سرویس تغییرات آب و هوایی کوپرنیک اتحادیه اروپا و سازمان جهانی هواشناسی در گزارش مشترک جدید خود که در روز دوشنبه ۳ اردیبهشت (۲۲ آوریل) مصادف با روز زمین منتشر شد، اعلام کردند که اروپا در سال۲۰۲۳ بیشترین تعداد روزهای «به شدت گرم» را پشت سر گذاشته است. این سال «مرطوب‌ترین» سال اروپایی نیز نام گرفت.
آگهی«روز زمین» به عنوان یک روز مهم زیست محیطی هرساله در ۲۲ آوریل و در حمایت از حفاظت از محیط زیست در کشورهای مختلف گرامی داشته می‌شود. در این روز دو آژانس مهم هواشناسی گزارشی در مورد گرمای اروپایی در سال ۲۰۲۳ ارائه کردند.
سال میلادی گذشته مملو از تناقض‌های شدید آب و هوایی برای اروپا بود. از موج گرمای سوزان تا سیل‌های فاجعه‌بار، خشکسالی و طوفان‌های شدید و همچنین بزرگترین آتش‌سوزی جنگلی؛ بلایایی که میلیاردها دلار خسارت وارد کرده و زندگی بیش از ۲ میلیون نفر را تحت تأثیر قرار داده است.
این دو آژانس هواشناسی از این گرمای شدید به عنوان مهمترین تهدید آب و هوایی شناخته شده نام بردند که عواقب زیادی را برای سلامتی انسان به دنبال دارد و اروپا را به سمت تابستان‌های گرم‌تر هدایت می‌کند.
ربکا امرتون، محقق هواشناسی در کوپرنیک در این‌باره گفت: «ما شاهد روند افزایشی تعداد روزهای با تنش گرمایی شدید در سراسر اروپا هستیم و سال ۲۰۲۳ رکورددار بیشترین روزهای گرم در اروپا بود.»
این دو آژانس هواشناسی برای انجام این مطالعه از «شاخص جهانی اقلیم گرمایی (UTCI)» استفاده کردند که تأثیر محیط را بر بدن انسان اندازه گیری می کند. این شاخص دماهای بالا، رطوبت، سرعت باد، آفتاب و گرمای ساطع شده از محیط را در نظر می‌گیرد.
این شاخص دارای ۱۰ دسته بندی مختلف برای تنش گرمایی و سرمایی است و از واحد اندازه‌گیری سلسیوس، «دمای محسوس» یعنی دمایی که بدن آن را احساس می‌کند، استفاده می‌کند. به گفته امرتون، تنش گرمایی شدید «معادل دمای بیش از ۴۶ درجه سانتیگراد است، که در این مرحله لازم است تا اقدامات لازم برای جلوگیری از خطرات سلامتی مانند گرمازدگی انجام شود.»
به کانال تلگرام یورونیوز فارسی بپیوندید
تابستان‌های طولانی و افزایش مرگ و میر
قرار گرفتن طولانی مدت در معرض تنش گرمایی به ویژه برای گروه‌های آسیب پذیر همچون سالمندان و افراد بیمار خطرناک است. در این گزارش آمده که تاثیرات مخرب گرما در شهرها بیشتر است.
همچنین ۲۳ مورد از ۳۰ مورد موج گرمایی ثبت شده در این قرن مربوط به اروپا بوده است و مرگ و میر ناشی از گرما در طی ۲۰ سال گذشته حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است. باید توجه داشت که سال ۲۰۲۳ گرم ترین تابستان اروپا نبود و در واقع در رده پنجم گرمترین تابستان قرار داشت، اما این به معنای سوزان نبودن این سال نیست.
بر طبق گفته‌های امرتون در بخش زیادی از اروپا، موج گرما با قرار گرفتن بین ماه‌های ژوئن و سپتامبر یک «تابستان طولانی» را رقم زد و ماه سپتامبر گرمترین سپتامبر برای کل اروپا شد.
در ۲۳ ژوئیه این سال ۱۳ درصد از اروپا با سطوح بالایی از تنش گرمایی مواجه بودند که جنوب اروپا بدترین آسیب را دید. آمار مرگ و میر در اروپا در اثر گرمای شدید در سال ۲۰۲۳ هنوز در دسترس نیست. این گزارش همچنین خاطرنشان می کند که در حالی که هنوز اطلاعاتی در مورد مرگ و میر ناشی از گرمای شدید در سال ۲۰۲۳ در دسترس نیست، موج گرمای قبلی در سال های۲۰۰۳، ۲۰۱۰ و ۲۰۲۲ منجر به مرگ ده ها هزار نفر در سراسر اروپا شد.
آلوارو سیلوا، اقلیم شناس از WMO می گوید: «آنچه که ما می بینیم مرگ و میر بالا ناشی از چنین موج‌های گرمایی شدیدی است که در سال ۲۰۲۳ اتفاق افتاد. مرگ و میری که بر اکثریت مناطق اروپایی تأثیر می گذارد و این یک نگرانی بزرگ است.»
عواقب جدی برای زمین
دانشمندان توافق دارند که انتشار گازهای گلخانه‌ای سیاره زمین را گرم می‌کند و رویدادهای شدیدتر و مکرر آب و هوایی را رقم می‌زند. در این گزارش آمده است که اروپا دو برابر سریعتر از میانگین جهانی گرم می شود و موج گرما در آینده طولانی‌تر و قدرتمندتر خواهد شد.
این موضوع همراه با پیری جمعیت و مهاجرت روزافزون مردم به شهرها عواقب جدی بیشتری را برای سلامتی به دنبال خواهد داشت. بر همین اساس سیلوا عقیده دارد که «مداخلات فعلی برای مبارزه با گرما در آینده نزدیک برای مقابله با عواقب سلامتی ناشی از گرما کافی نخواهد بود.»
گرمترین سال جهان برای آب‌ها و مرطوب‌ترین برای اروپا
سال ۲۰۲۳ گرم ترین سال ثبت شده در سطح جهان بود و در این میان اقیانوس‌ها که جذب‌کننده ۹۰ درصد از گرمای اضافی ناشی از انتشار دی اکسید کربن هستند، نیز به رکوردهای جدیدی رسیدند.
در این گزارش آمده است که میانگین دمای سطح دریا در اروپا گرمترین دمای ثبت شده در طول تاریخ بوده است و موج گرمای شدید دریایی در بخشی از اقیانوس اطلس «فراتر از شدید» توصیف شده است. یخچال های طبیعی در تمام نقاط اروپا شاهد از دست دادن یخ بودند و یونان نیز متحمل بزرگترین آتش سوزی جنگلی در تاریخ اتحادیه اروپا شد.
سال ۲۰۲۳ همچنین یکی از مرطوب ترین سال های اروپایی بود. سیل‌هایی عظیم که زندگی ۱.۶ میلیون نفر را تحت تاثیر قرار داد و ۵۵۰ هزار نفر دیگر را درگیر طوفان کرد. امرتون گفت که هزینه اقتصادی این رویدادهای بزرگ ۱۳.۴ میلیارد یورو بوده که حدود ۸۰ درصد آن به دلیل جاری شدن سیل بوده است.