توقف تنش‌های ایران و اسرائيل چقدر دوام خواهد داشت؟ بازگشت گلوله و آتش به سرزمین‌های فلسطینی

ارتش اسرائيل
ارتش اسرائيل Copyright AP Photo
Copyright AP Photo
نگارش از یورونیوز فارسی
هم‌رسانی این مطلبنظرها
هم‌رسانی این مطلبClose Button

پس از روزها تنش، تهدید و حتی اقدام نظامی ایران و اسرائيل، وقتی حسین امیرعبداللهیان در نیویورک با پرسش خبرنگاری در خصوص احتمال پاسخ ایران به حملات اسرائيل رو به رو شد، بدون اینکه به این سوال جواب دهد به راه خود ادامه داد، اما یکی از اعضای هیئت همراه وزیر خارجه ایران خطاب به خبرنگار گفت: «کدام حمله؟»

آگهی

واکنشی که احتمالا نشان می‌دهد ایران و اسرائيل در چه نقطه‌ای قرار دارند و انکار ایران درباره حمله صورت گرفته از اسرائيل بیانگر این است که طرفین دست‌کم در مقطع کنونی به نقطه توقف تبادل آتش رسیده‌اند. 

رسانه اسپانیایی ال پائيس در تحلیلی به این موضوع پرداخته و می‌افزاید: به نظر می‌رسد دو کشور همچنان به تلاش‌های خود برای ضربه زدن به یکدیگر ادامه خواهند داد و احتمالا نوعی بازگشت به جنگ پنهان میان ایران و اسرائيل رقم خواهد خورد، به ویژه در شرایطی که در هفته‌های اخیر نگرانی‌های جهانی از شکل‌گیری یک جنگ جهانی گسترده بر سر خاورمیانه سنگینی می‌کرد. 

اسرائيل با حمله به اصفهان ضمن اینکه حمله ایران را بدون پاسخ باقی نگذاشت، متحدین خود را هم که خواستار عدم گسترش مناقشه و ورود نکردن به یک جنگ گسترده‌تر بودند، ناامید نکرد. 

در مقابل ایران هم با کم اهمیت جلوه دادن این حملات حتی در مورد اینکه چه کسی پشت آن بوده شبهه افکنی کرد تا خود را از پاسخ دادن به این اقدام معاف سازد. در عین حال اسرائيل مطابق اقدامات پیشین خود نه مسئولیت انجام آن‌را پذیرفت و نه حتی مقام‌های ارشد این کشور در این خصوص اظهار نظر کردند. 

علی واعظ، مدیر پروژه ایران گروه بین المللی بحران، در این خصوص می‌گوید: «این یک بحران به تعویق افتاده است نه یک مناقشه حل شده» واعظ در ادامه شرایط را اینگونه توصیف می‌کند: «اسرائيل به دشمن اصلی خود نشان داد که نمی‌گذارد به طور یک جانبه قوانین رقابت استراتژیک را بازنویسی کند بدون اینکه در عین حال آن را در موقعیتی قرار دهد که مجبور به انتقام‌جویی شود.» 

به احتمال زیاد عدم تمایل اسرائيل برای جنگیدن در چندین جبهه در حالی که همچنان در غزه گرفتار است و همچنین عدم حمایت آمریکا از جمله اصلی‌ترین دلایلی بودند که اسرائيل چنین رویکردی را اتخاذ کرد. با این حال هیچ تضمینی وجود ندارد که تنش‌های میان دو طرف پایان یافته تلقی شود و در وضعیت جدید و مبهم دیگر مشخص نیست که خط قرمز طرفین کجاست. 

تهران در حالی در خصوص ماهیت حمله و اندازه آن تردیدافکنی کرده که پیشتر مقام‌های جمهوری اسلامی وعده داده بودند که کوچکترین اقدام اسرائيل را با پاسخ قاطعانه جواب خواهند داد. 

آرامش نسبی در فضای تنش‌های میان ایران و اسرائيل در بازارها هم قابل مشاهده است. پس از فعال شدن پدافند هوایی اصفهان قیمت نفت در بازارهای جهانی ۴ و نیم درصد افزایش یافت اما پس از افشای جزئيات و اعلام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که تایید کرد هیچ یک از تاسیسات هسته‌ای ایران آسیب ندیده و البته تاکید مقام‌های ایرانی که قصدی برای پاسخ ندارند بلافاصله قیمت نفت دوباره روند نزولی به خود گرفت. 

بازی برد- برد برای دو طرف؟

اکنون تصور این است که هر دو طرف به نقطه اول بازگشته و دستاوردهایی برای پیروز خواندن خود دارند. اسرائيل با حمله به ساختمان کنسولگری ایران در دمشق ضمن کشتن فرماندهان ارشد سپاه پاسداران یک مکان دیپلماتیک متعلق به ایران را مورد هدف قرار داد؛ ضمن اینکه این کشور در حملاتی که هنوز به صورت دقیق مشخص نیست منشا و جزئیات آن چگونه بوده عملیاتی را در خاک ایران و در اصفهان انجام داده است. این کشور همچنین توانست در این بحران همراهی جهانی و منطقه‌ای را جلب نماید که در فرآیند سرنگونی موشک‌ها و پهپادهای ایرانی ضروری بودند. در مقابل توانسته با حمله به اصفهان نشان دهد، در صورتی که قصد داشته باشد، می‌تواند از پدافند هوایی ایران عبور و عملیات‌هایی را در درون خاک ایران انجام دهد. 

ایران اما برای نخستین بار در تاریخ و در حمله‌ای بی‌سابقه بیش از ۳۰۰ پهپاد و موشک را روانه خاک اسرائيل کرد و تهران نشان داد که در مقابل تهدیدهات و اقدامات اسرائيل سکوت نمی‌کند. تهران پس از حملات اسرائیل هم با کم اهمیت نشان دادن اتفاقاتی که در اصفهان رخ داد، تلاش کردند از نیاز به پاسخ دوباره به این اقدام اسرائيل شانه خالی کنند. 

زرادخانه هسته‌ای

اسرائیل یکی از معدود کشورهای جهان و تنها بازیگر در خاورمیانه است که از زرادخانه اتمی برخوردار است، همین مسئله خطر درگیری و جنگ با این کشور را برای سایر بازیگران افزایش می‌دهد. 

برخورداری از توان تسلیحات هسته‌ای باعث می‌شود تا بسیاری از شکل‌گیری یک جنگ منطقه‌ای گسترده که می‌تواند به درگیری جهانی هم منتهی شود ابراز نگرانی کنند. 

دولت اسرائيل در دهه ۱۹۵۰ میلادی با کمک فرانسه توانست به این برتری استراتژیک دست یابد و این در حالی است که در مقابل تهران حتی برای برخورداری از برنامه هسته‌ای که تهران مدعی است برای اهداف صلح‌آمیز طراحی شده نیز با فشارها و محدودیت‌های گسترده جهانی رو به رو است. 

اسرائيل در سال ۱۹۸۱ یک راکتور هسته‌ای در عراق در دوران صدام حسین را با حمله موشکی نابود کرد. این کشور در سال ۲۰۰۷ هم در تلاشی دیگر تاسیسات مربوط به سوریه را نابود کرد. نتانیاهو هم در دوران حضور خود در قدرت بارها تهدید کرده که تاسیسات هسته‌ای ایران را مورد هدف قرار می‌دهد با این حال گستردگی تاسیسات هسته‌ای ایران و دشواری دسترسی به آن باعث شده تا انجام عملیاتی مشابه آنچه در عراق و سوریه صورت گرفت برای اسرائيل به تنهایی در دسترس نباشد. 

آینده تنش‌ها

هنوز مشخص نیست که دو بازیگری که تا آستانه وقوع یک جنگ تمام عیار پیش رفته بودند در ماه‌ها و سالهای آینده در چه سطحی از تنش با یکدیگر رو به رو خواهند بود اما احتمالا یکی از نتایج کوتاه مدت آن، شکستن بن‌بست حاصل شده در کنگره آمریکا برای تخصیص کمک‌های نظامی به اوکراین بود که در نهایت سود آن به اسرائيل هم می‌رسد. 

مجلس نمایندگان آمریکا به جلسه خود به هدف تقویت دفاع اسرائيل از جمله سیستم دفاع هوایی گنبد آهنین ۱۳ میلیارد دلار دیگر به این کشور تخصیص دادند. اتفاقی که بنیامین نتانیاهو از آن استقبال و در حساب توییتری خود نوشت: «حمایت قوی دو حزبی از اسرائيل در این لایحه نشان‌دهنده دفاع از تمدن غربی و مردم اسرائيل است.» 

همزمان حملات اسرائيل به فلسطینی‌ها اوج گرفته و هلال احمر فلسطین اعلام کرده که در تازه‌ترین حملات اسرائيل به اردوگاه آوارگان در شمال کرانه باختری، دست‌کم ۱۴ نفر کشته شدند. ارتش اسرائيل هم اعلام کرده که ۱۰ شبه نظامی را در جریان حمله به اردوگاه نور شمس کشته است. 

وزارت بهداشت فلسطین می‌گوید که در این حملات ۱۱ نفر کشته شده‌اند از جمله یک امدادگر که در تلاش بود به کسانی که در حملات آسیب دیده‌اند کمک کند اما مورد اصابت گلوله حملات بعدی اسرائيل قرار گرفت. 

آگهی

نگرانی‌های بسیاری در مورد قصد اسرائیل برای اعزام نیرو به جنوبی ترین شهر رفح وجود دارد، جایی که اکثر مردم اکنون در آن پناه گرفته اند و از ترس حملات و گلوله‌باران اسرائيل از نقاط مختلف غزه به آنجا پناه برده‌اند. 

با اتمام دست‌کم کوتاه مدت تنش‌ها میان ایران و اسرائيل، احتمالا بار دیگر توجهات جهانی متوجه نوار غزه خواهد بود، جایی که کابینه جنگی نتانیاهو اصرار دارد حمله خود به رفح را کامل سازد و در مقابل متحدین غربی این کشور با این مسئله مخالفند. 

به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید

در آخرین تحول مربوط به این ماجرا وزرای خارجه گروه ۷ که در کاپری ایتالیا گرد هم آمده بودند،  روز جمعه تاکید کردند که به دلیل عواقب فاجعه بار عملیات نظامی تمام عیار اسرائيل در رفح  برای غیرنظامیان، با این کار مخالف هستند.

هم‌رسانی این مطلبنظرها

مطالب مرتبط

رسانه اسرائيلی: شهردار فرایبورگ آلمان یا استعفا دهد یا به خواهرخواندگی این شهر با اصفهان خاتمه دهد

اسرائيل برای مقابله با حملات آنلاین ایران، «گنبد سایبری» راه‌اندازی می‌کند

مقام حماس: پاسخ ما به طرح آتش‌بس و آزادی گروگان‌ها «منفی» است، اما مذاکره ادامه دارد