ را مرتب کنیم؟
- از کارهای کوچک شروع کنید. تصمیم به مرتب کردن کل یک خانه یا کل یک اتاق آنهم به یکباره، می‌تواند یک کار طاقت‌فرسا باشد. به جای آن از کارهای کوچک شروع کنید؛ مثلا از مرتب کردن یک کشو یا قفسه. موفقیت در نظم دادن همین چیزهای کوچک می‌تواند لذتبخش باشد و شما را تشویق به ادامه کار کند. هنگام کار هم بهتر است که به موسیقی یا یک کتاب صوتی گوش دهید.
- یک برنامه‌ریزی مشخص برای رفع این شلوغی‌ها داشته باشید و پیشاپیش فکر کنید که داشتن یک فضای تمیز و سازماندهی شده، چه حس خوبی خواهد داشت و چگونه می‌توان از این فضا استفاده بهتری کرد؟
- وسایل به هم‌ریخته را دسته بندی کنید. مثلا اینکه چه اقلامی را باید نگه داشت، چه چیزهایی را باید دور ریخت، چه وسایلی را باید به دیگران هدیه داد و محل چه چیزهایی را باید جابجا کرد؟
- شاید لازم باشد در کامپیوترتان هم یک پاکسازی دیجیتال انجام دهید. بهتر است که ایمیل‌هایتان را نیز به‌تدریج مرور و برخی‌ها را حذف کنید. البته لازم نیست که این کار را یکباره انجام دهید و صدها ایمیل را در یک روز مرور کنید.
دیگر اینکه لازم نیست هنگام مرتب کردن خانه، تک تک وسایل را لمس کنید و به سرنوشت آنها فکر کنید. این کار فقط وابستگی شما را به آنها افزایش می‌دهد. به جای آن بهتر است هر چیز ناکارآمد را که برای شما شادی نمی‌آورد، دور بیندازید.